اگر از اهالی شهرهای ترک زبان باشید یا در همان حوالی زندگی کرده باشید، با سوتی پلو یا شیر پلو کاملا آشنایی دارید. این غذای سنتی در اردبیل، تبریز و حتی مازندران هم تهیه میشود و هیچ ربطی به شیرین پلو و شیر برنج ندارد. درضمن، در پخت این برنج کته با شیر از شکر استفاده نمیشود. سوتی پلو در اصل همان برنج کته است با این تفاوت که در پروسه پختن آن به جای آب از شیر استفاده میشود و میتوان آن را با انواع خورش سرو کرد. همچنین سوتی پلو را به عنوان یک غذای سنتی و اصیل برای ناهار و به عنوان غذای شب چهارشنبه سوری و غذای شب سال تحویل عید نوروز طبخ میکنند. در گیلان هم معمولا سوتی پلو با ماهی دودی خورده میشود. در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش طرز تهیه شیر پلوی تبریزی و اردبیلی یا همان سوتی پلو را به روش اصیل ترکی به شما آموزش خواهیم داد.
طرز تهیه شیر پلوی تبریزی و اردبیلی در یک نگاه
برای تهیه شیر پلوی تبریزی (سوتی پلو) به روش تبریزی و اردبیلی، ابتدا باید شیر را در قابلمه مناسبی بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید تا بجوشد. سپس، زعفران دم کرده و کمی نمک را به شیر اضافه کنید. برنج خیس خورده را نیز در این قابلمه بریزید تا برنج در شیر بپزد. این ترکیب را به طور مرتب هم بزنید تا شیر سر نرود و برنج ته نگیرد. وقتی برنج نرم شد و نیمی از شیر نیز جذب برنج شد، کره را به قابلمه اضافه کنید و اجازه بدهید باقی مانده شیر نیز جذب برنج شود. سپس، روی قابلمه را با دمکنی بپوشانید و درب قابلمه را ببندید تا برنج برای ۳۰ الی ۴۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد. در آخر، شیر پلوی تبریزی را در ظرف سرو بریزید و روی آن را با پودر دارچین، کشمش پلویی و خرمای بدون هسته تفت داده شده تزیین کنید.
برای مطالعه مواد لازم، مراحل کامل طرز تهیه و جزییات خوشمزه شدن سوتی پلو ادامه این مطلب را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه شیر پلوی تبریزی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
برنج | ۳ لیوان فرانسوی دستهدار |
شیر (پرچرب) | ۳ لیوان فرانسوی دستهدار |
کره یا روغن کنجد | ۱۰۰ گرم |
زعفران (دم کرده غلیظ) | ۳ قاشق غذاخوری |
نمک | به مقدار لازم |
پودر دارچین | برای تزیین شیر پلو ترکی |
کشمش پلویی و خرما | برای تزیین شیر پلو ترکی |
مدت زمان لازم برای آمادهسازی مواد اولیه: ۳۰ دقیقه
مدت زمان لازم برای پخت شیر پلوی تبریزی: ۵۰ دقیقه
میزان کالری سوتی پلو در ۱۰۰ گرم: حدود ۲۲۵ کیلوکالری
جشنواره زمستانه جایزه باران افق کوروش
در جشنواره جایزه باران افق کوروش، با خرید هر ۳۰۰ هزار تومان از کل فاکتور و خرید هر ۱۰۰ هزار تومان از برندهای حامی جشنواره، ۱ امتیاز کسب کرده و در قرعهکشی روزانه، یک دستگاه پژو ۲۰۷ شرکت داده خواهید شد. این جشنواره از ۱ دیماه به مدت ۳ ماه (۳۰ اسفندماه) برگزار خواهد شد. قرعهکشی هر روز، بر اساس خرید روز قبل، انجام میشود و لایو قرعهکشی، هر روز ساعت ۱۷ از اینستاگرام افق کوروش (okcs.ir@) پخش خواهد شد.
برندهای حامی جشنواره:
دلستر، نوین زعفران، فامیلا، ساحل کنار، کلییر، لوکس، داو، پریل، پرسیل، شاوما، تاژ، هراز، شف هو، مای لیدی، رعنا، بهروز، مزمز، نستله، عقاب، نادی، دنت، رامک، باراکا، اوه.
مراحل طرز تهیه شیر پلو (سوتی پلو) ترکی
سوتی پلو را با نامهای دیگری مانند شیر پلا (مازندرانی) شیرین برنج، شیر پلو و شیرپز یا دمی شیر هم میشناسند. مراحل طرز تهیه شیرپلو ترکی را دنبال کنید.
مرحله اول: برنج را بخیسانید
پیش از شروع مراحل طرز تهیه شیر پلوی تبریزی، ابتدا برنج را به خوبی بشویید تا آب برنج زلال شود. سپس، برنج شسته شده را با مقداری آب و ۱ قاشق غذاخوری نمک در ظرف مناسبی بریزید و برای ۳۰ دقیقه الی یک ساعت به حال خودش بگذارید تا برنج خیس بخورد.
در صورت تمایل برای خرید نمک و انواع برنج ایرانی و خارجی میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله دوم: شیر را بجوشانید
در این مرحله از طرز تهیه شیر پلو ساده، شیر را در قابلمه مناسبی بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. سپس، زعفران دم کرده و یک قاشق چایخوری نمک را نیز به شیر اضافه کنید. مدتی منتظر بمانید تا شیر بجوشد؛ اما مراقب باشید سر نرود.
