در دوران بارداری رازیانه بخوریم یا نه؟ یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های زنان باردار این است که چه مواد غذایی را به طور منظم مصرف کنند تا سلامت جنین و خودشان تضمین شده و به خطر نیفتد. رازیانه یکی از خوراکی‌هایی است که مصرف آن برای زنان باردار، سوالاتی را به همراه دارد. اگر شما هم می‌خواهید بدانید که مصرف رازیانه در بارداری مفید است یا مضر، نگران نباشید؛ ما این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش را به پاسخ دادن به همه سوالات احتمالی درباره مصرف رازیانه در بارداری، فواید، مضرات، میزان مجاز مصرف رازیانه در بارداری و … اختصاص داده‌ایم.
انواع رازیانه
رازیانه انواع مختلفی دارد ولی معمولا متداول‌ترین انواع رازیانه که معمولا در دسترس است و در هر فصلی از سال می‌توانید از آن به شکل‌های مختلف در رژیم غذایی‌تان جای دهید، دانه‌های رازیانه (ساونف/ saunf) هستند. این دانه‌ها هم به عنوان چاشنی در دسر و غذا به کار می‌روند و هم می‌توان با آنها دمنوش و چای تهیه کرد. اما اگر رازیانه تازه هم داشته باشید، می‌توانید از خواص و مزایای آن برای سلامتی بهره ببرید.
معمولا پیاز رازیانه به صورت خام، کبابی یا سرخ شده، مصرف می‌شود. گل و ساقه‌های علفی این گیاه پرخاصیت هم خوراکی است و در سالاد یا همراه با سبزی خوردن می‌توانید در کنار غذا استفاده کنید. فرقی نمی‌کند از کدام نوع رازیانه در رژیم غذایی‌تان بهره می‌برید، چون همه رازیانه‌ها خواص مشابهی دارند و به راحتی به رژیم غذایی اضافه می‌شوند.
آیا در دوران بارداری می‌توان رازیانه خورد؟
مصرف رازیانه در دوران بارداری بی‌خطر است، به شرط این که رازیانه را فقط در مقادیر محدود مصرف کنید. رازیانه دارای چندین فواید سلامتی مانند تسکین نفخ معده و رفع گاز معده است.
با این حال، ممکن است مصرف بیش از حد رازیانه، برای سلامت مادر باردار و جنین بسیار خطرناک باشد. ولی مصرف آن به صورت محدود نه تنها خطری ندارد بلکه مزایای زیادی برای سلامتی دارد و می‌توان به کمک آن، به غذاها طعم جدید اضافه کرد.
البته، برای احتیاط بیشتر، بهترین گزینه این است که در این مواقع، با پزشک خود تماس بگیرید تا مطمئن شوید که خوردن مقدار خاصی از دانه‌های رازیانه در دوران بارداری برای شما بی‌خطر است چون ممکن است برخی بیماری‌ها و آلرژی‌ها بر میزان متعادل مصرف رازیانه برای هر فرد تاثیرگذار باشد.
فواید رازیانه برای سلامتی در دوران بارداری
دانه‌های رازیانه فواید سلامتی فراوانی برای زنان باردار دارند. دانه رازیانه از زمان‌های قدیم به عنوان گیاهان دارویی استفاده می‌شده است. این دانه‌ها، طعمی شیرین دارند و معطر هستند. به خاطر مزایای سلامتی که دارند، مصرف آنها برای زنان باردار می‌تواند فوق‌العاده مفید باشد.
با این حال، عوارض جانبی نیز در مورد آنها وجود دارد که باید در نظر داشته باشید. از این رو، مهم است که فقط مقادیر بسیار کمی از دانه‌های رازیانه بخورید یا اگر ریشه و برگ‌های رازیانه را مصرف می‌کنید، تعادل را رعایت کنید. در اینجا به چند مورد از فواید خوردن رازیانه در بارداری اشاره می‌کنیم.
۱- رازیانه به هضم غذا کمک می‌کند
دانه‌های رازیانه به طور طبیعی ضد نفخ هستند. آنها همچنین به تحریک جریان صفرا کمک می‌کنند، که برای هضم مهم است. علاوه بر این، رازیانه یک منبع غنی از فیبر است که به جلوگیری از عارضه یبوست و در نتیجه رفع بسیاری از مشکلات گوارشی، کمک می‌کند.
