اثر ماست بر درمان اسهال چیست؟ آیا مصرف ماست در افرادی که دچار عارضه اسهال میشوند، خاصیت درمان کنندگی دارد یا خیر؟ چه کسانی نباید برای درمان اسهال ماست بخورند؟ از چه ماستی برای درمان اسهال استفاده کنیم؟ همه این‌ها، سوالاتی است که برای افراد مبتلا به اسهال به وجود می‌آید. شاید شما هم جزو آن دسته افرادی باشید که بعد از اسهال، ترجیح بدهید از یک درمان طبیعی کمک بگیرید. ما در این مقاله از سرویس سلامت به بررسی اثر ماست بر درمان اسهال و این‌که آیا این فرآورده لبنی می‌تواند به درمان اسهال کمک کند یا نه، پاسخ می‌دهیم. با مجله کوروش همراه باشید.
دلایل بروز اسهال
دلایل مختلفی برای بروز اسهال در افراد مختلف وجود دارد. در کودکان شایع‌ترین دلیل حساسیت به شیر مادر یا مشکلات رایج گوارشی است ولی در بزرگسالان این مشکلات شامل عدم تحمل لاکتوز و تحریک روده، مسمومیت غذایی، سفر و … می‌شود.
برخی اوقات هم مصرف بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها باعث به هم خوردن تعادل باکتریایی روده و در نتیجه از بین رفتن باکتری‌های مفید می‌شود. در نتیجه رشد باکتری‌های مضر افزایش یافته و منجر به ایجاد اسهال خواهد شد. اگر جزو هر کدام یک از گروه‌‌های بالا باشید، اثر ماست بر اسهال می‌تواند به طور متفاوتی خود را نشان دهد.
اثر ماست بر اسهال در افراد دچار عدم تحمل لاکتوز
لبنیات حاوی نوعی قند طبیعی به نام «لاکتوز» است. افرادی که به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند، نمی‌توانند لاکتوز را هضم کنند. در نتیجه مصرف لبنیات در این افراد احتمال ابتلا به اسهال و دیگر مشکلات روده‌ای را بیشتر خواهد کرد و جزو گروه‌هایی هستند که ممنوعیت خوردن ماست دارند. بد نیست بدانید که بدن به کمک آنزیمی معروف به «لاکتاز» که در روده کوچک وجود دارد، عمل هضم لاکتوز را انجام می‌دهد.
در صورتی که آنزیم لاکتوز تولید شده کافی نباشد، مصرف لبنیات به اسهال منجر خواهد شد. در این افراد، خوردن انواع لبنیات مثل شیر و خامه ترش در زمان اسهال، حتی می‌تواند علائم ناشی از اسهال را وخیم‌تر کند. چون اسهال با اختلال در هضم لاکتوز، باعث ایجاد عارضه نفخ و شدیدتر شدن تحریک‌های روده‌ای می‌شود.
چه ماستی برای افراد دچار عدم تحمل لاکتوز مفید است؟
مصرف ماست و لبنیات پروبیوتیک، باعث آسان شدن هضم لاکتوز می‌شود و اسهال ایجاد نمی‌کند. بنابراین اگر مبتلا به اختلال عدم تحمل لاکتوز هستید، بهتر است از ماستهای غیر لبنی و ماستهای پروبیوتیک استفاده کنید، در غیر این صورت، بهتر است به کلی مصرف لبنیات را کنار بگذارید تا تبعتات مصرف آن، دامن‌تان را نگیرد.
بیشتر بخوانید: تاثیر لبنیات پروبیوتیک بر تقویت سیستم ایمنی بدن
اثر ماست بر اسهال ناشی از مسمومیت و سفر
بعضی از انواع ماست دارای باکتری‌های مفیدی به نام «باکتری‌های پروبیوتیک» هستند که به درمان اسهال کمک زیادی می‌کنند. در کسانی که مسافرت باعث بروز اسهال در آنان شده است، مصرف ماست قبل از سفر می‌تواند بیش از ۱۵ درصد ریسک ابتلا به اسهال را کاهش دهد. حتی در این افراد خوردن ماست در حین اسهال برای درمان آن، مفید و موثر است.
از سوی دیگر در افرادی که مصرف آنتی‌بیوتیک موجب عدم تعادل باکتریایی روده و منجر به اسهال شده است، اثر ماست بر درمان اسهال مثبت بوده و این موضوع در کسانی که سن پایین‌تری دارند، بیشتر است. در ضمن ریسک ابتلا به اسهال در کسانی که همراه با داروهای حاوی آنتی‌بیوتیک، ماست مصرف می‌کنند، بیش از ۵۰ درصد کمتر است.
بیشتر بخوانید: ماست را هرگز با این غذاها و میوه‌ها نخورید
چه ماستی برای اسهال خوب است؟
پروبیوتیک در ماست‌ها می‌تواند به درمان اسهال کمک کند. ولی آیا همه ماست‌ها پروبیوتیک دارند؟ برخی ماست‌ها به عنوان «ماست پروبیوتیک» شناخته میشوند اما در حالت کلی پروبیوتیک‌ها در تمام فراورده‌‌های تخمیری شیر، مثل ماست وجود دارند. در طرز تهیه ماست، گروه خاصی از باکتری‌ها به شیر اضافه میشوند تا قند موجود در آن به «لاکتیک اسید» تبدیل شود. بنابراین پایه تولید ماست، همین فرآیند تخمیری است.