برای خرید شیر و زعفران میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله سوم: برنج را اضافه کنید
در این فاصله، آب برنج خیس خورده را خالی کرده و برنج را آبکشی کنید تا طعم شوری نمک برطرف شود. سپس، خود برنج را به شیر داغ اضافه کنید. این ترکیب را به طور مرتب هم بزنید تا شیر سر نرود و برنج ته نگیرد. حرارت را همچنان ملایم نگهدارید تا روی حرارت کم، برنج نرم شود و نیمی از شیر به خورد برنج برود.
مرحله چهارم: کره یا روغن کنجد را اضافه کنید
وقتی برنج نرم شد و نیمی از شیر نیز به خورد برنج رفت، در این مرحله از طرز تهیه سوتی پلو تبریزی، وقت آن است که کره یا روغن کنجد را نیز به قابلمه اضافه کنید. سپس، صبر کنید تا باقی مانده شیر هم روی حرارت ملایم جذب برنج شود.
برای خرید کره و روغن کنجد میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
مرحله پنجم: شیر پلوی تبریزی (سوتی پلو) را دم کنید
پس از آنکه کل شیر جذب برنج شد و بعد از افزودن کره یا روغن کنجد، روی قابلمه را با دمکنی بپوشانید و درب قابلمه را ببندید تا برنج برای ۳۰ الی ۴۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد.
مرحله آخر: سوتی پلو را سرو کنید
پس از گذشت این مدت، حرارت را خاموش کنید. سپس، بدون برداشتن درب قابلمه، حدود ۱۰ دقیقه منتظر بمانید تا دمی شیر از حرارت بیفتد و منسجم شود. در ادامه، سوتی پلوی تبریزی را به صورت قالبی در ظرف سرو برگردانید و روی آن را با پودر دارچین، کشمش پلویی و خرمای بدون هسته (هر دو تفت داده شده در کره یا روغن) تزیین کنید.
برای خرید پودر دارچین، کشمش پلویی و خرما میتوانید به روشهای حضوری و اینترنتی به فروشگاههای افق کوروش مراجعه کنید.
نکات مهم در طرز تهیه شیر پلوی تبریزی
- برای اینکه زعفران، رنگ باز کند آن را یا باید با آب جوش دم کنید یا در یک لیوان بریزید و چند تکه یخ روی آن بیندازید. که روش دوم بیشتر توصیه میشود. کافی است، زعفران را برای ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در لیوان حاوی قطعات یخ بریزید و منتظر بمانید تا یخ ذوب شود و زعفران رنگ باز کند.
- هنگامی که برنج با شیر در حال جوشیدن است، درب قابلمه را نبندید. در غیر این صورت، هم برنج شما شفته میشود و هم شیر سر میرود.
- در طرز تهیه سوتی پلو یا شیر پلو، حواستان به کف قابلمه باشد که شعله گاز خیلی ملایم باشد و مدت زمان زیادی هم نباید سوتی پلو را بپزید، چون ته دیگ آن تیره رنگ خواهد شد.
- در طرز تهیه شیر پلوی تبریزی یا اردبیلی میتوانید مقداری هل و گلاب هم به آن اضافه کنید تا طعم و عطر متفاوتی پیدا کند.
- در صورت تمایل برای تنوع در دستور پخت شیر پلو، میتوانید کوفته قلقلی هم لابهلای برنج بگذارید و سرو کنید.
- طرز تهیه شیر پلو اردبیلی عینا مانند طرز تهیه شیر پلوی تبریزی است.
- طرز تهیه شیر پلو مازندرانی هم عینا مانند سوتی پلو ترکی است. البته، شمالیها به این غذا «شیر پلا» میگویند و معمولا این برنج را با انواع ماهی مانند ماهی دودی میل میکنند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه آلبالو پلو با مرغ
فوت و فنهای خوشمزه شدن شیر پلوی تبریزی
سوتی پلو را با چه چیزهایی میتوانیم سرو کنیم که لذیذتر شود؟
شما میتوانید دمی شیر یا همان سوتی پلوی تبریزی را همراه کوفته قلقلی، بوقلمون و مرغ سرخ شده زعفرانی، ماهی سرخ شده، ماهی دودی یا با انواع خورشت سرو کنید.
شیر پلو را با چه مواد دیگری میتوانیم تزیین کنیم؟
در صورت تمایل، میتوانید شیر پلوی تبریزی را با خلال پسته و بادام یا خلال هویج و نارنج نیز سرو کنید. در این صورت، لازم است خلال پسته و بادام را ابتدا در کمی آب یا گلاب بخیسانید و سپس، در کره تفت دهید. خلال هویج را هم باید با مقداری شکر و کره تفت دهید تا خوشمزهتر شود. برای آماده کردن خلال پوست نارنج هم ابتدا باید آن را چندین بار در آب بجوشانید و آبکشی کنید. پس از برطرف شدن تلخی پوست نارنج، میتوانید آن را با کمی زعفران و شکر در قابلمه بریزید و با اندکی آب دوباره بجوشانید تا بپزد. سپس خلالها در کمی کره تفت دهید.