خوردن دوغ در بارداری مفید است یا مضر؟ اینکه خوردن دوغ در بارداری برای مادر و جنین سودمند است یا مضر، یکی از سوال‌های متداول مادرهای باردار است. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به خواص و فواید خوردن دوغ در بارداری و مضرات احتمالی دوغ برای مادر باردار و همچنین پاسخ به سوالاتی همچون هوس خوردن دوغ در بارداری و تاثیر دوغ بر زیبایی جنین می‌پردازیم.
خوردن دوغ در بارداری
انواع دوغ‌های مختلف در بازار وجود دارند که هر یک با طعم‌های متفاوت، طرفداران خاص خودشان را دارند. دوغ گازدار، دوغ بدون گاز، دوغ محلی و سنتی، دوغ کفیر، دوغ‌های طعم‌دار، همگی خواص مشابهی دارند و زنان باردار می‌توانند از طعم آنها لذت ببرند. در صورت تمایل انواع دوغ گازدار و بدون گاز را می‌توانید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش به روش تلفنی، حضوری یا اینترنتی خریداری کنید.
ارزش غذایی دوغ
دوغ یکی از نوشیدنی‌های بسیار مفید و از خانواده لبنیات با درصد بالای کلسیم است که به‌خاطر وجود پروبیوتیک‌ها و کمک به عمل هضم غذا، کمک زیادی به سیستم گوارش می‌کند. ارزش غذایی دوغ کم‌چرب در ۱۰۰ گرم شامل مواد معدنی و مغذی زیر است:
• کالری: ۵۰ کالری
• چربی کل: ۲.۵ گرم
• کربوهیدرات: ۴.۶ گرم
• پروتئین: ۲.۱ گرم
• قندها: ۴.۵۸ گرم
• کربوهیدرات خالص: ۴.۵۸ گرم
• کلسیم: ۶۲.۰۰ میلی‌گرم
• مس: ۰.۰۴ میلی‌گرم
• آهن: ۰ میلی‌گرم
• سدیم: ۳۱۲ میلی‌گرم
• روی: ۰.۸۴ میلی‌گرم
• آب: ۶۵.۳۳ گرم
• کلسترول: ۱۲ میلی‌گرم
با نگاهی به میزان مواد معدنی و مغذی دوغ، می‌توان به این موضوع کاملا پی برد که میزان کلسیم و سدیم دوغ، بسیار بالا است و همان‌طور که مشخص است، به‌خاطر ماهیت نوشیدنی بودن دوغ، درصد آب بالایی دارد.
فواید خوردن دوغ در دوران بارداری
در مورد دوغ، خوردن آن در صورتی مفید است که از شیر تازه، سالم و باکیفیت درست شده باشد. از طرفی ماده اصلی و پایه برای تهیه دوغ، شامل ماست و آب می‌شود که هر دو از مواد غذایی مهم در بارداری هستند. اما خوردن دوغ در بارداری چه مزایا و فوایدی برای مادر و جنین دارد؟
۱- آبرسانی به بدن مادر باردار
بیش از ۹۰ درصد حجم دوغ از آب تشکیل شده است. آب یک ماده مهم برای هیدراته ماندن بدن است. اگر می‌خواهید در طول روز آب کافی به بدن برسانید ولی نمی‌خواهید با آب آشامیدنی همه این آب را جبران کنید، مصرف دوغ را در برنامه غذایی‌تان قرار دهید. هیدراته ماندن بدن در دوران بارداری، علاوه بر انتقال راحت‌تر ویتامین‌ها از مادر به جنین، به رفع مشکلات سردرد، گرفتگی عضلانی، حالت تهوع بارداری و رفع مشکلات گوارشی از جمله یبوست بارداری کمک می‌کند.
۲- کمک به تشکیل بافت جنین
پروتئین و چربی موجود در دوغ باعث می‌شود جنین وزن بیشتری در ماه‌های انتهایی بارداری داشته باشد. تشکیل بافت‌های جنین و رسیدن ویتامین‌ها به بدن او، مخصوصا در سه ماه اول بارداری بسیار مهم است.
