اشپل شور، اشپیل شور یا اشبل شور که در واقع همان خاویار شور شده ماهی سفید است، یکی از خوشمزه‌ترین انواع غذاهای گیلانی و در اصل یکی از محبوب‌ترین انواع مزه و پیش غذاهای گیلانی است که همراه با باقالی سبز، گردو و سیر تازه با نان داغ یا برنج سرد به عنوان میان وعده سرو می‌شود. همچنین، اشپل شور را می‌توانید به عنوان چاشنی با انواع کباب، باقلاقاتق، میرزاقاسمی و دیگر غذاهای گیلانی نوش جان کنید. نحوه شور کردن اشپل ماهی سفید در خانه کار سختی نیست. با ما در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش همراه باشید تا طرز تهیه اشپیل شور را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم برای تهیه اشپیل شور (برای ۸ نفر)
| مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
| اشپل تازه ماهی سفید | ۲ عدد |
| نمک دریا | ۲ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| آب | ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار |
| کاغذ روغنی | به میزان لازم |
مدت زمان لازم برای آماده‌سازی مواد اولیه اشپل شور: ۳۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای تهیه اشپل شور: ۲ هفته
مراحل شور کردن اشپل ماهی سفید
در طرز تهیه اشپیل شور باید همه قسمت‌های اشپل ماهی را غرق در نمک کنید تا از فساد و خرابی آن جلوگیری کرده و ماه‌ها از آن استفاده کنید به همین دلیل است که اشپل طعم شوری دارد. اشپل شور را می‌توانید به عنوان چاشنی با انواع کباب (به این صورت که در هر لقمه با دست مقداری برنج، یک تکه کباب، مغز گردو و باقالی و پیاز خام که در گیلانی به آن «پلا مشته» می‌گویند قرار می‌گیرد)، خورش باقلاقاتق، میرزا قاسمی و دیگر غذاهای گیلانی میل کنید.
مرحله اول: اشپل را از شکم ماهی خارج کنید
پیش از شروع مراحل درست کردن اشپیل شور، لازم است اشپل ماهی را به صورت درسته و بدون ایجاد پارگی از شکم ماهی بیرون بیاورید. این کار را با دقت و حوصله انجام دهید تا پوسته خارجی اشپل ماهی به هیچ عنوان آسیب نبیند.
مرحله دوم: اشپل ماهی را بشویید
در این مرحله از طرز تهیه اشپل شور خانگی، اشپل درسته را در آبکش قرار دهید و زیر شیر آب با فشار کم بگیرید تا بدون پاره شدن کاملا شسته و خون آن گرفته شود. سپس، سبد حاوی اشپل را به مدت یک ساعت در سینک ظرفشویی بگذارید تا آب اضافی آن کاملا خارج شود.
مرحله سوم: اشپل ماهی را در نمک بخوابانید
در این مرحله از طرز تهیه اشپل ماهی سفید، یک برگ کاغذ روغنی را در ابعاد اشپل ماهی برش بزنید. کاغذ روغنی برش خورده را کف یک ظرف درب‌دار پهن کنید. سپس، روی آن را با مقدار زیادی بلورهای نمک بپوشانید.
در ادامه، اشپل ماهی را روی بلورهای نمک بگذارید و باقی نمک را نیز روی اشپل ماهی بریزید. توجه داشته باشید، تمام سطح اشپل ماهی و اطراف آن باید با کریستال‌های نمک پوشیده شده و غرق در نمک شود؛ به طوری‌که هیچ نقطه‌ای از اشپیل ماهی دیده نشود.
برای خرید نمک دریا می‌توانید به روش‌های حضوری و اینترنتی از طریق فروشگاه‌های افق کوروش اقدام کنید.
مرحله چهارم: اشپل ماهی نمک سود را با کاغذ روغنی بپوشانید
در این مرحله از پروسه تهیه اشپل شور ماهی سفید، روی اشپل ماهی پوشیده با بلورهای نمک را هم با یک برگ کاغذ روغنی بپوشانید. در صورت تمایل، می‌توانید کاغذ را دور محتویات داخل ظرف بپیچید. توجه داشته باشید، در هر حال باید همه قسمت‌های اشپل ماهی غرق در نمک باشد.
مرحله پنجم: اشپل ماهی نمک سود را در یخچال بگذارید
حالا به اندازه یک لیوان آب روی بلورهای نمک داخل ظرف بریزید. سپس، درب ظرف را ببندید و ظرف حاوی اشپل ماهی آغشته به نمک را برای ۲ هفته در یخچال قرار دهید تا نمک به خورد اشپیل ماهی برود، رنگ آن تغییر کند و نارنجی شود.
