خوراکی‌های ممنوع برای اسهال شامل چه مواردی است؟ اسهال یکی از بیماری‌های شایع در فصل گرما است که البته دلایل متفاوتی دارد. بیماری اسهال هر علتی که داشته باشد، در قدم اول و قبل از مراجعه به پزشک باید با رژیم غذایی کنترل شود. خوردن برخی غذاها در دوران اسهال می‌تواند این بیماری را شدت ببخشد، به همین خاطر باید تا زمان بهبود از خوردن آنها خودداری کنید. خوراکی های ممنوع برای اسهال موضوع این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش است. در ادامه به شما می‌گوییم که مصرف چه غذاهایی برای اسهال ممنوع است و چه ممنوعیت‌های غذایی را باید در این دوران رعایت کنید تا به زودی سلامتتان را به دست آورید.
خوراکی های ممنوع برای اسهال
برخی افراد به ندرت دچار اسهال می‌شوند و به همین خاطر می‌توانند به خوبی با مروری بر تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی‌شان، دلیل بروز اسهال را کشف کنند ولی در برخی افراد این مشکل، به صورت متناوب اتفاق می‌افتد که البته آن هم مطمئنا دلایل خودش را دارد.
به هر حال در دوران ابتلا به اسهال، باید از خوردن برخی از غذاها و خوراکی‌ها اجتناب کنید تا سیستم گوارش بتواند به کارکرد صحیح و اولیه خود برگردد. در صورتی که در این مدت به خوردن خوراکی های ممنوع برای اسهال اقدام کنید، ممکن است وضعیت از آنچه که هست، پیچیده‌تر شود یا زمان درگیری بدن با اسهال، بیشتر طول بکشد. بدترین غذاها برای اسهال و خوراکی های ممنوع برای اسهال شامل موارد زیر می‌شوند.
۱- غذاهای چرب و سرخ شده
در حالت عادی هم خوردن غذاهای چرب و سرخ شده می‌تواند سلامت را به خطر بیندازد ولی اگر مبتلا به اسهال هستید، خوردن انواع سس چرب، غذاهای سرخ شده، مرغ سوخاری، گوشت‌های چرب و حتی دانه‌های گیاهی پرچرب مثل آجیل‌ها را حذف کنید.
این خوراکی‌ها به زمان زیادی برای هضم شدن نیاز دارند و در دوران اسهال و تا زمانی که بدن کاملا بهبود پیدا نکرده است، هضم و جذب چربی‌ها با مشکل مواجه می‌شود. بنابراین با خوردن غذاها و خوراکی‌های پرچرب، اسهال شدت بیشتری می‌گیرد.
۲- غذاهای تند
طعم تند می‌تواند باعث تحریک سیستم گوارشی شود. «فلفل» یکی از محرک‌های اصلی برای تشدید مشکلات گوارشی است. «کپسایسین» موجود در فلفل باعث تحریک مخاط معده می‌شود و ایجاد نفخ، گاز و سوزش معده از تبعات ناشی از خوردن فلفل خواهد بود.
همچنین این ماده غذایی می‌تواند تاثیر منفی بر سیستم گوارش ضعیف بگذارد. مخصوصا اگر در حالت عادی دچار سندروم روده تحریک پذیر هستید، احتمالا حتی خوردن فلفل تند هم می‌تواند در شما باعث بروز اسهال شود.
۳- قهوه و نوشیدنی‌های کافئین‌دار
یکی از خوراکی های ممنوع برای اسهال، «قهوه» است. این نوشیدنی به خاطر وجود کافئین، خاصیت ادرارآوری دارد و باعث کم‌آبی بدن می‌شود. در مورد چای غلیظ و نوشابه هم شرایط مشابه است. بهتر است این نوشیدنی‌ها را با یک دمنوش گیاهی مثل دمنوش نعناع یا زنجبیل جایگزین کنید تا الکترولیت‌های از دست رفته بدن را جبران کنید و عملکرد دستگاه گوارش را بهبود ببخشید.
۴- مرکبات
میوه‌های خانواده مرکبات، توت‌ها، آناناس، گیلاس و انگور هم می‌توانند به مشکلات ناشی از اسهال دامن بزنند. این اتفاق زمانی بیشتر شدت می‌گیرد که بدن فرد دچار سو ء‌‌جذب فروکتوز باشد که به شل شدن مدفوع کمک می‌کند. به جای این میوه‌ها می‌توانید موز را جایگزین کنید.
۵- لبنیات
«لاکتوز» یکی از اجزای اصلی شیر است که سیستم گوارش برخی افراد به آن حساسیت نشان می‌دهد. علاوه بر شیر، برخی محصولات لبنی دیگر مثل بستنی، خامه و پنیر خامه‌ای هم جزو خوراکی های ممنوع برای اسهال هستند. این خوراکی‌ها، اسهال را تحریک می‌کنند و شرایط را وخیم‌تر خواهند کرد.
به جای خوردن این مواد لبنی، ماست و پنیرهای بدون چربی را که بافت سفتی دارند، در برنامه غذایی‌تان جای بدهید. محصولات لبنی بدون لاکتوز هم گزینه‌های خوبی برای جایگزینی هستند.
۶- حبوبات
همان طور که می‌دانید، حبوبات به خاطر نفاخ بودن و تولید گاز روده، معروف هستند. «لکتین» موجود در حبوبات باعث ایجاد التهاب در روده و در نتیجه ایجاد گاز و نفخ معده می‌شود. در ضمن چون حبوبات به زمان زیادی برای هضم نیاز دارند، اگر به صورت هضم نشده به روده بزرگ منتقل شوند، در حالت عادی ممکن است خوردن آنها باعث بروز اسهال و نفخ شود.