بنابراین، مصرف دانه‌های رازیانه در دوران بارداری می‌تواند واقعا هضم غذا را بهبود ببخشد. این خاصیت رازیانه بسیار مهم است چون زنان باردار اغلب از سوء هاضمه رنج می‌برند.
۲- رازیانه به تهوع صبحگاهی زنان باردار کمک می‌کند
مصرف رازیانه به صورت منظم در بارداری و در مقادیر متعادل، برای مدت طولانی به کاهش حالت تهوع و ویار صبحگاهی کمک می‌کند و یک درمان سنتی برای تهوع است. دانه‌های رازیانه خاصیت بی‌حس‌کنندگی ملایمی دارند. این موضوع به کاهش حالت تهوع در معده کمک می‌کند. استفاده از رازیانه مخصوصا در سه ماهه اول بارداری، به همین دلیل است چون می‌تواند حاملگی را راحت‌تر کند.
برای رفع حالت تهوع صبحگاهی می‌توان از ۱ قاشق چایخوری دانه رازیانه به همراه ۱ فنجان آب جوش، استفاده کنید. سپس حدود ۵ تا ۷ دقیقه زمان دهید تا دمنوش کاملا دم بکشد. در نهایت نیز دمنوش خود را به همراه ۱ قاشق چایخوری عسل یا با نبات ساده، نوش جان کنید.
۳- رازیانه نفخ را کاهش می‌دهد
تجمع گاز در معده یکی از دلایل اصلی نفخ است. همان طور که در بالا ذکر شد، دانه‌های رازیانه خاصیت ضد نفخ دارند. این امر، به خلاص شدن از شر گازهای روده کمک می‌کند و در نتیجه نفخ را کاهش می‌دهد. مخصوصا در ماه‌های پایانی حاملگی، خوردن رازیانه می‌تواند به رفع نفخ شکم کمک کند و عملکرد سیستم گوارش را بهبود بخشد.
۴- رازیانه اشتهای زن باردار را افزایش می‌دهد
بسیاری از زنان باردار باید با تغییرات ناگهانی در بدن خود مواجه شوند. اغلب مواقع از دست دادن اشتها، یکی از این موارد است. خوشبختانه، خوردن رازیانه در بارداری، می‌تواند اشتهای شما را بازیابی کند. این به این دلیل است که دانه‌های رازیانه به هضم سالم غذا کمک می‌کنند، در نتیجه اشتهای بیشتری خواهید داشت.
۵- رازیانه سوزش سر دل زنان حامله را برطرف می‌کند
دانه‌های رازیانه حاوی روغن خاصی هستند که برای رفع مشکلات مربوط به هضم بسیار مفید هستند. روغن رازیانه مخاط معده را آرام می‌کند. همچنین رفلاکس اسید معده را کاهش می‌دهد. بنابراین می‌توان از آن برای تسکین سوزش سر دل استفاده کرد.
۶- رازیانه سرشار از مواد مغذی
به جز فوایدی که برای مصرف رازیانه در بارداری ذکر شد، رازیانه یک ویژگی منحصر به فرد دیگر نیز دارد. دانه‌های رازیانه سرشار از مواد مغذی مختلف و مواد معدنی مهم هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:
• ویتامین ث
• پتاسیم
• منگنز
• آهن
• کلسیم
همه این مواد مغذی موجود در رازیانه برای رشد طبیعی جنین و سلامت کلی زن باردار بسیار مهم هستند.
۷- خواص رازیانه برای افزایش باروری
شاید این موضوع چندان دغدغه زنان باردار نباشد. اما اگر در تلاش برای باردار شدن هستید، یا قصد دارید در آینده بچه‌های بیشتری داشته باشید، رازیانه می‌تواند با افزایش باروری، شانس بارداری را بیشتر کند.
بین رازیانه و باروری رابطه قطعی وجود دارد. رازیانه حاوی «استروژن» است که بر باروری زن و همچنین ویژگی‌های جنسی ثانویه تأثیر می‌گذارد. بنابراین مصرف دانه‌های رازیانه می‌تواند باروری را بهبود ببخشد.
۸- ارتباط مصرف رازیانه در بارداری و زیبایی جنین
بر اساس برخی از باورهای سنتی، سنت‌های خوردن رازیانه در دوران بارداری باعث می‌شود فرزند زیباتری داشته باشید. با این حال هیچ یافته علمی این موضوع را تایید نمی‌کند. به نظر می‌رسد تنها با مصرف رازیانه و کمک به سلامت جنین، خیالتان می‌تواند تا حدی بابت بهره بردن جنین از مزایای سلامتی این دانه یا گیاه خوراکی، راحت باشد.
