چطور شلغم رو بپزیم که طعم خوشمزه‌ای داشته باشه؟ شلغم یکی از سبزیجات پاییزیه که به خاطر خواص زیادش خوراکی مفید برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، بسیار محبوب و پرکاربرده. هر چند خیلی‌ها شلغم رو به صورت آبپز شده مصرف می‌کنن ولی روش های پختن شلغم، بسیار متنوعه و می‌تونین بافت و طعم‌های متفاوت و مختلفی بهش بدین و مصرف کنین. توی این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش ما روش های پختن شلغم رو به شما یاد میدیم و نکات تلخ نشدن شلغم رو هم بهتون می‌گیم.
روش های پختن شلغم
اگر فکر می‌کنین شلغم، جزو سبزیجاتیه که بعد از پختن، خوشمزه نمی‌شه، کاملا اشتباه می‌کنین چون روش‌های زیادی هست که می‌تونین شلغم رو بپزین و طعم‌دارش کنین تا مطابق ذائقه و سلیقه‌تون بشه. ما در ادامه این روش‌ها رو بهتون یاد میدیم، شما می‌تونین تست کنین و هر باز یه روش جدید رو امتحان کنین تا تنوع غذایی داشته باشین.
پختن شلغم به روش آبپز
برای پختن شلغم آبپز، شلغم‌ها رو بشورین و ریشه و تاجش رو کوتاه کنین. بهتره خردش نکنین تا موقع آبپز شدن، آب زیادی بهش وارد نشه و مزه آب نگیره، شل هم نشه. شلغم‌ها رو توی یه قابلمه بذارین و روش آب بریزید، در حدی که روی شلغم‌ها رو بگیره.
قابلمه رو روی حرارت بگذارین و وقتی آب شروع به جوشیدن کرد، شعله رو کم کنین. درب قابلمه رو بذارین و اجازه بدین بپزه و مغزپخت شه. بعد شلغم‌ها رو بیرون بیارین. پوستشون رو بگیرین. اون‌ها رو به اندازه دلخواهتون خرد کنین و با نمک، فلفل سیاه، گلپر و ادویه‌ها و سبزی‌های خشک دلخواه، سرو کنین.
انواع نمک، انواع ادویه و افزودنی های معطر غذا رو به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین تهیه کنین.
پختن شلغم به روش بخارپز
برای پختن شلغم بخارپز، شلغم‌ها رو بشورین و ریشه و تاجش رو کوتاه کنین. بهتره اون‌ها رو درسته یا درشت خرد کنین تا بافتشون حفظ بشه و له نشن. شلغم‌ها رو داخل سبد بخارپز یا آبکش فلزی بذارین و اون رو روی دهانه قابلمه‌ای قرار بدین که کفش کمی آب داره. اگر هم دستگاه بخارپز دارید، می‌تونین توی دستگاه بذارین.
درب قابلمه رو محکم ببندین تا بخار داخل قابلمه بمونه. حرارت رو روی حالت متوسط تنظیم کنین و اجازه بدین بخار به‌آرومی شلغم‌ها رو بپزه و مغزپخت کنه. بعد از پخت شلغم‌ها، پوستشون رو بگیرین، به اندازه دلخواه خرد کنین و با نمک، فلفل، گلپر یا سبزی خشک سرو کنین. این روش طعم طبیعی شلغم رو حفظ می‌کنه و برای رژیم‌های سبک مناسبه.
بیشتر بخوانید: روش پختن لبو قرمز و خوشرنگ به چند روش
پختن شلغم در فر به روش رُست شده
یکی دیگه از روش‌های پختن شلغم، قرار دادن توی فر یا توستره. برای این روش، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات درشت یا حلقه‌ای خرد کنین تا در حین پخت له نشن و بافتشون حفظ بشه. بهتره کف سینی فر، فویل آلومینیومی بذارین تا کثیف نشه. شلغم‌ها رو داخل سینی فر بچینین و روشون کمی روغن زیتون، نمک، فلفل سیاه، آویشن، پودر سیر یا هر ادویه دلخواه دیگه بریزین تا مزه‌دار بشن. می‌تونین چند حبه سیر یا برگ رزماری هم کنار شلغم‌ها بذارین تا عطر بیشتری بگیره.
فر رو از قبل به مدت ۱۵ دقیقه، با دمای ۱۸۰ تا ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد گرم کنین. سینی رو داخل فر بذارین و حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان بدین تا شلغم‌ها طلایی، نرم و کاراملی بشن. در نیمه پخت، می‌تونین شلغم‌ها رو زیر و رو کنین تا دو طرفشون یکنواخت برشته بشه. اگر از توستر استفاده می‌کنین، دما رو ۲۰ درجه کمتر کنین.
