آیا چیزی در مورد خواص ترخون تازه و خشک میدانید؟ ترخون یک نوع سبزی معطر است که خواص دارویی فوقالعادهای برای تسکین درد و افزایش حساسیت به انسولین دارد. اکثر مردم بدون در نظر گرفتن خاصیت شگفتانگیز ترخون از آن برای معطر کردن غذا و انواع شور و ترشی استفاده میکنند. اما تحقیقات نشان میدهد که ترخون خواص بینظیری برای سلامتی دارد. اما خواص ترخون در لاغری چیست؟ آیا تا به حال در مورد مضرات استفاده از ترخون چیزی شنیدهاید؟ در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش میتوانید با خواص ترخون برای سلامتی آشنا شوید.
طبع ترخون سرد است یا گرم؟
در طب سنتی طبع ترخون گرم و خشک است و نوع وحشی ترخون طبع گرمتری نسبت به نوع کاشته شده ترخون دارد. طبع گرم ترخون موجب شده تا مصرف این سبزی معطر برای افراد سرد مزاج و بلغمی بسیار مفید باشد.
ارزش غذایی ترخون در ۱ قاشق غذاخوری
ترخون یکی از پرخاصیتترین سبزیجات معطر است که ویتامینها و مواد معدنی منحصربهفردی را در خود جای داده است. هر قاشق غذاخوری ترخون خشک حدود ۵ کیلوکالری دارد و شامل ۱ گرم کربوهیدرات و ۰/۳ گرم پروتئین است. در ادامه میتوانید با ارزش غذایی و ویتامینها و مواد معدنی موجود در ۱ قاشق غذاخوری ترخون خشک آشنا شوید.
- کلسیم: ۲۰/۵ میلیگرم
- آهن: ۰/۵۸۱ میلیگرم
- منیزیم: ۶/۲۵
- فسفر: ۵/۶۳
- پتاسیم: ۵۴/۴
- ویتامین C: 0/9 میلیگرم
- ریبوفلاوین (B2): 0/161 میلیگرم
- نیاسین (ویتامین B3): 0/161
- فولات: ۴/۹۳
- ویتامین A: 3/78 میکروگرم
- ویتامین B6: 0/043
خواص ترخون تازه و خشک برای سلامتی
تحقیقات علمی نشان میدهد که ترخون خواص گستردهای برای سلامتی دارد. هر چند بسیاری از مطالعات روی حیوانات انجام شده است، اما به هر حال مواد معدنی و ویتامینهای موجود در ترخون آنقدر زیاد است که مصرف آن میتواند به سلامت عمومی بدن کمک کند و در درمان بسیاری از بیماریها موثر باشد.
در ادامه میتوانید با مهمترین خواص ترخون تازه برای سلامتی آشنا شوید.
۱- تسکین و کاهش درد با ترخون
یکی از مهمترین خواص ترخون تازه «کاهش درد» است. ترخون خاصیت ضدالتهابی دارد و به کاهش درد کمک زیادی میکند. در یک مطالعه علمی که در سال ۲۰۱۵ روی موشها انجام شد، مشخص شد که ترخون میتواند به طور قابلتوجهی التهاب را در بدن کاهش دهد و به تسکین درد نیز کمک زیادی میکند.
در مطالعه دیگری به برخی افراد ۱۵۰ میلیگرم ترخون دو بار در روز دادند و به گروه بعدی ۳۰۰۰ میلیگرم ترخون برای ۲ بار در روز. نتایج تحقیقات نشان افرادی که در دوزهای کمتر از ترخون استفاده کردند، کاهش درد و ناراحتی بیشتری را نسبت به گروه دوم تجربه کردند.
۲- تنظیم قند خون مهمترین خواص ترخون برای دیابت
قند خون به دلیل مقاومت به انسولین افزایش پیدا میکند. ترخون میتواند حساسیت به انسولین در تنظیم قند خون را بهبود ببخشد و از افزایش قند خون جلوگیری کند. در یک مطالعه علمی که روی افراد مبتلا به پیش دیابت انجام شد، نشان داد که مصرف ۱۰۰۰ میلیگرم ترخون قبل از صبحانه و شام به مدت ۹۰ روز میتواند سطح گلوکز خون را کاهش دهد.
در این مطالعه مشخص شد که مصرف ترخون علاوه بر کاهش قند خون موجب کاهش فشارخون سیستولین و افزایش کلسترول خوب خون یا همان HDL میشود.