۹- رازیانه در ماه آخر بارداری برای زایمان راحت‌تر
مصرف برخی از گیاهان در دوران بارداری با احتیاط انجام می‌شود، چون این گیاهان با خاصیتی که دارند باعث سقط جنین می‌شوند اما همین گیاهان اگر در ماه‌های آخر بارداری مصرف شوند، نه تنها دیگر خطری ایجاد نمی‌کنند بلکه باعث تجربه یک زایمان راحت توسط مادر می‌شوند.
یکی از این گیاهان رازیانه است که توصیه می‌شود در ماه آخر بارداری هر روز مصرف شود. استفاده از این گیاه، مثل زعفران در ماه‌های اولیه بارداری خطرناک است اما در زمان نزدیک به زایمان، کار را برای شما آسان می‌کند؛ خوردن عرق رازیانه، روغن رازیانه، دمنوش رازیانه و حتی مصرف ریشه آن به صورت کبابی یا پخته می‌تواند به راحت‌تر شدن زایمان شما کمک می‌کند.
۱۰- خواص رازیانه در بارداری برای تسکین اعصاب
بارداری به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی در بدن باعث تغییرات خلق و خو و در مواردی افسردگی دوران بارداری و افسردگی بعد از زایمان می‌شود. برخی معتقدند رازیانه در بارداری به بهبود بیماری‌های روحی کمک می‌کند. می‌توانید چند دانه رازیانه را در دهان بگذارید و بجوید. نوشیدن دمنوش رازیانه نیز به درمان افسردگی بارداری کمک می‌کند.
مضرات رازیانه در بارداری
حتی با وجود اینکه دانه‌های رازیانه فواید زیادی برای بارداری دارند، اما برخی از عوارض جانبی بالقوه را نیز شامل می‌شوند. یکی از تهدید‌ها این است که مصرف مداوم رازیانه در دوران بارداری ممکن است باعث شود به خوردن دانه‌های رازیانه معتاد شوید. به همین دلیل ضروری است که فقط آنها را به مقدار معقول بخورید. عوارض جانبی رازیانه در بارداری به شرح زیر است:
۱- می‌تواند باعث بروز قاعدگی شود
یکی از دلایل اصلی توصیه به عدم مصرف زیاد رازیانه در دوران بارداری، خاصیت قاعده آور بودن ماده غذایی به نام رازیانه است. این خاصیت یعنی خوردن بیش از حد رازیانه می‌تواند جریان قاعدگی را تحریک کند. بنابراین احتمال اینکه سقط جنین و چندین عارضه دیگر اتفاق بیفتد، بالاتر می‌رود.
فراموش نکنید خانم‌هایی که سابقه سقط جنین دارند، باید به محض مطلع شدن نسبت به بارداری خود، از مصرف رازیانه پرهیز کنند.
۲- رازیانه می‌تواند لخته شدن خون را کاهش دهد
این موضوع ممکن است در نگاه اول چیز خوبی به نظر برسد اما واقعا این‌طور نیست. دانه‌های رازیانه دارای خواصی هستند که توانایی لخته شدن یا انعقاد خون را کاهش می‌دهند. این بدان معناست که اگر صدمه دیدید و بدنتان شروع به خونریزی کرد، خون شما نمی‌تواند با سرعت نرمال لخته شود.
بنابراین، اگر هر گونه اختلال خونی دارید که قبلا بر توانایی لخته شدن خون شما تأثیر می‌گذارد، باید از مصرف دانه‌های رازیانه در دوران بارداری کاملا خودداری کنید. این امر به ویژه اگر مستعد آسیب دیدن یا خونریزی هستید، بسیار مهم است.
۳- مصرف زیاد رازیانه در بارداری پوست را خشک می‌کند
اگر مستعد داشتن پوست خشک هستید یا پوست حساسی دارید، بهتر است از مصرف دانه‌های رازیانه در دوران بارداری خودداری کنید یا آن را کاهش دهید. این به این دلیل است که دانه‌های رازیانه پوست شما را خشک‌تر می‌کنند.
از آن جایی که مادران در دوران بارداری، معمولا پوستشان مستعد خشک شدن است، این موضوع می‌تواند تأثیرات منفی بیشتری داشته باشد، به خصوص که پوست شما در دوران بارداری مستعد خشکی است.