مرحله ششم: اشپیل شور را از نمک خارج کنید
پس از گذشت ۲ هفته، اشپل شور آماده است و می‌توانید آن را از انبوه کریستال‌های نمک خارج کنید. سپس، اشپیل شور را دوباره در کاغذ روغنی بپیچید و داخل یک ظرف درپوشیده بگذارید. ظرف حاوی اشپل ماهی شور را در یخچال قرار دهید و ماه‌ها از آن استفاده کنید.
مرحله آخر: اشپیل شور را سرو کنید
شما می‌توانید بسته به نیازتان مقداری از اشپل ماهی شور را جدا کنید و در ظرف سرو بریزید. سپس، این خوراکی خوشمزه را همراه با باقالی سبز، گردو و سیر تازه با نان داغ به عنوان میان وعده نوش جان کرده یا همراه با انواع غذای گیلانی و چلوکباب نوش جان کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ماهی دودی گیلانی و نحوه گرفتن شوری آن
نکات مهم در طرز تهیه اشپیل شور
- در طرز تهیه اشپیل شور، حتما اشپل ماهی را غرق در کریستال‌های نمک کنید. در غیر این صورت، اشپل ماهی فاسد می‌شود و یخچال شما بو می‌گیرد.
- برای تهیه اشپل ماهی شور، به جای کاغذ روغنی می‌توانید از کاغذ A4 بدون خط استفاده کنید.
- در طرز تهیه اشپل ماهی سفید شور می‌توانید اشپل ماهی را به طور مجزا در کاغد روغنی بپیچید و اطراف آن را با مقدار زیادی از بلورهای نمک کاملا بپوشانید.
- در هنگام سرو اشپل شور می‌توانید مقدار دلخواه از اشپیل ماهی (میزان مصرفی در همان وعده) را با چاقو جدا کنید و زیر شیر آب بگیرید تا میزان شوری آن کمی متعادل‌تر شود. سپس، اشپل ماهی آغشته به نمک را همراه با غذاهای دلخواه یا به عنوان میان وعده میل کنید.
- برای گرفتن شوری اشپل ماهی می‌توانید آن را به روش بن ماری روی بخار آب بگذارید و پس از ۲۰ دقیقه نوش جان کنید.
- یکی از غذاهایی که با اشپل ماهی درست می‌شود کوکو اشپل ماهی است. برای مطالعه طرز تهیه کوکو اشپل خوشمزه روی لینک مطلب آن کلیک کنید.
- طرز تهیه املت اشپل ماهی در استان‌های شمالی به خصوص گیلان رایج است. املت اشپل را هم امتحان کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه اشپل سرخ شده
سوالات متداول درباره اشپل شور گیلانی
اشپل شور چیست؟
اشبل، اشپل یا اشپیل شور نوعی غذای محلی گیلان است که به عنوان میان وعده یا چاشنی سرو می‌شود. این غذای محلی با استفاده از تخم‌های رها نشده ماهی سفید و برخی از دیگر انواع ماهی‌ها تهیه می‌شود و از ارزش غذایی بسیار بالایی برخوردار است.
طریقه مصرف اشپل شور چگونه است؟
اشپل شور همراه با باقالی تازه، گردو و سیر با نان تازه به عنوان میان وعده خورده می‌شود یا این ترکیب به صورت یک بشقاب مزه محلی سرو می‌شود. همچنین، اشپل ماهی شور را می‌توانید به عنوان چاشنی همراه با غذاهایی مانند کباب، میرزاقاسمی، باقلاقاتق و دیگر انواع غذاهای گیلانی میل کنید. ترکیب عجیب و خوشمزه پلا سرد (برنج کته سرد) با اشپل شور هم یک ترکیب پرطرفدار در گیلان است.
روش نگهداری اشپل شور چگونه است؟
برای نگهداری اشپل شور، کافی است آن را در یک ظرف درب‌دار داخل یخچال بگذارید و مقدار مورد نیاز از آن را در هر نوبت با چاقو جدا کرده و میل کنید.
طرز شستن اشپل ماهی قزل آلا چگونه است؟
طرز شستن اشپل ماهی قزل آلا هم درست مانند اشپیل ماهی سفید به این صورت است که باید آن را زیر شیر آب با فشار کم بگیرید یا در یک کاسه آب خنک بگذارید و ماساژ دهید. به این ترتیب، خون و آلودگی‌ها از سطح اشپل ماهی تمیز می‌شود. طرز تهیه اشپل ماهی سالمون و قزل آلا هم مثل اشپل یا همان خاویار ماهی سفید است.