۳- درمان افسردگی با ترخون
مصرف ترخون موجب افزایش انعطاف پذیری ذهنی میشود و به کاهش سطح سیتوکینهای التهابی مرتبط با استرس در بدن کمک میکند. در یک مطالعه علمی که روی موشها انجام شد، مشخص شد که استفاده از ترخون میتواند خطر ابتلا به افسردگی ناشی از اضطراب اجتماعی را کاهش دهد.
۴- درمان عفونتهای قارچی
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، مشخص شد که ترخون اثرات ضد قارچی قوی دارد و قارچها در منطقهای که عصاره ترخون در آن جا وجود داشته باشد، رشد نمیکنند. از طرف دیگر استفاده از ترخون میتواند قارچهایی مانند «کاندیدا آلبیکنس» را درمان کند و نقش موثری برای درمان عفونتهای قارچی دارد.
۵- تقویت سیستم ایمنی بدن با ترخون
ترخون موجب بهبود سیستم ایمنی بدن میشود و التهاب را در بدن کاهش میدهد. مطالعات نشان میدهد که مصرف عصاره ترخون یا ترخون تازه میتواند فعالیت ماکروفاژها را که برای ایمنی و رشد بافتها بسیار مهم هستند، افزایش دهند.
۶- مبارزه با سرطان
برگهای تازه ترخون از تکثیر سلولهای سرطانی در سیستم لنفاوی جلوگیری میکنند. تحقیقات نشان میدهد که مصرف ترخون میتواند تعداد سلولهای سرطانی را در بدن کاهش دهد و در درمان سرطان موثر باشد.
۷- درمان آلرژیهای پوستی با ترخون
یکی دیگر از خواص ترخون تازه درمان زخمهای پوستی، تحریکات پوستی و آلرژی پوست است. ترخون حاوی انواع فلاونوئیدها، اسیدهای فنولیک و مواد شیمیایی منحصربهفردی است که در درمان آلرژی پوستی بسیار موثر هستند.
۸- از فواید ترخون بهبود خواب است
ترخون اثرات آرام بخشی دارد و میتواند کیفیت خواب را بهبود ببخشد. مصرف ترخون میتواند به بهبود الگوهای خواب کمک کند و استرس و اضطراب را کاهش دهد. نوشیدن یک لیوان دمنوش ترخون میتواند استرس یک روز سخت را از تنتان بیرون کند و به تجربه یک خواب راحت کمک کند.
۹- خواص ترخون برای چاقی
از دست دادن اشتها و لاغری مفرط یک مشکل جدی است که میتوانند حتی بیشتر از چاقی و اضافه و وزن به بدن آسیب برساند. در بدن ما هورمونهای «گرلین» و «لپتین» به عنوان هورمونهای گرسنگی شناخته میشوند.
هورمون گرلین موجب احساس گرسنگی میشود و لپتین «هورمون سیری» است. افزایش لپتین در بدن موجب افزایش احساس سیری میشود و میل به خوردن را کاهش میدهد. ترخون به کاهش سطح لپتین در بدن کمک میکند و اشتها را افزایش میدهد. از همین رو شما میل بیشتری به غذا خوردن پیدا میکنید.
۱۰- خواص سبزی ترخون برای کاهش التهاب
پروتئینهایی به نام «سیتوکین» در بدن مسئول ایجاد التهاب هستند که توسط سلولهای ایمنی بدن ترشح میشوند. مطالعات نشان میدهد که مصرف ترخون میتواند به کاهش ترشح سیتوکینها کمک کند و التهاب را در بدن کاهش دهد.
۱۱- خواص ترخون تازه برای قلب
ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته قلبی یکی از رایجترین دلایل مرگ انسانها در سراسر دنیا محسوب میشود. مطالعات نشان میدهد که مصرف ترخون در رژیم غذایی میتواند به سلامت قلب کمک کند و از بروز مشکلات و بیماریهای مرتبط با قلب جلوگیری کند.
۱۲- خواص ترخون برای لاغری و کاهش وزن
مطالعات اخیر نشان میدهد که یک نوع ترخون که به عنوان «ترخون روسی» شناخته میشود، به پیشگیری از چاقی کمک زیادی میکند. این ترخون ظرفیت عضله سازی بدن را بهبود میبخشد و جذب کراتین در عضلات را افزایش میدهد. مصرف ترخون میتواند در خوش فرم ماندن بدن و جلوگیری از چاقی موثر باشد.