۴- انقباضات زودرس
رازیانه حاوی برخی خواص است که می‌تواند در برخی موقعیت‌ها مفید و در برخی مواقع خطرناک باشند. به عنوان مثال، آنها حاوی «فیتواستروژن» هستند و خواص ضد اسپاسم و ضدالتهابی دارند. این موضوع باعث تحریک رحم می‌شود که می‌تواند انقباضات زودرس را به دنبال داشته باشد. همچنین سقط جنین از دیگر خطرات مصرف زیاد رازیانه در بارداری به حساب می‌آید.
۵- تشدید آلرژی
این موضوع را به خاطر داشته باشید که در دوران بارداری باید به طور کامل از مصرف غذاهایی که به آنها حساسیت دارید، خودداری کنید. اگر به گیاهانی مثل کرفس، بومادران یا هویج حساسیت دارید، ممکن است به رازیانه نیز حساسیت داشته باشید. در ضمن اگر مطمئن نیستید که به چیزی حساسیت دارید یا خیر، باید با پزشک خود مشورت کنید و متوجه شوید.
آیا رازیانه باعث سقط جنین می‌شود؟
بله. در واقع. همان طور که ذکر شد، دانه‌های رازیانه دارای خواص قاعدگی آور هستند. بنابراین خوردن مقادیر زیاد رازیانه چه به صورت دانه‌های سالم، چه به صورت پودر شده، دمنوش، عرق رازیانه و حتی به صورت تازه در سالاد و کبابی می‌تواند باعث قاعدگی شود و در نتیجه خطر سقط جنین را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
در واقع، رازیانه و سقط جنین مخصوصا در ماه‌های ابتدایی بارداری ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. این ارتباط در حدی شناخته شده است که در زمان‌های قدیم نوعی رازیانه وجود داشت که به طور خاص برای سقط جنین و جلوگیری از بارداری استفاده می‌شد. بنابراین، واضح است که این یک خطر واقعی است.
آیا می‌توانم در دوران بارداری چای رازیانه بنوشم؟
چای رازیانه یک راه عالی برای مصرف رازیانه در دوران بارداری و بهره بردن از مزایای سلامتی آن است. فقط مطمئن شوید که در طرز تهیه دمنوش رازیانه، بیش از یک قاشق چایخوری سر صاف از دانه رازیانه استفاده نمی‌کنید. در ضمن این چای را به صورت روزانه مصرف نکنید. بهتر است هر از گاهی آن را بنوشید.
هر چند بسیاری از مادران باردار به طور منظم چای رازیانه می‌نوشند چون فواید زیادی دارد، از جمله تسکین حالت تهوع و حالت تهوع صبحگاهی؛ با این حال، مانند همیشه، از قبل مطمئن شوید که تمام مواد غذایی که استفاده می‌کنید، در حد استاندارد و ایمن هستند. اگر این مورد را رعایت کنید، می‌توانید یک فنجان چای رازیانه را پر کنید. روی یک کاناپه راحت استراحت کنید و آن را بنوشید!
سوالات متداول
مصرف چه مقدار رازیانه در روز در بارداری بی‌خطر است؟
در دوران بارداری فقط باید مقدار بسیار کمی از دانه‌های رازیانه بخورید. این به دلیل بسیاری از عوارض جانبی بالقوه است که خوردن بیش از حد دانه‌های رازیانه را برای مادر و جنین خطرناک می‌کند. احتمالا استفاده از مقدار کمی – یعنی حدود یک قاشق چایخوری- رازیانه در رژیم غذایی برای مادر و جنین بی‌خطر است.
با این حال، عوامل زیادی می‌توانند تعداد دانه‌های رازیانه را که برای شما بی‌خطر هستند، تغییر دهند. بنابراین بهتر است با توجه به نیازهای سلامتی خود و برای اینکه بدانید مصرف آن تا چه مقداری قابل قبول است، با پزشک مشورت کنید.
آیا بین خوردن رازیانه در بارداری و جنین پسر ارتباطی وجود دارد؟
رازیانه طبع گرم و خشکی دارد. از آنجایی که مصرف مواد غذایی با طبع گرم بنابر اعتقاد سنتی، باعث پسر شدن جنین می‌شود، برخی افراد آن را قبل از بارداری برای پسر شدن فرزند خود مصرف می‌کنند. اما هیچ یافته علمی برای تایید رابطه مستقیم بین خوردن رازیانه و پسر شدن جنین وجود ندارد.
منبع: parenting
