مراقبت‌های دوران بارداری در فصل تابستان چه اهمیتی دارد؟ بارداری هر چند ممکن است برای برخی خانم‌ها تجربه جالبی باشد، ولی گاهی اوقات آزاردهنده است؛ مخصوصا اگر حاملگی در تابستان و هوای گرم باشد. این موضوع به خاطر این است که بارداری باعث ایجاد تغییرات منحصربه‌فرد در بدن مادر می‌شود. همچنین تغییران هورمونی و خلق و خویی می‌تواند ناراحتی‌هایی را برای فرد باردار ایجاد کند. این در حالی است که گرما و افزایش دما می‌تواند شرایط را برای مادر سخت‌تر کند. در این مقاله از سرویس سبک زندگی در مجله کوروش به مراقبت های بارداری در تابستان برای گذراندن راحت‌تر این دوران می‌پردازیم.
تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری
دوران بارداری با حالت نرمال و شرایط عادی تفاوت‌هایی دارد و بدن دچار تغییرات هورمونی می‌شود. این تغییرات در هورمون‌ها می‌تواند به شکل‌های مختلف خودش را نشان دهد. تغییرات فیزیولوژیکی بدن در بارداری شامل موارد زیر می‌شود:
• حالت تهوع و استفراع معمولا در اوایل بارداری
• سوء هاضمه
• نفخ و گاز روده
• کاهش یا افزایش اشتها
• افزایش وزن ۱۰ تا ۱۲ کیلویی در دوران بارداری
• جمع شدن مایع در پاها، مخصوصا ۳ ماه بعد از شروع بارداری
• احساس تنگی نفس به خاطر بزرگ شدن رحم
• احساس گرما و عطش
آیا گرمای تابستان می‌تواند بر بارداری تاثیر بگذارد؟
بله. مخصوصا در صورتی که شرایط بارداری از حالت نرمال خارج شود، ممکن است خطراتی را به دنبال داشته باشد. مثلا اگر دمای بدن زن باردار از ۱۰۲.۲ فارنهایت (۳۸.۹) درجه سانتی‌گراد فراتر رود، بدن با خطر گرمازدگی و کم آبی مواجه می‌شود.
همچنین ممکن است خانم باردار انقباضات براکستون هیکس (که به آن انقباضات تمرینی هم گفته می‌شود) را به دلیل کمبود مایعات در بدن تجربه کند. در نیمه آخر بارداری هم احتمال وقوع غش کردن وجود دارد که این مورد بسیار خطرناک است.
آیا هوای گرم تابستان می‌تواند به جنین آسیب برساند؟
افراد عادی در هوای گرم ممکن است با چالش‌های سلامتی و اختلالات مختلف در عملکرد عادی ارگان‌های بدن مواجه شوند. در این میان زنان باردار، به خاطر این که جزو گروه‌های حساس قرار می‌گیرند، بیشتر از دیگران در معرض خطر قرار دارند. به همین دلیل ماه‌های گرم تابستان، اگر مراقبت های بارداری در تابستان را رعایت نکنید، عوارض احتمالی برای بارداری افزایش خواهد یافت که می‌تواند با خطراتی همراه باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین فصل برای بارداری نوزاد دختر و پسر
مراقبت های بارداری در تابستان
۱- آبرسانی و هیدراته کردن بدن
بدن زنان در بارداری، همان‌طور که گفته شد، دستخوش تغییراتی می‌شود که نحوه عملکرد آن را تحت تاثیر قرار خواهد داد. یکی از این تغییرات بالا رفتن احتمال کم آبی و دهیدراته شدن بدن است. باید در این دوران مراقب باشید که بدن بتواند به خوبی از پس تنظیم دمای خود بربیاید و آن را کنترل کند.
کم آبی بدن می‌تواند باعث ایجاد سرگیجه و ضعف و در حالت شدیدتر موجب بروز غش در زنان باردار شود. ممکن است به خاطر کم آبی بدن و غش کردن، زمین بخورید که این اتفاق در اواخر سه ماهه دوم و اوایل سه ماهه سوم برای مادر و جنین خطرآفرین است. حتی کم آبی ممکن است منجر به از دست دادن مایع آمنیوتیک شود. تولید هورمون آنتی دیورتیک وازوپرسین هم از دیگر خطرات کم آبی بدن خانم‌های باردار در تابستان است.
علاوه بر تحریک تشنگی، با بروز کم آبی بدن، انقباضات رحمی کاذب نیز در سه ماهه سوم رخ می‌دهند که «انقباضات براکستون هیکس» نامیده می‌شود. در کنار این‌ها، این احتمال وجود دارد که «وازوپرسین» بتواند باعث زایمان زودرس شود. اگر از طریق انقباضات، بدنتان کم آب باقی بماند، به دلیل احتمال کاهش حجم خون و فشار خون، شرایط خطرناک‌تر می‌شود.
برای اینکه از کم آبی دور بمانید و بدنتان هیدراته باشد، حداقل روزانه ۳ لیتر آب بنوشید. می‌توانید همراه با آب، آب نارگیل و میوه‌های تازه و خوراکی‌های مفید برای پیشگیری از کم آبی بدن بنوشید. اگر دیابت بارداری دارید، در مورد اضافه کردن قند یا میوه‌های با قند بالا، با پزشکتان مشورت کنید. در کل فراموش نکنید که کم آبی بدن ممکن است منجر به عارضه گرمازدگی شود که علائم آن هم برای مادر و هم برای جنین ممکن است بسیار خطرناک باشد.