پروبیوتیک به صورت زنده و فعال در ماست باقی می‌ماند و به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. اما باکتریهایی که برای تولید ماست به شیر اضافه میشوند، پروبیوتیک نیستند، چون هیچ اثر زیستی مفیدی بر دستگاه گوارش ندارند.
در عین حال بعضی از کارخانه‌‌های تولیدکننده ماست، خوشه‌هایی از پروبیوتیک‌ها را هم به ماست اضافه می‌کنند که مهم‌ترین آن‌ها شامل «بیفیدوباکتریوم بیفیدوم»، «بیفیدوباکتریوم لاکتیس»، «لاکتوباسیلوس اسیدوفیلویس»، «لاکتوباسیلوس رامنوسوس» و «ساکارومایسس بولاردی» هستند.
خصوصیات ماستهای پروبیوتیک دار
در مورد ماستهای پروبیوتیک دار، تشخیص ماست مناسب چندان کار راحتی نیست. این ماست‌ها باید ویژگی‌های زیر را داشته باشند:
*در هر وعده مصرفی، بیش از ۱۰ میلیارد واحد کلونی‌‌ساز از باکتری‌های مفید را در خود داشته باشند.
*در آن‌ها باکتریهایی وجود داشته باشد که در محیط اسیدی دستگاه گوارش، زنده بمانند.
برای انتخاب ماست مناسب باید برچسب روی ماست‌ها را بخوانید و از تعداد باکتری‌های موجود در آن مطلع شوید.
ماست برای اسهال نوزادان مفید است؟
در تحقیقات پزشکی، نوزادان به عنوان یکی از اصلی‌ترین گروه‌هایی که به اسهال مبتلا میشوند، برای بررسی میزان اثر خواص ماست بر درمان اسهال مورد آزمایش قرار گرفته‌اند. نتایج این تحقیقات نشان داده است که مصرف ماست پاستوریزه به عنوان یک پروبیوتیک، با توجه به تاثیر مثبت آن در درمان اسهال حاد، در نوزادان ۶ تا ۲۴ ماهه توصیه شده است.
در این آزمایش ۸۰ کودک ۴ روز بستری شده و حداقل ۱۵ سی‌سی بر کیلوگرم ماست پاستوریزه حاوی «لاکتوباسیلوس» دریافت کرده‌اند. این کودکان نسبت به گروهی که ماست دریافت نکرده بودند، آثار بهبودی را بسیار زودتر تجربه کرده‌اند.
روش درمان اسهال با ماست
در ماست میکرو ارگانیسم‌های زنده‌‌ای وجود دارند که عمل هضم را آسان می‌کنند. برای این که از اثر ماست بر درمان اسهال کمک بگیرید، آن را باید به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود قرار دهید.
ماستی را که برای درمان اسهال مصرف می‌کنید باید عاری و بدون هیچ قند، شکر یا افزودنی باشد. بهتر است آن را به عنوان یک وعده ناهار یا صبحانه میل کنید و برای مفیدتر شدن اثر آن، ماست را همراه با برنج یا غلات صبحانه بخورید.
درمان اسهال با ماست و پونه
ترکیب ماست با پونه خشک یا تازه یکی از روش‌های درمان طبیعی اسهال به حساب می‌آید. پونه به تنهایی هم برای کنترل اسهال و بیماری‌های روده‌ای مفید است و اگر با ماست همراه شود، به عنوان یکی از مصلح‌های ماست می‌تواند اثر آن را برای درمان اسهال افزایش دهد.
سیر و ماست برای اسهال خوب است یا خیر؟
یکی از ترکیبات مفید برای دستگاه گوارش، ماست و سیر است. پوره سیر در ماست می‌تواند به پاکسازی معده و روده از میکروب‌ها کمک کرده و دفع گازهای روده را آسان‌تر کند.
ماست و شوید برای درمان اسهال
برای مبارزه با میکروب‌های عامل کولیک و اسهال، ترکیب ماست و شوید هم بسیار کارآمد است. البته اگر شوید را به صورت تازه در ماست مصرف کنید، اثر ماست بر درمان اسهال بیشتر خودش را نشان خواهد داد.
ماست و شوید همچنین می‌تواند سبب از بین رفتن عفونت‌های قارچی روده و در نتیجه درمان اسهال خونی شود. در کنار این‌ها، کمک به بهبود حرکات روده و در نتیجه به پیشگیری و درمان یبوست از دیگر فواید ماست و شوید در رژیم غذایی است.
سوالات متداول
اثر ماست بر درمان اسهال مفید است یا مضر؟
ماست حاوی پروبیوتیک در افراد عادی می‌تواند یکی از راه‌‌های خانگی درمان اسهال برای نوزادان و بزرگسالان باشد. در حالی که اگر افراد دچار عدم تحمل لاکتوز، از ماست حاوی لاکتوز برای درمان اسهال استفاده کنند، اثر نامطلوبی خواهد داشت و حتی ممکن است باعث بروز اسهال در این افراد شود.
برای درمان اسهال ماست را با چه چیزی ترکیب کنیم؟
ماست به تنهایی برای درمان اسهال مفید است ولی اگر می‌خواهید اثر درمان‌کنندگی ماست را افزایش دهید، می‌توانید از سبزیجاتی مثل نعناع، شوید، پونه و سیر هم در ماست استفاده کنید. خوردن ماست با برنج کته‌ای و غلات صبحانه هم اثر درمان‌کنندگی ماست برای اسهال را بیشتر می‌کند.