۱۳- تنظیم هورمونهای مرتبط تیروئید
غده تیروئید ۲ هورمون حیاتی به نام «تیروکسین» و «تری یدوتیرونین» را در بدن تولید میکند که برای هضم غذا ضروری هستند. یکی از خواص ترخون خشک و سالم کمک به تولید این هورمونها و بهبود متابولیسم بدن است. مطالعات نشان میدهد که مصرف ترخون موجب افزایش میزان هورمونهای مرتبط با تیروئید در بدن و اصلاح کم کاری تیروئید میشود.
۱۴- خواص ترخون برای معده
نفخ معده، سوءهاضمه و سوزش معده از مشکلاتی هستند که روی هضم غذا نیز تاثیر میگذارند. ترخون به رفع مشکلات مربوط به معده کمک میکند. مصرف ترخون موجب تحریک کبد برای تولید صفرا میشود و به بهبود هضم کمک میکند. نوشیدن دمنوش ترخون و خوردن ترخون خام نقش موثری بر بهبود هضم غذا و عملکرد بهتر سیستم گوارشی دارد.
۱۵- خواص ترخون برای رحم
ترخون یکی از بهترین سبزیجات برای سلامت جسمی خانمها است و به سلامت رحم و تنظیم عادت ماهانه کمک زیادی میکند. ترخون برای سلامت باروری در خانمها مفید است و موجب تحریک قاعدگی میشود. مصرف ترخون برای خانمهای باردار توصیه نمیشود.
۱۶- درمان دندان درد
یکی دیگر از خواص ترخون خشک و تازه «درمان دندان درد» است. شواهد نشان میدهد که یونانیان باستان از ترخون برای درمان دندان درد استفاده میکردند. در ترخون ترکیبی به نام «اوژنول» وجود دارد که این ترکیب در «روغن میخک» نیز موجود است. استفاده از ترخون موجب کاهش دندان درد و درمان التهاب لثه میشود.
۱۷- خواص ترخون برای فشارخون
مهمترین خاصیت ترخون برای فشارخون تنظیم کردن آن است. مصرف ترخون به دلیل پتاسیم موجود در آن از افزایش فشارخون جلوگیری میکند و مانع تشکیل پلاک در رگها میشود.
بیشتر بخوانید: بهترین مواد پایین آورنده فشار خون بالا
۱۸- خواص ترخون برای کبد
مصرف ترخون موجب پاکسازی کبد میشود و تولید صفرا در کبد را افزایش میدهد و از همین رو برای هضم غذا نیز بسیار مفید است. این سبزی خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی قوی دارد و برای بهبود عملکرد کبد و سلامت کبد به خصوص درمان کبد چرب فواید زیادی دارد.
۱۹- خواص ترخون تازه برای جلوگیری از کم خونی
ترخون حاوی مقدار زیادی آهن است. در بدن ما آهن برای تولید گلبولهای قرمز خون ضروری است. ویتامین سی موجود در ترخون موجب میشود تا آهن آن راحتتر جذب بدن شود و از همین رو برای افرادی که به عارضه کم خونی یا کمبود آهن مبتلا هستند، بسیار مفید است.
۲۰- جلوگیری از گرفتگی عضلات
یکی دیگر از خواص ترخون تازه و خشک جلوگیری از «گرفتگی عضلات» است. ترخون مقدار زیادی منیزیم دارد و منیزیم به شل شدن عضلات و درمان گرفتگی آنها کمک زیادی میکند.
۲۱- ترخون برای حفظ سلامت استخوانها
در ترخون مقدار زیادی کلسیم و فسفر وجود دارد. این دو ماده برای سلامت استخوانها و افزایش استحکام آنها بسیار مفید هستند. مصرف ترخون به جلوگیری از پوکی استخوان و سلامت استخوانها در همه سنین کمک میکند.
۲۲- فواید ترخون برای حفظ سلامت چشمها
ترخون حاوی ویتامین A است و همانطور که میدانید این ویتامین برای حفظ سلامت چشمها و جلوگیری از بروز بیماریهای چشمی بسیار مفید است. مصرف ترخون و مواد حاوی ویتامین A از بروز بیماریهایی مثل آب مروارید در سنین بالا جلوگیری میکند.
۲۳- رفع بوی بد بدن با ترخون
ترخون یک گیاه معطر است که میتواند بوی بد بدن را از بین ببرد. در این سبزی معطر ترکیباتی همچون استراگول، سینئول، اوسیمن و فلاندرن وجود دارد که در رفع بوی بد بدن بسیار موثر هستند.
