۴۰ خواص لبو و مضرات آن برای سلامت بدن + طبع و مصلح لبو

از جمله خواص لبو درمان یبوست و کنترل فشار خون است. اگر می‌خواهید بیشتر درباره لبو بدانید، لبو یا چغندر قرمز یک سبزی ریشه‌ای محبوب است که در سراسر دنیا و در پخت بسیاری از غذاها استفاده می‌شود. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به خواص و فواید لبو برای سلامتی، مضرات و عوارض لبو و طبع و مصلح لبو می‌پردازیم.

طبع و مصلح لبو چیست؟

طبع لبو متعادل است و برای همه افرادی که مزاج سرد یا گرم دارند، مفید است. اما مصرف زیاد لبو باعث ایجاد سودا می‌شود. به عنوان مصلح لبو هم می‌توانید لبو را به صورت گرم همراه با عسل مصرف کنید.

بیشتر بخوانید: طرز تهیه لبو به روش بازاری

خواص و فواید لبو برای سلامتی

۱- لبو سرشار از مواد مغذی و ویتامین است

لبو به رغم طعم شیرین، کالری کمی دارد. در عوض دارای ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزشمندی است. در حقیقت، این سبزی تقریبا حاوی تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است. مواد مغذی موجود در ۱۰۰ گرم لبوی پخته شامل موارد زیر است:

• کالری: ۴۴
• پروتئین: ۱.۷ گرم
• چربی: ۰.۲ گرم
• فیبر: ۲ گرم

 RDI  (مرجع مصرف روزانه)

• ویتامین ث: ۶ درصد از RDI
• فولات: ۲۰ درصد  RDI
• ویتامین ب۶ : ۳ درصد از RDI
• منیزیم: ۶ درصد از RDI
• پتاسیم: ۹ درصد از RDI
• فسفر: ۴ درصد از RDI
• منگنز: ۱۶ درصد از RDI
• آهن: ۴ درصد از RDI

لبو همچنین حاوی نیترات و رنگدانه‌های معدنی است که هر دو ترکیبات گیاهی و دارای مزایای متعددی برای سلامتی هستند.

۲- خواص و فواید لبو در کنترل فشار خون

بیماری‌های قلبی، از جمله حملات قلبی، نارسایی قلبی و سکته مغزی، یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است و فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی ایجاد آن‌ها است. نتیجه تحقیقات پزشکی نشان داده است که لبو می‌تواند فشار خون را به میزان قابل توجهی یعنی ۴ تا ۱۰ mmHg طی چند ساعت کاهش دهد.

به نظر می‌رسد این تأثیر برای فشار خون سیستولیک بیشتر است. در ضمن این میزان برای لبوی خام نسبت به لبوی پخته بیشتر است. این اثرات کاهش فشار خون احتمالا به دلیل غلظت بالای نیترات در لبو است. نیترات‌های غذایی در بدن، به اکسید نیتریک تبدیل می‌شوند، مولکولی که عروق خونی را گشاد می‌کند و باعث کاهش فشار خون می‌شود.

سطح نیترات خون تا ۶ ساعت پس از خوردن نیترات در رژیم غذایی افزایش می‌یابد. بنابراین، لبو فقط  اثر موقتی بر فشار خون دارد و مصرف منظم آن برای کاهش طولانی مدت فشار خون ضروری است.

بیشتر بخوانید: بهترین مواد غذایی برای کاهش فشار خون

۳- خواص و فواید لبو برای ورزشکاران

نتایج چندین مطالعه نشان می‌دهد که وجود «نیترات» در رژیم غذایی عملکرد بدن را در هنگام ورزش افزایش می‌دهد. به همین دلیل، لبو اغلب توسط ورزشکاران استفاده می‌شود. نیترات‌ها با بهبود کارایی «میتوکندری»، که مسئول تولید انرژی در سلول‌های شما هستند، بر عملکرد فیزیکی آنها تأثیر می‌گذارد.

در دو مطالعه شامل هفت زن و هشت مرد، مصرف روزانه ۵۰۰ میلی لیتر آب لبو به مدت شش روز، ۱۵ تا ۲۵ درصد از میزان خستگی در طول تمرینات را کم کرد. این عدد نشان دهنده ۱ تا ۲ درصد بهبود عملکرد کلی است. در هنگام دوچرخه سواری هم خوردن لبو مصرف اکسیژن را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهد.

در یک مطالعه کوچک بر روی یک دوچرخه سوار رقابتی نشان داد، تأثیر مصرف ۵۰۰ میلی لیتر آب لبو بر عملکرد آن، افزایش عملکرد تا بیش از ۲.۵ و ۱۰ مایل (۴ و ۱۶.۱ کیلومتر) بود.