این روش باعث میشه طعم طبیعی شلغم شیرین‌تر و غلیظ‌تر بشه و بافتی لطیف و خوش‌خوراک پیدا کنه. شلغم رُست‌شده رو می‌تونین به‌عنوان پیش‌غذا، کنار خوراک‌های گوشتی یا در انواع سالادهای گرم سرو کنین.
برای خرید انواع روغن مایع گیاهی مثل روغن زیتون یا روغن کنجد، از فروشگاه‌های افق کوروش به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی می‌تونین اقدام کنین.
بیشتر بخوانید: روش پخت لبو قرمز و خوشرنگ در فر
پختن شلغم در فر به صورت بخارپز
یه روش دیگه پختن شلغم در فر اینه که، شلغم‌ها رو بشورین و سر و تهشون رو جدا کنین. می‌تونین به صورت درشت اون‌ها رو خرد کنین. بعد شلغم‌ها را با ادویه‌ها، نمک و کمی روغن زیتون یا سبزیجات معطر مزه‌دار کنین و داخل فویل بپیچین. می‌تونین هر شلغم رو توی یه تیکه فویل بپیچین یا شلغم‌های مزه‌دار شده رو توی یه ظرف پیرکس بذارین و روش فویل یپیچین.
فر رو به مدت ۱۰ دقیقه گرم کنین و بعد شلغم‌ها رو توی فر با دمای ۱۸۰ درجه بذارین. بعد از نیم ساعت چک کنین که اگر شلغم‌ها پخته بودن، اون‌ها رو بیرون بیارین. فویل‌ها رو جدا و شلغم‌ها رو سرو کنین.
پختن شلغم در شیشه
برای پختن شلغم به روش بخار غیرمستقیم در شیشه، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات درشت خرد کنین. اون‌ها رو داخل یک شیشه مقاوم به حرارت مثل شیشه مربا یا ترشی بریزین و دربش رو ابتدای کار، به صورت شل ببندین یا با فویل بپوشونین. شیشه رو داخل یه قابلمه‌ای قرار بدین که تا نیمه آب داره، طوری که آب تا نیمه یا دو سوم شیشه برسه.
قابلمه رو روی حرارت متوسط بذارین و دربش رو ببندین تا بخار داخل قابلمه باعث پخت شلغم بشه. این روش باعث حفظ طعم طبیعی، بافت لطیف و جلوگیری از آب‌دار شدن بیش‌ازحد شلغم میشه. بعد از پخت، می‌تونین شلغم‌ها رو با ادویه یا کره سرو کنین.
انواع کره حیوانی و گیاهی رو به صورت حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین تهیه کنین.
بیشتر بخوانید: روش های مختلف پختن شلغم در شیشه
پختن شلغم در نایلون
یکی از روش های پختن شلغم، قرار دادن در نایلون هست. شلغم‌های شسته‌شده و پوست‌گرفته رو داخل نایلون فریزر بذارین و توی قابلمه‌ای با کمی آب قرار بدین تا با بخار غیرمستقیم بپزه. این روش باعث حفظ طعم طبیعی و عصاره شلغم میشه و معمولاً برای درمان سرماخوردگی استفاده میشه. اما نایلون معمولی در حرارت بالا ممکنه مواد مضر آزاد کنه. پس بهتره از ظرف شیشه‌ای یا بخارپز ایمن استفاده بشه.
پختن شلغم در زودپز
پختن شلغم در زودپز به خاطر اینکه شلغم زود می‌پزه، چندان متداول نیس ولی یه روش سریع و مناسب برای حفظ بافت و طعم طبیعی شلغمه. شلغم‌های پوست‌گرفته و خردشده رو با کمی آب، نمک و ادویه دلخواه داخل زودپز بریزین. درب زودپز رو ببندین و حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بپزین. این روش برای تهیه پوره، خوراک یا انواع سوپ بسیار کاربردیه و باعث حفظ مواد مغذی شلغم میشه.
پختن شلغم با شیر
برای پختن شلغم با شیر، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات متوسط خرد کنین. اون‌ها رو داخل یه قابلمه بریزین و به‌جای آب، شیر اضافه کنین تا دو سوم شلغم‌ها رو بپوشونه. قابلمه رو روی حرارت ملایم بذارین و اجازه بدین شلغم‌ها به‌آرامی در شیر بپزن و نرم بشن. شیر هم باید غلیظ بشه و به خورد شلغم‌ها بره.