۷- شیرین کننده‌های مصنوعی
شیرین‌کننده‌ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. شیرین‌کننده‌های طبیعی شامل عسل، شیره انگور و انواع خرما و … هستند و شیرین‌کننده‌های مصنوعی را می‌توان در آدامس‌ها، آبنبات‌ها و داروهای بدون قند یافت که شامل سوربیتول، مانیتول و زایلیتول می‌شوند.
خاصیت و ویژگی مهم این شیرین‌کننده‌ها این است که به سختی جذب شده و در برخی موارد باعث ایجاد اسهال می‌شوند. همچنین به خاطر این که باکتری‌های موجود در معده، قندها را جذب می‌کنند، گاز بیشتری هم در این روند تولید می‌شود. در نتیجه به شدت و وخامت اسهال می‌افزایند.
۸- آجیل و میوه‌های خشک
آجیل‌ها همان طور که جزو دسته خوراکی‌های پرچرب هستند، فیبر نامحلول زیادی هم دارند که باعث تشدید علایم اسهال می‌شوند. میوه‌های خشک هم همین خاصیت را دارند و با تحریک مخاط روده، مخصوصا در افرادی که دچار بیماری‌های معده هستند، نفخ و گاز زیادی را تولید می‌کنند. بنابراین در طول دوران اسهال، از خوردن این خوراکی های ممنوع برای اسهال پرهیز کنید و آنها را با هویج پخته یا موز جایگزین کنید.
۹- گوشت قرمز
گوشت قرمز منبع غنی از پروتئین است و مواد مغذی موجود در آن، این ماده غذایی مقوی را به یک خوراکی دیر‌هضم تبدیل می‌کند. همچنین مصرف آن باعث بالا رفتن میزان پروتئین واکنش‌پذیر «C» و «فریتین» می‌شود که هر دو، ماده شیمیایی التهابی هستند.
این مواد شیمیایی باعث ایجاد التهاب در دستگاه گوارش می‌شوند و اسهال را بدتر می‌کنند. فرقی نمی‌کند که گوشت قرمز را به صورت کبابی می‌خورید یا آب‌پز، در دورن اسهال تا جای ممکن از خوردن گوشت قرمز خودداری کنید تا روند درمانتان به سرعت پیش برود.
۱۰- سبزیجات چلیپایی
سبزیجات چلیپایی معمولا در تهیه انواع سالاد به کار می‌روند و شامل کلم بروکلی، گل کلم، کلم قمری و … می‌شوند. این سبزیجات سرشار از فیبر هستند و کربوهیدرات‌های پیچیده‌ای دارند که هضم آنها برای دستگاه گوارش دشوار است. همین موضوع باعث می‌شود که در معده ایجاد گاز و نفخ کنند. از دیگر سبزیجات مضر برای دوران اسهال می‌توان به موسیر، کنگر فرنگی، کلم بروکسل، مارچوبه، تره فرنگی و پیاز هم اشاره کرد.
۱۱- میوه‌های نفاخ
در حالت عادی، برخی میوه‌ها نفخ زیادی تولید می‌کنند که شامل هلو، گلابی و آلو می‌شوند. خوردن این میوه‌ها در دوران اسهال می‌تواند به سیستم گوارش فشار زیادی وارد کند و شرایط را وخیم کند. این میوه‌ها را چه به صورت تازه و چه به صورت خشک شده تا زمان بهبود کامل اسهال مصرف نکنید.
۱۲- پفک
«پفک» یکی از تنقلات بسیار مضر مخصوصا برای کودکان زیر ۲ سال است که در آنها باعث ایجاد مشکلات گوارشی مخصوصا اسهال می‌شود. این تنقلات محتوای چربی بالایی دارد و نمک زیادی هم به بدن وارد می‌کند. هر دو این مواد باعث کم آبی بدن می‌شوند و نه تنها باعث ایجاد اسهال می‌شوند بلکه اسهال را بدتر هم می‌کنند.
بیشتر بخوانید: رژیم تابستانی برای جلوگیری از اسهال
چه زمانی به خاطر اسهال به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر اسهال همراه با تب یا درد شدید معده دارید، یا احساس می‌کنید آنقدر مریض هستید که نمی‌توانید چیزی بنوشید، فورا به پزشک کمک کنید. در غیر این صورت، اگر تا یکی، دو روز بعد از شروع اسهال، بهبود پیدا نکردید، به پزشک مراجعه کنید.
اگر بیش از سه یا چهار هفته اسهال‌تان طول کشید و شکل مزمن پیدا کرد، حتما با پزشک تماس بگیرید. در حالت کلی، اسهال جزو اختلالات گوارشی است که معمولا طی چند روز، و با رعایت نکات تغذیه‌ای، خود به خود برطرف می‌شود.
بیشتر بخوانید: علت اسهال در تابستان و روش‌های پیشگیری و درمان
سوالات متداول
آیا ژله برای اسهال خوب است؟
ژله یکی از مواد غذایی است که خوردن آن در دوره اسهال مجاز است. چون علاوه بر اینکه به راحتی هضم می‌شود، می‌تواند آب از دست رفته بدن را هم جبران کند.
بستنی برای اسهال مفید است یا مضر؟
به خاطر اینکه در طرز تهیه بستنی از شیر و معمولا خامه استفاده شده است و هر دو این محصولات لبنی دارای لاکتوز هستند و هضم آنها برای سیستم گوارش دشوار است، توصیه می‌شود خوردن بستنی را تا زمان بهبود حذف کنید.
منابع: eatingwell/imodium