۲۴- ترخون برای جلوگیری از یبوست
ترخون یک گیاه سرشار از فیبر است و فیبر یکی از بهترین مواد برای بهبود عملکرد روده است. اگر به عارضه یبوست مبتلا میشوید، بهتر است از سبزیجاتی مثل ترخون به مقدار بیشتری در رژیم غذایی خود استفاده کنید. فیبر در کنار افزایش هضم مدفوع به هضم بهتر غذا کمک میکند و نقض موثری بر درمان یبوست دارد.
۲۵- سم زدایی بدن با ترخون
ترخون سرشار از آنتی اکسیدان و ویتامین C است و از همین رو به دفع سموم بدن کمک زیادی میکند. مصرف ترخون موجب پاکسازی بدن میشود و نقش موثری بر تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. برای پاکسازی بدن بهتر است از ترخون تازه استفاده کنید یا آن را به صورت دمنوش مصرف کنید.
سایر خواص ترخون تازه و خشک
۲۶- ادرارآور
۲۷- محافظت از مخاط روده
۲۸- جلوگیری از گرفتگی عضلات
۲۹- سلامت دندانها
۳۰- بهبود عملکرد عصبی
۳۱- درمان استرس
۳۳- کمک به درمان سندرم روده تحریک پذیر
۳۴- کاهش دردهای قاعدگی
۳۵- سلامت عمومی اندامهای بدن
۳۶- تقویت ریشه مو و حفظ سلامتی موها
۳۷- کاهش درد در افراد مبتلا به پوکی استخوان
۳۸- پاکسازی پوست
۴۰- کاهش خطر ابتلا به روماتیسم و آرتروز
نحوه مصرف ترخون
شما میتوانید از ترخون هم به صورت تازه به عنوان سبزی خوردن استفاده کنید و یا آن را در غذا و انواع شور بریزید. میتوانید با استفاده از ترخون خشک یا تازه دمنوش درست کنید و یا از آن برای طعم دادن به انواع سس استفاده کنید.
توصیه میشود از ترخون در انواع سالاد، انواع روش پخت تخم مرغ و انواع سوپ استفاده کنید و برای مزه دار کردن ماهی و مرغ مقداری ترخون به آنها اضافه کنید.
مضرات استفاده از ترخون
هر چند به خواص ترخون در طب اسلامی بسیار تاکید شده است، اما به هر حال مصرف بیش از اندازه این سبزی میتواند مضراتی را به همراه داشته باشد و در برخی افراد موجب بروز مشکلاتی جدی شود.
برخی افراد با مصرف ترخون دچار خارش در دهان میشوند. مطالعات نشان میدهد که مصرف طولانی مدت ترخون به عنوان دارو میتواند برای کبد سمی و مضر باشد. خانمهای باردار و شیرده نباید بدون مشورت با پزشک از ترخون استفاده کنند، زیرا ممکن است دچار مشکل شوند.
مصرف بیش از حد و طولانی مدت ترخون موجب افزایش خونریزی و جلوگیری از لخته شدن خون میشود. افرادی که قرار است جراحی کنند، از دو هفته قبل نباید از ترخون استفاده کنند. از دیگر مضرات مصرف بیش از اندازه ترخون میتوان به تیره شدن خون، کاهش میل جنسی و همچنین بروز علائم گرمی در افراد گرم مزاج اشاره کرد.
سوالات متداول
ترخون برای چی خوبه؟
از مهمترین خاصیت شگفتانگیز ترخون میتوان به بهبود خواب، تنظیم قند خون، کاهش التهاب، تسکین درد، درمان افسردگی، بهبود سیستم گوارشی، جلوگیری از چاقی و درمان لاغری اشاره کرد.
طرز تهیه دمنوش ترخون چگونه است؟
برای بهرهمند شدن از خواص دمنوش ترخون میتوانید ۲۵ تا ۳۰ گرم ترخون را همراه با یک لیتر آب در ظرفی بریزید و برای ۱۰ دقیقه روی حرارت غیرمستقیم قرار دهید تا دم بکشد. سپس میتوانید این دمنوش را پس از غذا و برای ۳ تا ۴ بار در روز میل کنید.
منابع: medicalnewstoday، healthifyme
علی اکبر پناهی . 2 آذر 1402
سلام خیلی عالی بود و درس گرفتیم دست شما درد نکنه ممنون خدا قوت بده ب دست اندرکاران ش