چطور سردرد سرماخوردگی را درمان کنیم؟ آیا تاکنون سردرد سرماخوردگی را تجربه کرده‌اید؟ بزرگسالان به طور متوسط، سالانه دو تا چهار بار سرما می‌خورند. علائم این بیماری شامل عطسه، سرفه، احتقان و خستگی می‌شود. البته ممکن است بلافاصله بعد از سرماخوردگی، سردرد را به عنوان یکی از علائم در نظر نگیرید، اما بسیاری از افراد در مقطعی از این دوران، سردرد می‌گیرند یا ممکن است این سردرد تا زمان بهبود سرماخوردگی، ادامه پیدا کند. اغلب سردردهایی که با سرماخوردگی اتفاق می‌افتند، ناشی از تورم سینوس‌ها است. این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش دلایل رایج سردرد سرماخوردگی و کارهایی را که می‌توانید برای درمان آن انجام دهید، توضیح می‌دهد.
سردرد سرماخوردگی چطور اتفاق می‌افتد؟
سرماخوردگی به طور مستقیم، بر عملکرد سینوس‌ها تأثیر می‌گذارد. سینوس‌ها مجموعه‌ای از حفره‌ها در پشت گونه‌ها، بینی و چشمان شما هستند. آنها مخاط تولید می‌کنند تا مجرای بینی شما را مرطوب نگه دارند و به پاکسازی بینی از گرد و غبار، میکروارگانیسم‌ها و سایر موادی را که عملکرد سیستم تنفسی را دچار اختلال می‌کنند، کنترل می‌کنند. وقتی سرما می‌خورید، ویروس وارد سینوس‌ها می‌شود و بدن شما شروع به تولید مخاط می‌کند تا آن را بشوید. با تجمع مخاط، سینوس‌ها تحریک و ملتهب می‌شوند.
سردرد سرماخوردگی ناشی از تورم سینوس‌ها
تورم مجرای بینی و التهاب همراه با سرماخوردگی گاهی اوقات می‌تواند باعث ایجاد سردردهای بسیار دردناک شود. اغلب، این سردردهای سینوسی هنگام خم شدن یا هنگام بیدار شدن در صبح بدتر می‌شوند. علائم سردرد سینوسی سرماخوردگی عبارتند از:
*فشار و درد در پیشانی
*فشار و درد پشت گونه‌ها و چشم‌ها
*دردی که هنگام خم شدن یا دراز کشیدن بیشتر می‌شود.
*در برخی موارد، سینوس‌های ملتهب به عصب سه قلو (عصب پنجم جمجمه) فشار می‌آورند. این فشار باعث ایجاد درد در پشت صورت می‌شود. همچنین می‌تواند باعث کیپ شدن بینی شود.
گفتنی است که علاوه بر سرماخوردگی، آلرژی و هر بیماری که باعث احتقان سینوسی شود، می‌تواند باعث سردرد سینوسی شود.
بیشتر بخوانید: فرق سرماخوردگی با آنفولانزا، کرونا و سینوزیت چیست؟
عود کردن میگرن و ارتباط آن با سرماخوردگی
نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد که درصد قابل توجهی از سردردهایی که بدون التهاب حاد ظاهر می‌شوند، به هیچ وجه سردردهای سینوسی نیستند بلکه میگرن هستند. البته محل درد اغلب مشابه است و به همین خاطر با هم اشتباه گرفته می‌شوند، چون میگرن نیز می‌تواند عصب سه قلو را نیز تحریک کند.
تشخیص میگرن و سردرد سینوسی
یکی از راه‌های تشخیص میگرن از سردرد سینوسی، بررسی علائم دیگر است. به عنوان مثال، سر و صدا و نور شدید اغلب میگرن را تشدید می‌کند. علاوه بر این، میگرن ممکن است باعث تهوع یا استفراغ شود. از سوی دیگر، سردردهای سینوسی معمولا این علائم اضافی را ایجاد نمی‌کنند.
تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که مشکلات مزمن سینوسی و میگرن ممکن است رابطه پیچیده‌ای داشته باشند. آنها گاهی اوقات به عنوان بیماری‌های همراه (زمانی که فرد دو یا چند بیماری را به طور همزمان دارد)، با فشار مداوم سینوسی، از طریق تحریک عصب سه قلو، منجر به عود کردن میگرن می‌شوند.
درمان سردرد سرماخوردگی
اغلب اوقات، زمانی که سرما می‌خورید، سردرد هم بروز پیدا می‌کند و پس از بهبود سرماخوردگی از بین می‌رود. در این میان، ممکن است از داروهای بدون نسخه (OTC) یا سایر درمان‌ها برای کاهش فشار سینوسی و تسکین سردرد سرماخوردگی بتوانند به شما کمک کنند.
۱- نوشیدن مایعات
نوشیدن مایعات زیاد هنگام انواع سردرد ضروری است. هیدراته ماندن و نوشیدن آب حتی بیشتر از حد معمول به رقیق شدن مخاط کمک می‌کند، از این طریق، مخاط‌ها از سینوس‌های شما خارج می‌شوند.
۲- شست‌وشوی بینی
برخی افراد با استفاده از محلو‌های شست‌وشوی بینی، سینوس‌هایشان خالی شده و سردردشان تسکین پیدا می‌کند. سعی کنید از یک قوری نتی (نتی پات) یا بطری فشاری برای شست‌وشوی بینی استفاده کنید. اسپری‌های بینی نمکی نیز می‌توانند کمک‌کننده باشند. این محصولات با پاک کردن مجرای بینی شما باعث می‌شوند، مخاط راحت‌تر تخلیه شوند.
۳- داروهای ضد درد OTC
داروهای مسکن OTC (داروهای بدون نسخه) گزینه‌های خوبی برای تسکین سردرد سرماخوردگی هستند. مسکن‌های سردرد سرماخوردگی عبارتند از:
*ایبوپروفن (ادویل، موترین)
*استامینوفن (تیلنول)
*ناپروکسن (Aleve)
*آسپرین
داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین اغلب موثرتر از استامینوفن هستند چون ضد التهاب هستند و به کاهش تورم کمک می‌کنند.
۴- داروهای خلط آور و ضد احتقان
گزینه دیگر مصرف برای درمان سردرد سرماخوردگی، یک خلط‌آور یا ضد‌احتقان برای کمک به تخلیه مخاط و کاهش فشار در سینوس‌های شما است. در برخی افراد، یکی از موثرترین راه‌ها استفاده از این داروها است.
این داروها برای از بین بردن احتقان به شیوه متفاوتی عمل می‌کنند. مثلا یک داروی ضد احتقان، رگ‌های خونی را باریک و تخلیه مخاط را آسان‌تر می‌کند. از طرف دیگر، یک خلط‌آور تجزیه می‌شود و مخاط را رقیق می‌کند تا سریع‌تر تخلیه شود.
۵- استفاده از دستگاه بخور
استفاده از دستگاه مرطوب‌کننده – به‌ویژه زمانی که شب می‌خوابید- به مرطوب شدن راه‌های هوایی و در نتیجه رقیق شدن مخاط کمک می‌کند و به شما این امکان را می‌دهد که راحت‌تر نفس بکشید.
۶- دوش آب گرم
اگر دستگاه بخور ندارید، می‌توانید با دوش آب گرم و نشستن در یک حمام بخار، بخار را استنشاق کنید، یا می‌توانید روی یک قابلمه بخار آب، سرتان را بگیرید و بخار را با بینی‌تان بالا بکشید و بخور دهید. البته باید مراقب باشید که خود را نسوزانید.