۳- کمک به استحکام و ساخت استخوان جنین
کلسیم بالای دوغ، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مواد اصلی این نوشیدنی، به تشکیل استخوان‌های جنین کمک می‌کند. همچنین ذخایر کلسیم بدن مادر را بیشتر می‌کند. از آن جایی که جنین از مواد معدنی و مغذی بدن مادر تغذیه می‌کند، هر چه این منبع، بیشتر باشد، احتمال پوکی استخوان و از بین رفتن دندان‌های مادر کاهش پیدا می‌کند.
۴- کمک به رشد جنین
خوردن دوغ در بارداری به دلیل وجود ویتامین‌های D و B به رشد و نمو جنین کمک می‌کند. ویتامین D به جذب کلسیم و فسفر کمک می‌کند و در نتیجه فرزندی سالم و با وزن متعادل در زمان تولد خواهید داشت.
۵- کمک به کاهش حساسیت پوستی
پروبیوتیک‌ها در دوغ، فواید زیادی برای سلامتی دارند. این میکرو ارگانیسم‌ها از بروز حساسیت‌های پوستی در مادر و جنین جلوگیری می‌کنند یا میزان حساسیت پوستی را تا حد زیادی کاهش می‌دهند.
۶- جلوگیری از التهاب روده
پروبیوتیک‌های دوغ به سلامت روده مادر باردار کمک زیادی می‌کنند. این میکرو ارگانیسم‌ها، فلور میکروبی روده مادر را بهبود بخشیده و از بروز یبوست به‌عنوان یکی از متداول‌ترین مشکلات گوارشی زنان باردار جلوگیری می‌کنند. همچنین خطر التهاب و عفونت گوارشی را می‌کاهد.
۷- کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن
پروبیوتیک‌ها علاوه بر سلامت روده و پوست، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. از آن جایی که زنان باردار در مقابل بیماری‌های مختلف مخصوصا بیماری‌های عفونی حساس‌تر هستند، دوغ می‌تواند بدن آنها را در برابر رادیکال‌های آزاد و دیگر مشکلات سلامتی، ایمن‌تر کند.
۹- کنترل حالت تهوع در زن حامله
به‌خاطر وجود ویتامین‌های گروه B در دوغ، آب و نمک دوغ، این نوشیدنی مخصوصا در زمان بیدار شدن از خواب صبحگاهی و تهوع‌های ناگهانی، بسیار موثر است.
۱۰- کمک به اختلالات خواب
هر چند نوشیدن دوغ بعد از شام چندان توصیه نمی‌شود ولی اگر مشکلات معده ندارید، می‌توانید کمی دوغ برای داشتن خواب راحت‌تر بنوشید. فواید خوردن دوغ قبل از خواب را می‌دانید؟
مزایای دوغ‌های طعم‌دار با سبزیجات برای زنان باردار
در مورد دوغ‌هایی که با انواع سبزیجات مثل نعناع، پونه، آویشن، کاکوتی یا مخلوطی از این سبزی‌ها تهیه می‌شوند، علاوه بر فواید دوغ می‌توانید از فواید سبزی‌ها هم برای سلامتی بهره ببرید. در ضمن از آن جایی که این سبزیجات طبع دوغ را معتدل می‌کنند، بهتر است دوغ را با مقداری از آنها مخلوط و بعد سرو کنید.
کفیر و فواید آن در بارداری
«کفیر» یک نوشیدنی تخمیری است که در اثر تخمیر شیر، توسط دانه‌های کفیر تولید می‌شود. دانه‌های کفیر در واقع گروهی از باکتری‌های سودمند هستند که خاصیت رشد و تکثیر دائمی دارند. این نوشیدنی سرشار از فسفر، کلسیم و پروتئین است و محتوای پروبیوتیک بالایی دارد. بنابراین گزینه بسیار خوبی برای قرار دادن در رژیم غذایی زنان باردار، البته با احتیاط است.
