آیا میدانید خورش قیمه ادویه مخصوص به خود را دارد و میتوانید آن را به راحتی در خانه درست کنید؟ خورش قیمه یکی از غذاهای سنتی و اصیل ایرانیها است که به خاطر طعم فوقالعادهای که دارد، برای مهمانیها و مناسبتهای مذهبی به عنوان غذای نذری و مجلسی بسیار پرطرفدار است. اما برخی قیمهها، طعم و عطر بسیار اشتهابرانگیز و خاصی دارند. دلیل اصلی آن، استفاده از ادویه مخصوص قیمه در غذا است. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش به معرفی ترکیبات اصلی و طرز تهیه ادویه مخصوص انواع قیمه میپردازیم.
ادویه مخصوص قیمه چیست؟
برای اینکه بتوانید یک خورش قیمه خوش عطر و لذیذ بپزید، باید بدانید که چه ادویههایی با طعم خورش سازگار هستند و میتوانند آن را خوشمزهتر کنند. ادویههایی را که در ادامه معرفی میکنیم، جزو اصلی ادویه قیمه حساب میشوند ولی شما هم میتوانید سلیقه خود را در آن لحاظ کنید.
زردچوبه
«زردچوبه» (خواص زردچوبه) جزو ادویههایی است که علاوه بر طعم دادن به غذا، هم به آن عطر دلپذیری میدهد و هم برای رنگ دادن به خورش قیمه، عالی است. زردچوبه تقریبا در همه خورشهای ایرانی استفاده میشود و پودر آن، با آسیاب و پودر کردن ریشههای زردچوبه خشک، به دست میآید. برای اطمینان از کیفیت زردچوبه میتوانید خودتان ریشه زردچوبه را از عطاریها، تهیه و در خانه آسیاب کنید.
برای خرید زردچوبه باکیفیت میتوانید از فروشگاههای افق کوروش به روشهای حضوری و اینترنتی اقدام کنید.
دارچین
«دارچین» (خواص دارچین) از ادویههای گرم و انرژیزا است که به خاطر عطر فوقالعادهای که دارد، نه تنها در غذاها، بلکه برای تهیه انواع دسر، شیرینی و حتی تنقلات و اسنکها هم به کار میرود. در اصل دارچین از پوست درخت دارچین به دست میآید. بسیاری مواقع توصیه میشود اگر میخواهید از دارچین در خورش استفاده کنید، چوب آن را در خورش بیندازید و بعد از پخت آن را بیرون بیاورید تا رنگ قهوهای آن، به خورش رنگ تیره ندهد. اما هم پودر و هم چوب دارچین را میتوانید در قیمه استفاده کنید چون برای تهیه یک خورش قیمه خوشعطر به دارچین حتما نیاز خواهید داشت.
در صورت تمایل میتوانید دارچین را به روشهای حضوری و اینترنتی از فروشگاههای افق کوروش تهیه کنید.
فلفل سیاه
دانههای «فلفل سیاه» جزو چاشنیها یا ادویههای بسیار پرکاربرد در انواع غذا، سالادهای مختلف، فست فودها، برای طعم دادن به انواع گوشت و … است. برای استفاده از فلفل سیاه در غذا، باید دانههای فلفل سیاه را حتما آسیاب کنید چون در این صورت، میتوانید نهایت بهره خود را از عطر و طعم تندی آن ببرید. البته این فلفل بیشتر از طعم تند، عطر خوبی دارد ولی باز هم نباید تندی آن را دستکم بگیرید.
فلفل سیاه را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
زعفران
«زعفران» (خواص زعفران) یک ادویه گرانقیمت ولی بسیار خوشعطر است که میتواند طعم و رنگ غذا را حسابی مجلسی و خاص کند. خورشهایی مثل خورش قیمه وقتی از زعفران دم کرده در آنها استفاده شود، عطر اشتهابرانگیزی میگیرند و بهتر است به هیچ عنوان آن را از ادویه مخصوص قیمه، حذف نکنید، البته اگر میخواهید یک خورش عالی و زبانزد داشته باشید. علاوه بر استفاده از پودر زعفران در قیمه، میتوانید در اواخر پخت خورش، زعفران دم کرده را به مواد خورش اضافه کنید تا عطر ماندگارتری داشته باشد.
زعفران باکیفیت را به صورت اینترنتی و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید خریداری کنید.
جوز هندی
«جوز هندی» (خواص جوز هندی) در حالت عادی هم بیشتر به شکل پودر شده در بازار یافت میشود ولی دانههای قهوهای یا مایل به خاکستری دارد. جوز هندی، تهمزه شیرین دارد و طعم آجیلی و چوبی آن، بسیار خاص است. در کل جوز هندی طعم گرمی دارد و به خاطر طعم شیرین و طبع بسیار گرمی که دارد، نسبت آن در ادویههای قیمه کمتر است.
هل
دانههای سبز رنگ هل (خواص هل) در اصل در غلاف سبز رنگ پیچیده شدهاند و برای استفاده به عنوان ادویه یا چاشنی قیمه بهتر است آنها را کاملا آسیاب و الک کنید. طعم هل ترکیبی از تند و شیرین است ولی عطر آن بسیار قوی و تند بوده و علاوه بر استفاده در خورش، در طرز تهیه انواع دسرها، کیکها، نان و … هم به کار میروند.
برای خرید دانه هل به صورت خرید اینترنتی و حضوری از فروشگاههای افق کوروش میتوانید تهیه کنید.
