جو دوسر که بیشتر ما آن را به عنوان یک ماده مفید در نان و شیرینیهای رژیمی میشناسیم، یکی از مفیدترین انواع غلات در رژیم غذایی است که استفاده از آن فواید شگفتانگیزی برای سلامت دارد. جو دوسر سرشار از فیبر است و میتواند به کاهش وزن و کاهش کلسترول خون کمک زیادی کند. اما شما چقدر در مورد خواص جو دوسر و مضرات آن میدانید؟ روش مصرف جو دوسر چگونه است؟ در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش میتوانید با فواید جو دوسر و همچنین عوارض مصرف زیاد جو دوسر آشنا شوید.
ارزش غذایی جو دوسر
جو دوسر یکی از مغذیترین انواع غلات است و حاوی نوعی فیبر به نام «بتاگلوتان» است. این غله سبوسدار فاقد گلوتن یا با میزان کم گلوتن است و پروتئین و مقدار چربی بیشتری نسبت به سایر غلات دارد. جو دوسر سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدان است.
از مهمترین ویتامینهای موجود در جو دوسر میتوان به ویتامین B1، B5، B6 و B3 اشاره کرد. یک لیوان جو دوسر حاوی ۳۰۳ کالری و ۱۳ گرم پروتئین است. در ادامه میتوانید با ارزش غذایی نصف لیوان جو دوسر یا ۷۸ گرم از آن آشنا شوید.
- آهن: ۹/۴ درصد نیاز روزانه
- مس: ۱۷/۶ درصد نیاز روزانه
- روی: ۱۳/۴ درصد نیاز روزانه
- فولات: ۳/۲۴ درصد نیاز روزانه
- منیزیم: ۱۳/۳ درصد نیاز روزانه
- منگنز: ۶۳/۹۱ درصد نیاز روزانه
- فسفر: ۱۳/۳ درصد نیاز روزانه
طبع جو دوسر و مصلح آن
در طب سنتی طبع جو دوسر معتدل است. از همین رو مصرف آن هم برای افراد گرم مزاج و هم افراد بلغمی مفید است. بهترین مصلح جو دوسر کتیرا است.
خواص جو دوسر برای سلامت
جو دوسر یکی از ارزشمندترین غلات موجود در دنیا است که ارزش غذایی فوقالعادهای دارد و مصرف آن میتواند به درمان بیماریها و پیشگیری از بروز کمبودها و مشکلات جدی در سلامتی جلوگیری کند. در ادامه میتوانید با مهمترین خواص جو دوسر آشنا شوید.
۱- کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
جو دوسر سرشار از فیبر محلول است و مطالعات نشان میدهد که مصرف منابع فیبر همچون جو دوسر، سبوس جو و آرد جو دوسر میتواند ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دهد. استفاده از جو دوسر در رژیم غذایی میتواند مقدار کلسترول خون را کاهش دهد و به کم شدن تری گلیسیرید خون نیز کمک کند.
۲- جلوگیری از سرطان روده بزرگ
در یک تحقیق گسترده که در روی ۲ میلیون نفر در بریتانیا و هلند انجام شد، مشخص شد که پیروی از یک رژیم غذایی با فیبر بالا و مصرف غلاتی مثل جو دوسر میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را تا میزان زیادی کاهش دهد. درواقع نتایج این مطالعه نشان داد که به ازای هر ۱۰ گرم فیبر اضافی که در رژیم غذایی استفاده میشود، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ تا ۱۰ درصد کاهش پیدا میکند.
۳- کاهش فشار خون با جو دوسر
نتایج یک مطالعه که در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد، نشان داد افرادی که مصرف جو دوسر و نانهای سبوسدار میتواند به اندازه داروهای ضد فشار خون در کاهش فشار مؤثر باشند. تحقیقات نشان داد افرادی که در ۳ وعده غذایی خود در روز از جو دوسر استفاده میکنند، کمتر به بیماریهای قلبی مبتلا میشوند و فشار خون پایینتری نسبت به سایر افراد دارند.
۴- خواص جو دوسر برای لاغری
جو دوسر سرشار از فیبر است و فواید زیادی برای سلامت دارد. مطالعات نشان میدهد که مصرف جو دوسر میتواند فرد را برای مدت زمان طولانیتری سیر نگه دارد و احساس گرسنگی کاذب جلوگیری کند. از طرف دیگر شواهد اپیدمیولوژیک نشان میدهد که مصرف مرتبط جو دوسر و غلات کامل میتواند در دراز مدت روی شاخص توده بدنی افراد تأثیر بگذارد.