۴- خواص و فواید لبو برای مبارزه با التهاب

التهاب مزمن با برخی بیماری‌ها مثل چاقی، بیماری‌های قلبی، کبدی و سرطان ارتباط دارد. لبو حاوی رنگدانه‌هایی به نام «بتالین» است که خاصیت ضدالتهابی دارند. البته بیشتر تحقیقات در این زمینه بر روی موش‌ها انجام شده است. در این تحقیقات مشخص شد که عصاره لبو باعث کاهش التهاب کلیه در موش‌های صحرایی می‌شود که به آن‌ها مواد شیمیایی سمی تزریق شده بود.

یک مطالعه بر روی افراد مبتلا به آرتروز نیز نشان داد که کپسول‌های «بتالاین» ساخته شده با عصاره لبو، درد و ناراحتی مربوط به این بیماری را کاهش می‌دهند. در حالی که این مطالعات نشان می‌دهد که لبو دارای اثر ضد التهابی است، اما مطالعات انسانی لازم است تا مشخص شود که آیا می‌توان از لبو برای کاهش التهاب استفاده کرد یا خیر.

  ۵- خواص لبو برای دستگاه گوارش

«فیبر» جزء مهم رژیم غذایی سالم است. یک فنجان لبو حاوی ۳.۴ گرم فیبر است که لبو را به منبع فیبر خوبی تبدیل می‌کند. فیبر هضم را آسان می‌کند و حجم مدفوع را زیاد می‌کند. این عامل می‌تواند سلامت دستگاه گوارش را ارتقا دهد. همچنین عمل دفع را منظم نگه دارد و از بیماری‌های گوارشی مثل عارضه یبوست، بیماری التهابی روده و دیورتیکولیت جلوگیری کند. علاوه بر این، فیبر با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن از جمله سرطان روده بزرگ، بیماری‌های قلبی و دیابت نوع ۲ مرتبط است.

۶- فواید لبو برای سلامت مغز

عملکرد ذهنی و شناختی به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌یابد. برای برخی، این کاهش قابل توجه بوده و ممکن است منجر به شرایطی مانند زوال عقل شود. کاهش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به مغز ممکن است به جلوگیری از این فرآیند کمک کند.

جالب اینجا است که نیترات موجود در لبو با افزایش اتساع عروق خونی و در نتیجه افزایش جریان خون به مغز، عملکرد ذهنی و شناختی را بهبود می‌بخشد. تحقیقات نشان داده است که لبو به طور خاص، جریان خون را در قسمت جلویی مغز بهبود می‌بخشد؛ ناحیه‌ای که با سطح بالاتری از تفکر مثل تصمیم‌گیری و حافظه فعال مرتبط است.

 ۷- خواص ضد سرطانی لبو

محتوای آنتی اکسیدانی و ماهیت ضد‌التهابی لبو باعث پیشگیری از سرطان می‌شود. با این حال، شواهد فعلی نسبتا محدود است. نتایج پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که عصاره لبو باعث کاهش تقسیم و رشد سلول‌های توموری در حیوانات می‌شود.

۸- خواص لبو در لاغری و کاهش وزن

لبو کالری کم و آب زیادی دارد. افزایش مصرف غذاهای کم کالری مثل میوه‌ها و سبزیجات با کاهش وزن همراه است. علاوه بر این، لبو با وجود کالری کم، حاوی مقادیر متوسط ​​پروتئین و فیبر است. این دو ماده مغذی، همچنین برای کنترل وزن مهم و مفید هستند. فیبر موجود در لبو همچنین با کاهش اشتها و افزایش احساس سیری، به کاهش وزن کمک می‌کند و در نتیجه کالری دریافتی کلی در طول روز را کاهش می‌دهد.

۹- خواص لبو برای پوست

لبو خواص ضدالتهابی قوی دارد و برای درمان آکنه و جوش صورت مفید است. برای درمان جوش و آکنه هر روز صورت خود را با ترکیب آب لبو و سرکه بشویید. همچنین از لبو برای از بین بردن چروک‌های صورت استفاده کنید.

لبو حاوی آنتی اکسیدان است که چین و چروک پوست را کاهش می‌دهد و به جوان‌سازی پوست کمک می‌کند. همچنین می‌توانید برای درمان لکه‌های پوستی از خواص لبو برای پوست استفاده کنید و به‌صورت منظم آب لبو بنوشید.

