خواص لبو برای زنان باردار چیست؟ آیا خوردن لبو در بارداری ضرر دارد؟ لبو یکی از سبزیجات ریشه‌ای مفید برای سلامتی است که همه اجزای آن قابل استفاده و مصرف هستند. بیشتر مردم لبو را به شکل سنتی، یعنی همان لبوی داغ مصرف می‌کنند اما این سبزی را به شکل‌های مختلف می‌توان در رژیم غذایی قرار داد. در این میان یکی از گروه‌هایی که در مورد مصرف لبو شک و تردید دارند، خانم‌های باردار هستند. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش، به بررسی خواص لبو در بارداری و مضرات احتمالی آن می‌پردازیم.
آیا خوردن لبو در دوران بارداری مجاز است؟
لبو از سبزیجات ریشه‌ای مفید برای سلامتی است و به خاطر خواص و فواید لبو، خوردن آن توصیه می‌شود، مگر اینکه مادر باردار به خاطر برخی بیماری‌ها، مجبور به منع مصرف برخی مواد غذایی باشد. در این صورت، در مورد رژیم غذایی مادر، تنها پزشک و مشاور تغذیه باید تصمیم بگیرد.
اما در حالت کلی و اگر مادر و جنین در سلامت باشند، خوردن لبو، البته به اندازه کافی و متعادل، می‌تواند به سلامت مادر و کودک کمک کند. نه تنها ریشه لبو، بلکه ساقه و برگ آن هم خواص زیادی برای سلامتی مادر و کودک دارد.
در ضمن چغندر قرمز یا لبو، بعد از پخت پروتئین و کربوهیدرات آن بهتر هضم می‌شود و کالری آن هم آزاد خواهد شد. به همین خاطر مصرف آن به صورت پخته بسیار مفید است و می‌توانید از عصاره یا آب آن نیز بیشترین بهره را در رژیم غذایی خود ببرید.
آبی که لبو در آن پخته شده یا حتی آب آن به صورت خام سرشار از ویتامین‌های مختلف و فولات است که برای بدن مادر و رشد جنین مناسب خواهد بود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه شربت لبو خوشرنگ و مجلسی
فواید و خواص لبو در بارداری
۱- لبو سرشار از آهن
هر ۱۰۰ گرم لبو، ۶ درصد از نیاز روزانه به آهن را تامین می‌کند. از آن جایی که مادران در دوران بارداری ممکن است با کمبود آهن مواجه شوند، لبو می‌تواند یک سبزی عالی و طبیعی برای جبران کمبود آهن باشد. آهن موجود در لبو با افزایش تعداد گلبول‌های قرمز، عارضه کم خونی را رفع کرده و به تامین آهن بدن مادران کمک می‌کند.
۲- خواص لبو در بارداری برای جبران کلسیم بدن
در مادران باردار، مخصوصا در کسانی که در سنین بالا دوران بارداری را تجربه می‌کنند، از دست دادن کلسیم بدن، یکی از مشکلات شایع به شمار می‌رود. بیشتر مادران به ویژه افرادی که بارداری‌های متعدد دارند، خطر پوکی استخوان بسیار زیاد است.
در این حالت، استخوان‌ها ضعیف و شکننده شده و با کوچک‌ترین ضربه، استخوان دچار شکستگی خواهد شد. لبو سرشار از کلسیم و ماده معدنی سیلیس بوده که برای جبران کلسیم بدن، بسیار مفید است. این مواد معدنی ضروری، به سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها کمک می‌کنند.
۳- تقویت سیستم ایمنی بدن مادر و پیشگیری از عفونت زایمان با مصرف لبو
لبو سرشار از آنتی اکسیدان‌های ضروری برای بدن است که با رادیکال‌های آزاد مبارزه کرده و به سلامت بدن کمک می‌کنند. از جمله مشکلات رایج در دوران بارداری، عفونت‌های زایمان است که خوردن لبو می‌تواند از بروز این عفونت‌ها جلوگیری به عمل آورد.
۴- خواص لبو در بارداری برای کبد
لبو یک سبزی موثر برای سم‌زدایی کبد است که سموم کبد را پاکسازی می‌کند. همچنین خوردن کبد می‌تواند اسیدهای چرب مضر را از بین ببرد و از بروز مشکلات بارداری پیشگیری کند.