جو دوسر خطر ابتلا به چاقی و بیماریهای مزمن مرتبط با آن را کاهش میدهد و موجب بهبود عملکرد سیستم گوارشی و رفع یبوست نیز میشود. جالب است بدانید که بتاگلوکان موجود در جو دوسر موجب تحریک ترشح پپتید YY میشود. پپتید YY هورمونی است که در پاسخ به مصرف غذا تولید میشود و از همین رو بعد از خوردن جو دوسر برای مدت زمان طولانیتری احساس سیری را تجزیه میکنیم.
طریقه مصرف جو دوسر برای لاغری بسیار ساده است. میتوانید آن را برای چند دقیقه با شیر بجوشانید و همراه با موز و توت فرنگی یا کشمش صبحها به عنوان صبحانه یا یک وعده غذای کامل میل کنید. استفاده از جو پرک در سوپهای سالم و رژیمی و همراه با ماست نیز برای کاهش وزن بسیار مؤثر است.
۵- خواص جو دوسر برای پوست صورت
جو دوسر حاوی طیف وسیعی از انواع آنتیاکسیدانها است که دارای خواص ضد التهابی هستند. مصرف جو دوسر به صورت خوراکی میتواند به سلامت پوست شما کمک کند. برای بهرهمند شدن از خواص جو دوسر برای پوست صورت میتوانید از انواع ماسک جو دوسر نیز استفاده کنید.
استفاده از ماسک جو دوسر موجب سفید شدن و تنظیم چربی پوست میشود و در رفع آکنه نیز مؤثر است. خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی جو دوسر خشکی پوست را درمان میکند و با لایهبرداری پوست موجب پاکسازی عمیق پوست میشود.
۶- کاهش کلسترول بد خون با مصرف جو دوسر
افزایش کلسترول عامل مهمی در بروز بیماریهای قلبی است. مطالعات نشان میدهد که فیبرهای «بتاگلوکان» موجود در جو دوسر موجب کاهش سطح کلسترول LDL در خون میشود. استفاده از این غله مفید موجب دفع صفرا و کاهش کلسترول میگردد و از پیشرفت بیماریهای قلبی و همچنین اکسیداسیون کلسترول LDL نیز جلوگیری میکند.
کلسترول LDL موجب التهاب شریانها، آسیب به بافتها و حمله قلبی و سکته قلبی میشود. آنتیاکسیدانها و ویتامین C موجود در جو دوسر میتواند از آسیب کلسترول به بدن جلوگیری کند.
۷- خواص جو دوسر برای کاهش قند خون
جو دوسر و خواص آن برای سلامت بدن واقعاً شگفت انگیز است. مصرف این غله ارزشمند موجب تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ میشود. در واقع جو دوسر میتواند حساسیت به انسولین را در بدن افزایش دهد و از بالا رفتن قند خون جلوگیری کند. گلوکانهای بتای موجود در جو دوسر موجب میشوند تا جذب گلوکز در خون به تأخیر بیفتد و جلوی بالا رفتن یک باره قند خون را میگیرد.
۸- فواید جو دوسر برای سلامت سیستم گوارش و رودهها
از دیگر خواص جو دوسر میتوان به حفظ سلامت سیستم گوارش اشاره کرد. جو دوسر حاوی مقدار زیادی فیبر است و از بروز یبوست جلوگیری میکند. استفاده از فیبر در رژیم غذای موجب میشود تا محتوای آب و وزن مدفوع افزایش پیدا کند و رفع آن راحتتر شود.
فیبر موجود در جو دوسر بسیار مؤثرتر از فیبر سبزیجات عمل میکند. از طرف دیگر تخمیر و تجزیه فیبر بتاگلوکان موجود در جو دوسر موجب افزایش تنوع میکروبهای مفید در روده میشود و به درمان اسهال، یبوست و سندرم روده تحریکپذیر کمک میکند.
مصرف جو دوسر میتواند به جذب اسید موجود در غذاها و خنثی کردن اسیدیته بدن کمک کند و از رفلاکس اسید معده نیز جلوگیری نماید.