۱۰- خواص لبو برای کبد

وجود کلسیم، بتالائین، ویتامین‌های B، آهن و آنتی اکسیدان، لبو را به یکی از بهترین خوراکی‌ها برای کبد تبدیل کرده‌ است. همچنین لبو، صفرا را رقیق کرده و باعث می‌شود به راحتی در کبد و روده‌ کوچک جریان داشته‌ باشد و این موضوع به بهبود سلامت کبد کمک می‌کند.

علاوه بر این، بتالائین موجود در لبو به کبد کمک می‌کند تا سموم را از بین ببرد. فیبر موجود در لبو نیز سمومی را که از کبد دفع شده‌ است، پاکسازی می‌کند و اطمینان می‌دهد این سموم دوباره وارد بدن نمی‌شود. در کنار این‌ها، لبو حاوی روی و مس است که هر دو می‌توانند از کبد در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کنند.

۱۱- خواص لبو برای سرماخوردگی

برخی از کارشناسان تغذیه معتقدند که خواص لبو بیشتر از خواص شلغم در بهبود سرماخوردگی می‌تواند موثر باشد. گفته می‌شود اینکه مردم به هنگام سرماخوردگی بیشتر سراغ شلغم می‌روند، دقیقا جنبه روانی دارد چون از لحاظ علمی لبو باید در درمان سرماخوردگی بهتر عمل کند. لبو خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و علاوه بر بهبود سرماخوردگی در درمان بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز موثر است.

علاوه بر این، لبو با تحریک تولید آنتی بادی‌ها و گلبول‌های سفید به مبارزه با سرماخوردگی و دیگر بیماری‌های عفونی می‌رود و البته نباید از این نکته غافل شد که لبو سرشار از ویتامین ث است و این ویتامین سیستم ایمنی بدن را در برابر ویروس‌های سرماخوردگی، قوی می‌کند. به همین دلیل خوردن لبو از جمله روش‌های خانگی تقویت سیستم ایمنی بدن است.

۱۲- خواص لبو برای زنان باردار

تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد که لبو به خاطر داشتن نیترات، برای بدن زنان باردار مفید است. لبو همچنین حاوی فولیک اسید فراوان است و باعث می‌‌شود تعادل هورمونی در زنان باردار برقرار شود. این خانم‌ها می‌توانند لبو را به شکل‌های مختلف در رژیم غذایی خود قرار دهند. بد نیست بدانید که اگر مشکلات نارسایی لوله عصبی در جنین شما تشخیص داده شد، می‌توانید از لبو کمک بگیرید.

علاوه بر موارد ذکر شده، لبو به درمان کم‌خونی در مادران باردار نیز کمک می‌کند. کمبود آهن در بسیاری موارد، باعث ایجاد کم خونی می‌شود. لبو سرشار از آهن بود و باعث جذب بهتر آهن در بدن می‌شود. در ضمن برگ چغندر سرشار از آهن است و با کم خونی مبارزه می‌کند. فولات موجود در لبو نیز می‌تواند با کم خونی مبارزه کند.

۱۳- خواص لبو برای مردان

لبو از دیرباز برای تقویت قوای جنسی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. لبو دارای ماده معدنی به اسم «بور» است که مستقیما با تولید هورمون‌های جنسی در مردان نقش دارد. لبو همچنین موجب آرامش قوای جنسی شده و ذهن را آرام می‌کند. اگر دچار ضعف جنسی هستید، می‌توانید آب لبو را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

۱۴- خواص لبو برای کرونا

هر چه سیستم ایمنی بدن قوی‌تر باشد، توانایی بیشتری برای مقابله با انواع ویروس‌ها مخصوصا ویروس کرونا را خواهد داشت. آب لبو منبع غنی از ویتامین ث و آنتی‌اکسیدان است. این دو ماده مغذی نقش مهمی در تقویت ایمنی و مقابله با انواع باکتری‌ها و ویروس‌ها دارند.

همچنین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در لبو از آسیب و تخریب سلول‌های بدن پیشگیری می‌کنند. بنابراین می‌توانید برای بهبود کرونا از لبو به عنوان یک راه حل خانگی و ساده استفاده کنید.

۱۵- خواص لبو برای آسم و بیماری‌های تنفسی

برای جلوگیری از مشکلات تنفسی اولین قدم این است که سبک سالم زندگی را انتخاب کنید. لبو می‌تواند از بسیاری مشکلات تنفسی جلوگیری کند. ریشه خوراکی لبو سرشار از ویتامین ث است که به جلوگیری از بیماری آسم کمک می‌کند. همچنین خوردن لبو در دوران سرماخوردگی می‌تواند سیستم تنفسی را تقویت کند.