۷- کمپرس آب گرم
قرار دادن کمپرس گرم روی صورت می‌تواند تسکین‌دهنده باشد و به رفع گرفتگی بینی و التیام سردرد سرماخوردگی کمک کند. علاوه بر کمپرس، قرار دادن حوله گرم روی پیشانی و گونه‌ها تاثیر مثبتی در کاهش سردرد دارد.
۸- استراحت کنید
معمولا در هنگام سرماخوردگی باید دوران نقاهت را بگذرانید تا بهبود پیدا کنید. بهترین راهکار در زمان سرماخوردگی، استراحت کافی است. هر چه بیشتر استراحت کنید، زودتر سرماخوردگی و به تبع آن، سردردتان بهبود پیدا می‌کند.
۹- سوپ رقیق و مقوی بخورید
اگر در طول دوران سرماخوردگی سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید، خیلی زودتر بهبود پیدا می‌کنید. معمولا در دوران سرماخوردگی، فرد دچار بی‌اشتهایی یا کم‌اشتهایی می‌شود. به همین دلیل هم ویتامین‌ها و پروتئین‌های بدن کاهش می‌یابد. برای بهبود وضعیت جسمی، انواع سوپ مرغ یا آب مرغ به صورت رقیق با اضافه کردن جعفری، جو پخته شده و پیاز آبپز شده، گزینه‌های مناسبی برای درمان خانگی سرماخوردگی هستند.
۱۰- داروهای گیاهی را امتحان کنید
برخی گیاهان دارویی و استفاده از دمنوش آنها که دمنوش‌های مناسب سرماخوردگی و آنفولانزا هم هستند، می‌تواند سردرد سرماخوردگی را تسکین دهد. جوشانده این گیاهان را می‌توانید دو بار در روز میل کنید.
جوشانده گیاهانی مثل اسطوخودوس، بابونه، گل بنفشه، آویشن، مرزنجوش، یا درست کردن ضماد با گل بنفشه، تخم کتان، گل ختمی با کوبیدن و ترکیب کردن با گلاب و گذاشتن روی محل درد می‌تواند سردرد سرماخوردگی را التیام دهد.
پیشگیری از سردرد سرماخوردگی
در دوران سرماخوردگی از مواردی که سردرد سرماخوردگی را تشدید می‌کنند، دوری کنید. مصرف دخانیات، قرار گرفتن در معرض دود و آلودگی، قرار گرفتن در محیط سرد، نوشیدن مشروبات الکلی و نوشیدنی‌های کافئین‌دار، در هنگام سرماخوردگی، می‌توانند سردرد سرماخوردگی را تشدید کنند.
علاوه بر این‌ها از نوشیدن نوشیدنی‌ها یا خوراکی‌های سرد و یخ تا حد ممکن دوری کنید. حتی‌الامکان از این موارد دور بمانید تا علائم سردرد کاهش پیدا کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مثل همیشه، اگر نگران سردرد سرماخوردگی هستید یا احساس می‌کنید ممکن است به سرماخوردگی شما مربوط نباشد، با یک پزشک تماس بگیرید. سردردهایی که شدید هستند یا به طور ناگهانی ایجاد می‌شوند، می‌توانند یک موقعیت اورژانسی باشند. در این موارد، شما باید فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. همچنین، اگر سردرد همراه با موارد زیر باشد، باید به پزشک مراجعه کنید:
*گرفتگی در ناحیه گردن و کتف
*استفراغ
*بی‌حسی یا گزگز در بازوها
سوالات متداول
برای درمان سردرد سرماخوردگی چه بخوریم؟
اگر سردرد ناشی از سرماخوردگی دارید، گزینه‌های درمانی شامل نوشیدن مایعات، مصرف مسکن‌های OTC و ضد احتقان‌ها مناسب هستند.
برای درمان سردرد پیشانی و چشم چه کنیم؟
می‌توانید از کمپرس آب گرم، حوله گرم، بخور آب گرم، شست و شوی بینی و دوش آب گرم کمک بگیرید.
منبع: verywellhealth