این روش باعث میشه طعم خاص شلغم، ملایم‌تر و بوی خاکی اون کم بشه. در پایان پخت، می‌تونین کمی کره، نمک، فلفل یا دارچین اضافه کنین و به‌صورت گرم سرو کنین. این روش پختن شلغم برای کودکان یا افراد با معده حساس بسیار مناسبه.
شیر رو به صورت خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین خریداری کنین.
پختن شلغم پوره شده
برای تهیه پوره شلغم، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات کوچک خرد کنین. اون‌ها رو با مقدار کمی آب یا شیر بپزین روی حرارت بذارین و درب قابلمه رو ببندین تا کاملاً نرم بشن. بعد با گوشت‌کوب یا غذاساز، قارچ‌ها رو پوره کنین تا بافتی لطیف و یکدست پیدا کنن.
برای طعم خوشمزه‌تر، می‌تونین کمی کره، نمک، فلفل و حتی سیب‌زمینی پخته‌شده بهش اضافه کنین. پوره شلغم برای کودکان، سالمندان یا افراد با رژیم غذایی خاص بسیار مناسبه و می‌تونه به‌عنوان پیش‌غذا یا کنار وعده اصلی سرو بشه.
پختن شلغم با عسل
برای تهیه شلغم با عسل به روش پر شده، ابتدا شلغم‌های متوسط و سالم رو انتخاب کنین، بشورین و پوست بگیرین. با چاقو یا قاشق کوچک، داخل هر شلغم رو به‌آرامی سوراخ کنین و کمی گود کنین، طوری که دیواره‌ها سالم بمونن و شلغم ترک نخوره. داخل هر شلغم ۱ قاشق چای‌خوری عسل بریزین و در صورت تمایل کمی دارچین یا زنجبیل هم اضافه کنین.
شلغم‌های پر شده رو داخل قابلمه بچینین، کف قابلمه کمی آب بریزین (حدود ۲ سانتی‌متر) و درب قابلمه رو ببندین. می‌تونین از روش بخارپز هم استفاده کنین. قابلمه رو روی حرارت ملایم بذارین تا شلغم‌ها بپزن و عسل داخلشون گرم و روان بشه. بعد از حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه، شلغم‌ها نرم و خوش‌طعم می‌شن و می‌تونین اون‌ها رو به‌صورت گرم سرو کنین. این روش برای فصل سرما، گلودرد و تقویت سیستم ایمنی بسیار مفیده.
عسل با کیفیت رو به صورت خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین خریداری کنین.
پختن شلغم در سوپ و آش
برای استفاده از شلغم توی انواع سوپ، مثل سوپ بیمارستانی، سوپ مرغ، آش رشته یا آش شلغم، ابتدا شلغم‌ها رو پوست بگیرین و به قطعات کوچک خرد کنین. شلغم‌ها رو همراه با حبوبات، سبزیجات و مواد اصلی آش بپزین تا بافتشون نرم بشه و طعم شیرین‌تری پیدا کنن.
شلغم در ترکیب با عدس، ماش یا جو، هم خاصیت درمانی داره و هم طعم غذا رو خوشمزه‌تر می‌کنه. این روش برای فصل‌های سرد، تقویت بدن و تنوع در پخت آش بسیار مناسبه.
پختن شلغم به روش سرخ شده یا گریل شده
برای تهیه شلغم سرخ‌کرده یا گریل‌شده، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به حلقه‌های ضخیم یا قطعات متوسط خرد کنین. برای سرخ کردن، اون‌ها رو با کمی روغن، نمک، فلفل و ادویه دلخواه مثل پودر سیر یا آویشن مزه‌دار کنین و در تابه‌ای با حرارت متوسط سرخ کنین تا دو طرفشون طلایی و نیمه‌خشک بشه. برای گریل کردن، شلغم‌ها رو روی سینی فر یا دستگاه گریل بچینین و با کمی روغن زیتون و ادویه، حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه حرارت بدین تا نرم و برشته بشن.
این روش پخت باعث میشه طعم شلغم قوی‌تر و بافتش متراکم‌تر بشه و برای سرو کنار خوراک‌های گوشتی، سبزیجات گریل‌شده یا حتی در سالادهای گرم مناسبه. همچنین می‌تونین کمی آبلیمو یا سس ماست (طرز تهیه سس ماست) کنارش سرو کنین تا طعمش متعادل‌تر بشه.