۹- خواص جو دوسر برای تقویت سیستم ایمنی بدن
جو دوسر حاوی ویتامینها، مواد مغذی و آنتیاکسیدانهایی است و جزو بهترین غذاها برای تقویت سیستم ایمنی بدن است. فیبر منحصر به فرد موجود در جو دوسر به نوتروفیلها کمک میکند تا سریعتر به محل عفونت بروند و با باکتریها و عوامل بیماریزا مبارزه کنند.
۱۰- تجربه آرامش و خواب راحت با خوردن جو دوسر
جو دوسر حاوی ملاتونین و کربوهیدراتهای پیچیدهای است که میتواند به ورود تریپتوفان بیشتر به مغز کمک کند. جو دوسر ویتامین B زیادی دارد و ویتامین B6 یک فاکتور ضروری در تولید سروتونین در مغز است و میتواند به افزایش ترشح هورمون ملاتونین و در نتیجه احساس آرامش و تجربه یک خواب آرام و راحت به شما کمک کند.
۱۱- خواص جو دوسر برای بدنسازی
جو دوسر منبع خوبی از کربوهیدراتها و پروتئینهای متنوع است. مصرف این غله موجب افزایش انرژی در ورزشکاران میشود و به افزایش روند عضلهسازی در بدن کمک میکند. مطالعات علمی نشان میدهد که مصرف جو دوسر 45 دقیقه تا ۱ ساعت قبل از ورزش میتواند به بهبود عملکرد ورزشکاران کمک کند و سوخت و ساز بدن را افزایش دهد.
۱۲- خواص جو دوسر پرک برای کودکان
جو دوسر سرشار از فیبر، آهن، منیزیم و روی است. کودک برای رشد به مواد مغذی و ویتامینهای مختلفی نیاز دارد. مصرف جو دوسر و اضافه کردن آن به رژیم غذایی کودک میتواند به سلامت کودک و همچنین بهبود رشد او کمک زیادی کند. مصرف جو دوسر در سلامت سیستم گوارشی، جلوگیری از ایجاد نفخ معده و یبوست در کودکان مفید است و نیازهای تغذیهای بدن کودک را تأمین میکند.
۱۳- خواص جو دوسر برای مو
مصرف جو دوسر به صورت خوراکی میتواند به تقویت موها و تأمین ویتامینها و مواد مغذی مورد نیاز موها کمک کند. استفاده از ماسک جو دوسر نیز موجب پاکسازی پوست سر و درمان شوره میشود. آنتیاکسیدانها و ویتامینهای موجود در این غله موجب میشود تا موهای شما نرمتر و درخشانتر شود و خشکی و شکنندگی موها را درمان میکند. برای داشتن موهای سالم میتوانید از جو دوسر هم به صورت خوراکی و هم ماسک مو استفاده کنید.
۱۴- کمک به درمان سرطان با گنجاندن جو دوسر در رژیم غذایی
جو دوسر منبع خوبی از آنتیاکسیدانها و فیبر است که هر دوی آنها میتوانند به بدن برای مبارزه با سرطان کمک کنند. جو دوسر خواص ضد التهابی دارد و به همین دلیل از رشد و تکثیر سلولهای سرطانی جلوگیری میکند. مصرف جو دوسر میتواند به بهبود سرطان در بدن کمک کند و بدون آسیب رساندن به سلولهای سالم، جلوی رشد سلولهای سرطانی را بگیرد و روند بیماری را متوقف کند.
۱۵- سلامت استخوانها با مصرف جو دوسر
از دیگر خواص جو دوسر در طب سنتی میتوان به سلامت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان اشاره کرد. جو دوسر حاوی مواد معدنی ضروری برای حفظ سلامت استخوانها است. سیلیکون یکی از مواد مغذی موجود در جو دوسر است که میتواند به تشکیل استخوانها و سلامت آنها کمک کند. این ماده میتواند موجب درمان پوکی استخوان بعد از سن یائسگی در خانمها شود.
بیشتر بخوانید: بهترین رژیم غذایی برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان
۱۶- درمان خارش پوست با جو دوسر
اگر پوست حساسی دارید و یا پوستتان آن قدر خشک شده که دائماً دچار خارش پوست میشوید، میتوانید از ماسک یا اسکراب جو دوسر استفاده کنید. جو دوسر دارای آنتیاکسیدانهای ضروری است و التهابات پوستی را از بین میبرد.