۱۶- خواص لبو برای فیبروم

یک روش طب سنتی برای درمان کیست فیبروم استفاده از آب لبو و عسل است. برای این کار ۱ لیتر آب چغندر را با ۲۵۰ گرم عسل ترکیب کنید. روزی سه بار بعد از هر وعده صبحانه، ناهار و شام یک لیوان از این معجون بنوشید.

مضرات و عوارض لبو

• مطمئن باشید که مصرف متعادل لبو برای سلامتی مفید است. اما زیاده‌روی در خوردن آن باعث می‌شود غلظت خون افزایش یابد. به ویژه کسانی که معده ضعیف دارند، ممکن است با مصرف زیاد لبو دچار نفخ یا یبوست شوند.

• از مضرات احتمالی دیگر لبو، ایجاد سنگ کلیه است. مخصوصا کسانی که کلیه سنگ‌ساز دارند. اگزالات موجود در لبو باعث ایجاد سنگ‌های کلسیمی در کلیه و مجاری ادراری می‌شود.

• ویتامین K لبو با وارفارین که داروی انعقاد خون است احتمال تداخل دارویی دارد.

• اگر لبو را در مقدار زیاد مصرف کنید، احتمال دارد تارهای صوتی شما دچار گرفتگی شود.

• دل درد و دل پیچه از دیگر مضرات مصرف بالای لبو است. همچنین خوردن زیاد لبو ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار و مدفوع شود.

چگونه لبو را در رژیم غذایی بگنجانیم؟

انواع چغندرها نه تنها مقوی هستند، بلکه فوق العاده خوشمزه‌اند و به راحتی می‌توان آن‌ها را در رژیم غذایی جای داد. لبو را می‌توان آب پز، برشته، بخارپز، مربا یا ترشی کرد. همچنین می‌توان آن‌ها را برای راحتی، به صورت آماده، خریداری و کنسرو کرد. به یاد داشته باشید لبوهایی را انتخاب کنید که سنگین هستند. در ضمن قسمت‌های سبز برگ، باید تازه باشند. اگر لبو را با برگ نگهداری کنید ماندگاری و تازگی آن بیشتر حفظ خواهد شد.

فراموش نکنید که نیترات‌های رژیمی محلول در آب هستند. بنابراین بهتر است از جوشاندن چغندرها برای به حداکثر رساندن میزان نیترات آن‌ها خودداری کنید. در اینجا چند روش خوشمزه و جالب برای افزودن لبو به رژیم غذایی شما آورده شده است:

سالاد لبو: لبوی رنده شده را می‌توانید به عنوان یک طعم دهنده خوشمزه به دیگر سبزیجات برای درست کردن انواع سالاد اضافه کنید.

لبو با ماست: لبوی مخلوط با ماست یونانی را می‌توانید در کنار بقیه غذاها سرو کنید.

گرفتن عصاره لبو: مصرف آب لبوی تازه بسیار مفید است. البته سعی کنید خودتان در خانه این کار را انجام دهید. چون ممکن است عصاره لبو آماده، مقدار زیادی قند داشته باشد.

برگ لبو: برگ لبو را می‌توان مثل سبزی اسفناج پخت و مصرف کرد. بنابراین آن‌ها را دور نریزید.

استفاده در آش و سوپ: یکی از مهم‌ترین کاربردهای لبو، استفاده در انواع آش مثل آش لبو، خورش لبو و انواع سوپ است که معمولا برای درمان خانگی آنفولانزا و سرماخوردگی مفید است.

درست کردن انواع کیک و دسر: کیک لبو یکی از خوشمزه‌ترین و خوشرنگ‌ترین کیک‌های زمستانی است. با لبو می‌توانید انواع کیک مافین و کوکی را هم درست کنید.

لبو خشک شده برای چای: می‌توانید لبوی خشک شده را به صورت درست یا پودر شده برای تهیه چای استفاده کنید. با دمنوش یا چای لبو می‌توانید از خواص لبو خشک برای سلامتی بهره ببرید. خواص لبو خشک نیز مشابه لبوی تازه است.

سوالات متداول

خواص و فواید لبو خشک برای سلامتی چیست؟

خواص لبو خشک هم مثل خواص لبوی تازه است. لبو خشک شده یک منبع غنی از فولات و منگنز، تیامین، ریبوفلاوین، ویتامین B6، پانوتنیک اسید، کولین، بتایین، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس و … است که برای سلامت بدن ضروری هستند.

لبو را با چی بخوریم؟

لبو مزاج معتدل دارد ولی اگر طبعتان سرد است، بهتر است لبو را با عسل میل کنید.

منبع: healthline