۲- رژیم غذایی مناسب بارداری
به خاطر داشته باشید که مقدار زیادی سبزیجات، انواع سالاد سبزیجات و میوه با جوانه‌های تازه، میوه‌های فصلی مخصوصا میوه‌های آبدار به ویژه هندوانه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. محصولات لبنی مثل کشک، ماست و دوغ نیز خاصیت خنک‌‌کنند‌گی دارند. خانم‌های باردار باید به خاطر داشته باشند که از مصرف بیش از حد روغن و ادویه‌جات در هنگام تهیه غذا خودداری کنند. همچنین مصرف نمک و خوراکی‌هایی که موجب کم آبی بدن می‌شوند را تا جای ممکن کاهش دهند.
۳- ورزش و شنا را در برنامه‌تان بگذارید
فعالیت بدنی برای زنان باردار و جنین آنها بسیار مفید است. با این حال، انجام هر نوع ورزشی در گرمای شدید تابستان برای زن باردار می‌تواند چالش برانگیز باشد. بهترین راه این است که برای داشتن یک برنامه ورزشی مناسب در دوران بارداری در باشگاه ثبت‌نام کنید یا یک کلاس آنلاین ورزشی پیدا کنید که متناسب با نیاز شما باشد. فراموش نکنید که در مورد برنامه‌های ورزشی خود باید دقیق باشید.
در میان ورزش‌ها، «شنا» یک انتخاب عالی برای خانم‌های باردار است. این ورزش نیاز به فعالیت سنگین ندارد و همچنین یک راه عالی برای خنک شدن در هوای گرم تابستان است. اگر به استخر دسترسی دارید، حتما از این امکان بهره ببرید. به خاطر داشته باشید که انجام ورزش معمولی را به صبح زود یا حوالی عصر که دما پایین‌تر است، موکول کنید. اگر هوای بیرون برای تمرین در فضای باز مساعد نیست، ورزش را در داخل خانه که تهویه هوا وجود دارد، انجام دهید.
۴- پاهایتان را بالاتر از زمین قرار دهید
یکی از مشکلات شایع در خانم‌های باردار، ورم پاها است. در این حالت، بهترین راه این است که پاهایتان را روی بالش یا بالشتک بگذارید تا بالاتر از سطح بدن باشد. این کار باعث کاهش احتباس آب در پاها و ساق پا می‌شود و از ورم کردن آنها جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین؟
۵- پوشش مناسب بارداری را رعایت کنید
پوشیدن لباس‌های مناسب در دوران بارداری می‌تواند تا حد زیادی به خنک شدن و تهویه مناسب بدن کمک کند. در فصل تابستان لباس‌های نخی و گشاد با طیف رنگی روشن و سفید بپوشید. این لباس‌ها نور زیادی به خود جذب نمی‌کنند و دمای بدن را بالا نمی‌برند. همچنین در این دوران، کفش راحت بپوشید تا ورم پایتان را تشدید نکند.
۶- از نور خورشید در امان بمانید
در فصل تابستان روی خرید عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب مناسب پوستتان و چتر سرمایه گذاری کنید. هر زمان که برای مدت طولانی بیرون هستید، از کرم ضد آفتاب استفاده و هر چند ساعت یک بار آن را شارژ کنید. همچنین برای محافظت از خود یک چتر به همراه داشته باشید یا یک کلاه لبه‌دار پهن بپوشید.
۷- به خواب خود اهمیت بدهید
در دوران بارداری، باید بیشتر مراقب خواب خود باشید. سعی کنید بعد از ظهر حداقل ۳۰ دقیقه چرت بزنید، چون عصرها گرم‌ترین قسمت روز هستند و بدن برای رسیدن به تعادل دمایی نیاز به استراحت دارد.
۸- اسموتی و نوشیدنی‌های خنک بنوشید
نوشیدن انواع اسموتی و شربت در دوران بارداری می‌تواند به خنک شدن بدن کمک کند. البته نباید در خوردن آنها زیاده‌روی کنید. چون میوه‌هایی که برای طرز تهیه انواع اسموتی به کار می‌روند می‌توانند قند خون شما را بالا ببرند. اما در کل اسموتی‌ها جزو خنک‌کننده‌های مفید برای تابستان هستند.
۹- موهایتان را جمع یا کوتاه کنید
در حالت عادی موهای بلند می‌توانند باعث افزایش تعریق شوند. احساس گرما در دوران بارداری می‌تواند تعریق بدن را افزایش دهد و این موضوع در فصل تابستان آزاردهنده‌تر هم خواهد شد. به همین خاطر توصیه می‌شود که برای تعادل در جریان هوا، موهایتان را از دور گردنتان جمع یا آنها را کوتاه کنید.
۱۰- ماساژ بگیرید
ماساژ بدن در فصل تابستان می‌تواند روحیه شما را بهبود ببخشد و بدنتان را آرام‌تر کند. همچنین ماساژ در تابستان به پاکسازی منافذ از عرق کمک می‌کند.
سوالات متداول
آیا بارداری در تابستان خطرناک است؟
از آنجایی که در طول بارداری بدن با تغییر هورمون مواجه می‌شود و گرمای هوا در تابستان نیز شرایط را پیچیده‌تر می‌کند، ممکن است برای خانم‌های بارداری سختی‌های بیشتری به همراه داشته باشد. ولی اگر مراقبت های بارداری در تابستان را رعایت کنید، خطری شما را تهدید نمی‌کند.
بهترین ورزش برای خانم‌های باردار چیست؟
یکی از بهترین ورزش‌هایی که زنان باردار می‌توانند جهت مراقبت های بارداری در تابستان انجام دهند، شنا است. چون هم فعالیت سنگینی ندارد و هم در تابستان می‌تواند بدن را خنک کند.
منابع: indianexpress/ mediclinic