برای تهیه ماسک جو دوسر برای مو، میتوانید مقداری پودر یا آرد جو دوسر را با آب داغ ترکیب کنید تا حالت خمیری پیدا کند. حال این خمیر را برای مدت ۱۵ دقیقه به آرامی روی پوست ماساژ دهید. اجازه دهید ماسک برای ۱۵ دقیقه روی پوست بماند و در نهایت پوستتان را با آب بشویید.
فواید جو دوسر در بارداری
پیروی از یک رژیم سالم در دوران بارداری میتواند به سلامت مادر و بهبود رشد جنین کمک زیادی کند. استفاده از جو دوسر به دلیل وجود ویتامینها، فیبر و ترکیبات گیاهی مختلف یک ماده غذایی فوقالعاده مفید برای خانمهای باردار محسوب میشود.
خانمهای باردار معمولاً با کمبود ویتامین B، فیبر و منیزیم روبرو میشود و مصرف جو دوسر میتوانید این نیازها را به راحتی تأمین کند.
عوارض و مضرات جو دوسر
اگر چه جو دوسر فاقد گلوتن است، اما در بسیاری از مواقع همراه با گندم و جو در مزارع کشت میشود و ممکن است ترکیب این غلات نیز در آن یافت شود. در این شرایط مصرف جو دوسر میتواند برای افرادی که مبتلا به سلیاک و عدم تحمل گلوتن هستند، مشکل ساز شود. اگر به سلیاک مبتلا هستید، بهتر است در مصرف جو دوسر احتیاط کنید.
مصرف بیش از حد جو دوسر میتواند قند خون را افزایش دهد و موجب کاهش بافت عضلانی در فرد شود. درواقع زمانی که مصرف غذاهای مفید و پروتئینهای ضروری را متوقف کنید و بیش از حد از جو دوسر استفاده کنید، بدن با سوءتغذیه و کمبود مواد مغذی روبرو خواهد شد. اضافه وزن، ایجاد نفخ و مشکلات گوارشی نیز از عوارض مصرف بیش از حد جو دوسر محسوب میشوند.
روش مصرف جو دوسر و مقدار مجاز مصرف
جو دوسر پرک را چگونه مصرف کنیم؟ آیا میدانید جو دوسر چطور استفاده میشود و در طرز تهیه چه خوراکیها و دسرهایی به کار میرود؟ در مورد مقدار مصرف مجاز جو دوسر در طول روز باید بدانید که در حالت ایدهآل بهتر است روزانه یک وعده از این غله استفاده کنید.
بهترین زمان مصرف جو دوسر صبحها به عنوان صبحانه و یا میان وعده است. میتوانید جوی دوسر را به صورت اوتمیل جو دوسر و همراه با شیر و میوههای مختلف میل کنید. استفاده از جو دوسر در سوپ، آش و غذاهای مختلف نیز ایده مناسبی است. میتوانید از جو دوسر برای تهیه انواع نانهای رژیمی و سالم و همچنین شیرینیهای خوشمزه خانگی نیز استفاده نمایید.
سوالات متداول
طریقه مصرف جو دوسر برای لاغری چگونه است؟
طریقه مصرف جو دوسر برای لاغری بسیار ساده است. میتوانید آن را برای چند دقیقه با شیر بجوشانید و همراه با موز و توت فرنگی یا کشمش صبحها به عنوان صبحانه یا یک وعده غذای کامل میل کنید. استفاده از جو پرک در سوپهای سالم و رژیمی و همراه با ماست نیز برای کاهش وزن بسیار مؤثر است.
اگر هر روز جو مصرف کنیم چه بر سر بدنمان میآید؟
مصرف بیش از حد جو دوسر میتواند قند خون را افزایش دهد و موجب کاهش بافت عضلانی در فرد شود. درواقع زمانی که مصرف غذاهای مفید و پروتئینهای ضروری را متوقف کنید و بیش از حد از جو دوسر استفاده کنید، بدن با سوءتغذیه و کمبود مواد مغذی روبرو خواهد شد. اضافه وزن، ایجاد نفخ و مشکلات گوارشی نیز از عوارض مصرف بیش از حد جو دوسر محسوب میشوند.
منابع: medicalnewstoday، fitandflexgranola
ثریا باقری . 16 فروردین 1402
با سلام اطلاعات مفیدی بود متشکرم ولی کاش معنی ستاره هارا هم مینوشتید که هر ستاره چه معنی دارد من زدم ولی خودم متوجه نشدم که خوب بود یا بد