۵- خواص لبو برای رشد جنین
یکی از مسائل مهم در دوران بارداری، رشد مناسب جنین در شکم مادر است. محتوای بالای اسید فولیک در لبو می‌تواند رشد جنین را تضمین کند و برای رشد نخاع و ستون فقرات جنین نیز مناسب است.
۶- جلوگیری از نقص رشد جنین
علاوه بر این که برای رشد مناسب جنین می‌توانید روی لبو، حساب باز کنید، اسید فولیک موجود در لبو باعث تقویت بافت‌ها، رشد مناسب نخاع و پیشگیری از نقایص بارداری در هنگام تولد می‌شود.
۷- لبو و کنترل قند خون مادر در بارداری
لبو با شاخص گلیسمی پایین می‌تواند گلوکز را با سرعت کمتری در خون به جریان بیندازد. هر چه جذب گلوکز یک ماده غذایی به زمان بیشتری نیاز داشته باشد، سطح قند خون در حالت متعادل‌تری قرار می‌گیرد. به این ترتیب لبو یک ماده غذایی مفید برای پیشگیری از دیابت بارداری است. در مورد لبوهایی که شیرین نیستند، بهتر است از افزودن شکر به آب لبو در حین پخت یا بعد از پخت، خودداری کنید.
۸- خواص لبو در بارداری برای کاهش التهاب
بسیاری از خانم‌های باردار، مخصوصا در ماه‌های پایانی بارداری از تورم در ناحیه دست و پا و درد مفاصل شکایت می‌کنند. ماده‌ای به نام «بتائین» در لبو خاصیت ضدالتهابی دارد و برای جلوگیری از تورم، التهاب و درد مفاصل مفید است.
۹- تنظیم الکترولیت‌های بدن
اگر الکترولیت‌های بدن در حالت تعادل قرار داشته باشند، سوخت و ساز بدن نیز منظم خواهد شد. از آن جایی که لبو حاوی پتاسیم بالایی است، علاوه بر تعادل الکترولیت‌ها، از فشارخون در دوران بارداری نیز جلوگیری می‌کند.
۱۰- زایمان سالم با خوردن لبو
لبو حاوی ویتامین ث و آهن است و می‌تواند به مادر برای زایمان راحت‌تر و سالم‌تر کمک کند. این سبزی حالت تصفیه‌کنندگی برای خون دارد و خطر بروز بیماری‌ها و عفونت‌های مختلف را در جنین و مادر کاهش می‌دهد.
۱۱- بهبود هضم غذا
فیبر موجود در لبو، می‌تواند عمل هضم غذا در سیستم گوارش و روده‌ها را تسهیل کرده و از عارضه یبوست در مادران، به ویژه در ماه‌های پایانی بارداری جلوگیری کند. ترکیب ماست و لبو یک ترکیب فوق العاده برای استفاده در دوران بارداری است. برای کسانی که دچار یبوست بارداری هستند، این ترکیب نقش یک مسهل طبیعی دارد و عمل دفع را آسان می‌کند. همچنین به سم‌زدایی بدن کمک خواهد کرد.
۱۲- تاثیر لبو بر زیبایی جنین
زیبایی جنین یک مسئله ژنتیکی است. اما خوردن لبو در بارداری سموم بدن را دفع کرده و بر زیبایی و شادابی پوست زن باردار تاثیر می‌گذارد.
مضرات مصرف لبو در بارداری
در برخی مادران مصرف لبو باید همراه با احتیاط و مشاوره پزشک صورت گیرد. این گروه از مادران که زایمان‌های پرخطری دارند، در صورتی می‌توانند لبو یا مشتقات و فرآورده‌های آن را مصرف کنند که پزشک معالج آنها، تایید کرده باشد. در مورد مادرانی که مشکل سلامتی خاصی ندارند نیز خوردن لبو باید به اندازه باشد و از مصرف بیش از حد آن جلوگیری شود. چون ممکن است عوارضی را برای مادر یا جنین به دنبال داشته باشد. برخی عوارض لبو در بارداری عبارتند از:
*ممکن است مادر دچار حالت تهوع، اسهال، استفراغ و مشکلات گوارش شود که به خاطر «بتائین» موجود در لبو است.
*در افرادی که مستعد سنگ یا شن کلیه هستند، خوردن لبو ممکن است باعث ته‌نشین شدن مقادیر بالای اگزالات شده و باعث بروز سنگ کلیه شود.