پودر گل سرخ
«پودر گل سرخ» یا «گل محمدی» از عطرهای بسیار خوشبو با عطر ملایم گلهای سرخ است که نه تنها در خورش قیمه، بلکه در انواع دسر هم به کار میرود. از گل محمدی برای گرفتن عصاره هم استفاده میشود. برخی افراد به جای استفاده از پودر گل محمدی، از عرق آن یعنی گلاب، به عنوان عطردهنده به خورش قیمه، استفاده میکنند.
مواد لازم برای تهیه ادویه مخصوص قیمه
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
فلفل سیاه | ۱ قاشق چایخوری |
پودر زردچوبه | نصف قاشق غذاخوری |
پودر دارچین | ۱ قاشق غذاخوری |
جوز هندی | ۱ قاشق غذاخوری |
پودر گل محمدی | ۱ قاشق غذاخوری |
پودر هل | نصف قاشق غذاخوری |
پودر زعفران | ۱ قاشق چایخوری |
طرز تهیه ادویه مخصوص قیمه
برای درست کردن ادویه قیمه، بهتر است از چوب دارچین، دانه فلفل سیاه، دانه هل و برگ گل محمدی به صورت درسته استفاده کرده و آنها را در آسیاب برقی، پودر کنید. سپس جداگانه هر یک از آنها را الک کنید و در یک کاسه بریزید. بعد زعفران آسیاب شده در هاون را اضافه کرده و همه مواد را مخلوط کنید. این مخلوط را در ظرف در بسته ادویه بگذارید و در کابینت، به دور از گرما و نور نگهداری کنید.
ترکیبات ادویه مخصوص قیمه نثار
برای درست کردن قیمه نثار قزوینی از ترکیب این ادویهها استفاده میشود.
- پودر دارچین
- پودر زنجبیل
- پودر هل
- میخک پودر شده
- پودر گل محمدی
- پودر جوز هندی
ترکیبات ادویه مخصوص قیمه مجلسی
ترکیب ادویه قیمه رستورانی و مجلسی شامل عناصر زیر است:
- زردچوبه
- فلفل سیاه
- پودر دارچین
- زعفران
ترکیب ادویه قیمه امام حسین
برای درست کردن قیمه نذری امام حسین این ترکیب ادویه را استفاده کنید:
- پودر دارچین
- پودر فلفل سیاه
- پودر زردچوبه
- پودر هل
- پودر جوز هندی
- پودر گل سرخ (گل محمدی)
- زعفران
ترکیبات ادویه قیمه بادمجان
برای درست کردن یک خورش قیمه بادمجان مجلسی از این ترکیب ادویه استفاده کنید:
- پودر دارچین
- پودر زردچوبه
- پودر فلفل سیاه
- پودر گل محمدی
- زعفران
ادویه مخصوص خورش قیمه با مرغ
برای درست کردن خورش قیمه با مرغ این ترکیب ادویه بینظیر است:
- پودر دارچین
- پودر زردچوبه
- پودر گل سرخ (گل محمدی)
- پودر زعفران
نکات طرز تهیه ادویه مخصوص قیمه
- برای این که عطر و کیفیت ادویه قیمه بالا باشد، از مواد اولیه پودر نشده استفاده کنید. بهتر است خودتان ادویههایی مثل دانههای فلفل سیاه، چوب دارچین، دانههای هل، جوز هندی و برگهای گل سرخ و حتی زردچوبه را جداگانه در آسیاب پودر و الک کنید.
- ادویه مخصوص قیمه را در جای خشک و خنک و دور از آفتاب یا تابش نور خورشید نگهداری کنید تا رنگ و عطر آن تغییر نکند.
- ادویه را در ظرف در بسته و تیره رنگ نگه دارید و بعد از هر بار استفاده، درب ظرف ادویه را کاملا محکم ببندید.
- به جای استفاده از لیمو عمانی در خورش قیمه، میتوانید پودر لیمو عمانی یا گرد لیمو را هم به مواد ادویه اضافه کنید.
- میتوانید به جای استفاده از زعفران در ترکیب ادویه قیمه، هر بار که خورش قیمه درست میکنید، زعفران را دم کنید و اواخر پخت خورش، به آن اضافه کنید.
- برای اینکه ادویه قیمه، کاملا به خورش طعم و عطر بدهد، آن را با گوشت و پیاز کمی تفت دهید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه ادویه مخصوص قورمه سبزی
سوالات متداول درباره ادویه مخصوص قیمه
ادویه قیمه رو کی اضافه کنیم؟
بهترین زمان برای اضافه کردن ادویه مخصوص قیمه، زمانی است که تکههای گوشت را با پیاز داغ تفت داده و سرخ کردهاید. سپس ادویه را اضافه کنید و چند ثانیه تفت دهید تا طعم خام آن گرفته شود و عطر آن بیرون بیاید. بعد بقیه مراحل طرز تهیه خورش قیمه را انجام دهید.
نکته: ادویه زعفران، هل و پودر گل محمدی را به صورت جداگانه و در اواخر پخت قیمه به آن اضافه کنید. سایر ادویهجات را با گوشت تفت دهید.
چقدر ادویه به خورش قیمه اضافه کنیم؟
میزان اضافه کردن ادویه به خورش قیمه، کاملا سلیقهای است و بسته به این که چه میزان خورش قیمه درست میکنید، این مقدار متغیر خواهد بود.