دلیل احتیاط در مصرف کفیر برای زنان باردار این است که ممکن است در همان دفعات اول نوشیدن کفیر عوارضی مثل یبوست و گرفتگی شکم را تجربه کنید. در ضمن افزودن برخی افزودنی‌ها، آن را برای زنان باردار مضر می‌کند. بنابراین در مصرف کفیر احتیاط بیشتری کنید و اگر عارضه شدید تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.
مضرات احتمالی خوردن دوغ در بارداری
خوردن دوغ در بارداری به شرط اینکه تعادل در مصرف را رعایت کنید و مشکل گوارشی خاصی نداشته باشید، نه تنها ضرر ندارد، بلکه مفید هم هست. اما در‌صورتی‌که موارد زیر را مشاهده کردید، حتما مصرف آن را متوقف کنید یا تا حد ممکن کاهش دهید.
- بالا رفتن فشار خون به‌خاطر نمک و محتوای سدیم بالا
- سردی طبع به خاطر سرد بودن مزاج و مصرف دوغ بدون مصلح‌های آن
- احساس ضعف و بی‌حالی
- مشکلات گوارشی و اسهال
- ورم دست و پا و صورت به‌خاطر محتوای سدیم و نمک بالا
- کاهش دادن روند جذب آهن خون
- ایجاد نفخ و گاز روده
در ضمن دقت داشته باشید که دوغ‌های گازدار، دوغ‌های تخمیری و کفیر، هر چند بسیار محبوب هستند و مخصوصا کفیر که فواید زیادی برای سلامتی دارد، ممکن است باعث بروز برخی مشکلات گوارشی شود. پس در خوردن این نوع دوغ‌ها، در دوران حاملگی احتیاط بیشتری کنید.
بهترین زمان خوردن دوغ برای زنان باردار
خوردن دوغ در هنگام یا بعد از شام ممکن است باعث رفلاکس اسید و آسپیراسیون در هنگام خواب یا سرفه مزمن و مشکلات ریوی شود. اما مصرف دوغ پاستوریزه در وعده صبحانه یا ناهار برای زنان باردار کاملا بی‌خطر و مفید خواهد بود.
مصلح دوغ
دوغ طبع سرد دارد و برای تعادل بخشیدن به میزان سردی آن، نمک، فلفل، نعناع، پونه، آویشن، کاکوتی و سبزیجات معطر یا کوهی با طبع گرم، به‌عنوان مصلح دوغ به کار می‌روند. درباره طبع و مصلحات دوغ چه می‌دانید. برای مطالعه بیشتر روی لینک مطلب کلیک کنید.
سوالات متداول
آیا بین خوردن دوغ در بارداری و جنسیت جنین رابطه‌ای وجود دارد؟
خیر. هیچ یافته پژوهشی مبنی بر رابطه مستقیم بین جنسیت جنین و خوردن دوغ در دوران بارداری وجود ندارد.
تاثیر دوغ بر زیبایی جنین چیست؟
اگر سوال شما هم این است که آیا دوغ جنین را زیبا می‌کند یا آیا دوغ جنین را سفید می‌کند، باید بگوییم که دوغ به سلامت مادر و جنین کمک می‌کند ولی بر ظاهر و زیبایی جنین موثر نیست.
هوس دوغ در بارداری نشانه چیست؟
میل به خوردن دوغ در دوران بارداری نشانه ویار و هوس‌های غذایی دوران بارداری است. هوس‌های دوران بارداری، به علت تغییرات هورمونی و متابولیکی بدن رخ می‌دهد و ربطی به جنسیت جنین ندارد.
خوردن دوغ در سه ماه اول بارداری مضر است یا مفید؟
برای مادران که مشکل سلامتی خاصی ندارند، مصرف به‌اندازه دوغ در سه ماهه اول بارداری نه‌تنها مضر نیست، بلکه فواید زیادی برای سلامتی مادر و جنین دارد.
آیا مصرف دوغ در بارداری باعث سقط می‌شود؟
خیر، مصرف دوغ در بارداری در حد تعادل اشکالی ندارد.