پختن شلغم با برنج به روش پلویی
برای تهیه شلغم پلو ساده، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات کوچیک خرد کنین. توی یه تابه، کمی روغن و پیاز خرد شده بریزین و پیاز داغ درست کنین. بعد شلغم‌ها رو همراه با زردچوبه و نمک تفت بدین تا کمی نرم و خوش‌عطر بشن.
برنج رو جداگانه توی یه قابلمه با آب جوش بریزین و دندان‌گیر که شد، آبکش کنین. در آخر به صورت لایه‌لایه، برنج و شلغم رو داخل قابلمه بریزین. می‌تونین کمی دارچین یا فلفل سیاه هم اضافه کنین تا طعمش گرم‌تر بشه. قابلمه رو روی حرارت ملایم بذارین و اجازه بدین پلو دم بکشه.
خوراک شلغم
برای تهیه خوراک شلغم، ابتدا شلغم‌ها رو بشورین، پوست بگیرین و به قطعات متوسط خرد کنین. بعد شلغم‌ها رو توی یه تابه، با کمی روغن تفت بدین تا یه کم طلایی بشن. بعد گوشت خورشتی نیم‌پز شده، عدس یا سبزیجات دلخواه مثل هویج، کرفس یا پیاز رو اضافه کنین.
ادویه‌هایی مثل زردچوبه، دارچین، فلفل سیاه و کمی رب انار یا رب گوجه‌فرنگی می‌تونن طعم خوراک رو عمیق‌تر و دلچسب‌تر کنن. خوراک شلغم رو با آب یا عصاره گوشت می‌تونین بپزین تا کاملاً جا بیفته و شلغم‌ها نرم و خوش‌طعم بشن. این خوراک یه وعده کامل، گرم و مقویه که می‌تونین با نان یا برنج سرو کنین.
انواع مواد پروتئینی، رب گوجه فرنگی، رب انار و پیاز داغ آماده رو به صورت خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش می‌تونین تهیه کنین.
نکات مهم برای پختن شلغم به روش های مختلف
چرا شلغم پخته مزه خاکی می‌ده؟
مزه خاکی شلغم پخته معمولاً به خاطر ترکیبات گوگردی، نوع خاک رشد و روش پخت ساده بدون طعم‌دهنده است. با انتخاب شلغم مناسب و اضافه کردن ادویه‌های معطر و چاشنی‌های دلخواه می‌تونین این طعم رو متعادل کنین.
چرا آب شلغم سبز میشه؟ آیا خطرناکه؟
آب شلغم در زمان پختن ممکنه سبز بشه که به خاطر وجود رنگدانه‌های گیاهی مثل «کلروفیل» در شلغم‌های نارس یا کال اتفاق می‌افته. این تغییر رنگ طبیعی و بی‌ضرره.
چرا شلغم بعد از پختن سیاه میشه؟
دلایل سیاه شدن شلغم پس از پخت شامل موارد زیر میشه:
- آنزیم‌های طبیعی شلغم در تماس با هوا یا حرارت، اکسید و باعث تغییر رنگ می‌شن؛
- استفاده از شلغم‌های کهنه، ترک‌خورده یا تو خالی؛
- پخت شلغم بدون افزودن مواد اسیدی مثل آبلیمو یا سرکه؛
- حرارت زیاد یا زمان پخت طولانی؛
- استفاده از قابلمه‌های آلومینیومی که با مواد داخل واکنش می‌دن.
برای جلوگیری از سیاه شدن شلغم چه کنیم؟
- انتخاب شلغم تازه، سفت و با پوست صاف؛
- گرفتن پوست و خرد کردن شلغم قبل از پخت؛
- افزودن کمی آبلیمو، سرکه یا نمک به آبی که شلغم رو توش می‌پزین؛
- پخت شلغم با حرارت ملایم و درب بسته؛
- استفاده از قابلمه‌های لعابی یا استیل برای پخت شلغم تا از واکنش شیمیایی جلوگیری بشه.
سوالات متداول درباره روش های پختن شلغم
۱- آیا شلغم رو باید قبل از پخت پوست گرفت؟
بله. بهتره پوست شلغم قبل از پخت گرفته میشه، مگر در روش‌های پختن شلغم به صورت بخارپز یا پختن در فر که پوست نازک باعث میشه، ظاهر و طعم شلغم بیشتر حفظ بشه.
۲- بهترین روش پختن شلغم برای سرماخوردگی چیه؟
از بین روش های پختن شلغم، پختن به روش بخارپز ساده یا با عسل و پخت شلغم در شیشه بهتر از دیگر روش‌هاست. چون حرارت مستقیم و آب زیاد باعث کاهش ویتامین‌ها میشه و خواص شلغم کم میشه.
محصولات مرتبط