*ایجاد خستگی و کسلی ناشی از مصرف زیاد لبو به خاطر «نیترات» موجود در لبو است.
*در نتیجه خوردن لبو، رنگ ادرار، قرمز یا صورتی می‌شود. این موضوع به خاطر بروز «بوتریا» است.
*در صورتی که در حالت عادی، فشار خونتان پایین است، خوردن لبو می‌تواند باعث کاهش ناگهانی فشارخون شود که برای مادر در دوران بارداری خطرناک خواهد بود.
*مصرف لبو باعث سقط جنین می‌شود؟ لبو سرشار از نیترات است. زیاده‌روی در مصرف لبو ممکن است باعث بالا رفتن فشار خون و مسمومیت بارداری شود.
در صورت بروز هر نوع آلرژی و حساسیت پس از مصرف لبو در دوران بارداری، حتما خوردن آن را متوقف کرده و با پزشک خود مشورت کنید.
در بارداری چه مقدار لبو در روز می‌توان خورد؟
از آنجایی که لبو یکی از سبزیجات بسیار مفید و پرکاربرد در آشپزی، تهیه سالاد، پایه اصلی طرز تهیه سوپ و … است، خوردن آن همیشه مفیدتر از نخوردنش است. اما مقدار مجاز مصرف لبو به طور کلی بر اساس محتوای نیترات تعیین شده در آن است.
مقدار نیترات ایده‌آل بین ۶.۴ تا ۱۲.۸ میلی گرم نیترات برای هر ۱ کیلوگرم لبو است. از آن جایی که اندازه‌گیری میزان نیترات سبزیجات در خانه امکان پذیر نیست به طور تقریبی مصرف یک وعده (۱ فنجان لبو، برابر با ۱۳۶ گرم) در هر روز برای زنان باردار مفید است.
اگر از پودر لبو استفاده می‌کنید، به توضیحات روی بسته‌بندی که آن را خریده‌اید دقت کنید. در صورتی که روزانه پودر لبو استفاده می‌کنید و خودتان در خانه آن را تهیه کرده‌اید، به اندازه ۱ قاشق غذاخوری بدون ضرر است.
در مورد آب لبو هم، مصرف آن تقریبا ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر در روز برای زنان باردار مناسب است. در عین حال، اگر با وجود زیاده‌روی نکردن در مصرف لبو، دچار عوارض پس از خوردن لبو شدید، حتما به پزشک مراجعه و با او مشورت کنید.
بهترین زمان خوردن لبو
بهترین زمان برای خوردن عصاره لبو هنگام صبح و حدود ۱ ساعت قبل از صبحانه است تا حالت تهوع ناشی از بارداری را از بین ببرد. اما می‌توانید همراه با ماست، در کنار غذا هم آن را سرو کنید و از مزایای خوردن لبو و ماست در بارداری بهره ببرید. یا در طرز تهیه سالاد لبو از آن استفاده کنید.
همچنین به عنوان پیش غذا یا شام سبک می‌توانید سوپ لبو بخورید. این یعنی هیچ محدودیتی در زمان خوردن لبو طی روز ندارید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه چیپس لبو به ۲ روش
سوالات متداول
خانم‌های باردار چه مقدار لبو در روز بخورند؟
میزان مشخصی برای خوردن لبو در روز تعیین نشده است. چون این موضوع به بقیه غذاهایی که مادران در رژیم غذایی خود قرار می‌دهند هم بستگی دارد. اما به طور کلی، مصرف ۱۳۵ گرم لبو در روز برای سلامت بدن مفید خواهد بود.
آیا خوردن لبو بر جنسیت جنین تاثیر می‌گذارد؟
در عقاید سنتی خوردن برخی غذاها و مواد غذایی می‌تواند بر جنسیت جنین تاثیر بگذارد. به باور برخی افراد، با خوردن لبو، فرزند دختر به دنیا می‌آید ولی از لحاظ علمی این موضوع به هیچ عنوان قابل اثبات نیست.
آیا خوردن لبو در سه ماهه اول بارداری مفید است یا مضر؟
برای مادران باردار، خوردن لبو در سه ماهه اول بارداری بسیار مفید است چون خواص لبو در بارداری می‌تواند به سلامت مادر و جنین کمک کند. اما بهتر است در سه ماهه پایانی بارداری، در مصرف لبو، زیاده‌روی نکنید و حتی بهتر است کمتر از آن استفاده کنید.
