در بارداری زعفران بخوریم یا نه؟ زعفران به عنوان پادشاه ادویه‌جات که با نام‌های «زعفران»، «کسار»، «کونگ» یا «کومکوماپووو» نیز شناخته می‌شود، اهمیت خاصی در میان ادویه‌های سنتی دارد تا جایی که به عنوان مکمل پزشکی نیز استفاده می‌شود. مصرف زعفران در بارداری به دلیل خواص درمانی مثل کمک به هضم غذا و بهبود اشتهای زن باردار، اغلب توسط زنان مسن به مادران باردار توصیه می‌شود. اما مانند هر گیاه دیگری، در مصرف زعفران باید اعتدال وجود داشته باشد. در این مقاله از سرویس سلامت در مجله کوروش به خواص زعفران در بارداری، مضرات احتمالی مصرف زعفران در بارداری و هر آنچه را که باید درباره زعفران در رژیم غذایی مادران باردار بدانید، خواهیم گفت.
زعفران چیست؟
زعفران کلاله خشک شده گل Crocus Sativus است، یعنی قسمت نخ مانندی در مرکز گل که حاوی گرده است. یک گل تنها دارای سه رشته زعفران است. به دست آوردن زعفران مستلزم نیروی انسانی بسیار است، بنابراین جزو محبوب‌ترین و گران قیمت‌ترین گیاهان دارویی در سراسر جهان است. زعفران همچنین عنوان «پادشاه ادویه‌ها» را به خود اختصاص داده است.
موارد استفاده زعفران
علاوه بر خواص زعفران این ادویه کاربرد وسیعی در آشپزی دارد و برای تهیه بریانی، طعم‌دار کردن انواع گوشت و خورش مجلسی، تهیه بسیاری شیرینی‌ها، نوشیدنی‌ها و … استفاده می‌شود. در محصولات بهداشتی و آرایشی مثل انواع ماسک‌ها، صابون و کرم‌های پوستی نیز کاربرد دارد.
این ادویه علاوه بر کمک به هضم غذا، یک ماده غذایی قاعده‌آور است و در تسکین ناراحتی‌های قاعدگی و سندرم پیش از قاعدگی (PMS) خانم‌ها نیز موثر است.
اگرچه شواهد پزشکی مبنی بر خواص زعفران برای درمان ناباروری مردان، آسم، اختلال نعوظ و طاسی سر به دلیل شیمی درمانی وجود ندارد، اما در این موارد نیز مصرف آن توصیه می‌شود. چون افرادی که از زعفران استفاده کرده‌اند، ادعا می‌کنند که شاهد اثربخشی و فواید آن بوده‌اند.
آیا زعفران باعث زیبایی جنین می‌شود؟
اینکه برخی افراد ادعا می‌کنند که مصرف زعفران در بارداری باعث زیبایی جنین می‌شود، چیزی جز یک افسانه و خرافات نیست. در واقع حتی مصرف زیاد زعفران می‌تواند برای مادر و جنین کشنده باشد.
هیچ تحقیقی ثابت نمی‌کند که مصرف منظم زعفران و شیر در دوران بارداری منجر به داشتن فرزندی زیباتر می‌شود، هر چند زعفران در بارداری خواص زیادی برای سلامتی مادر و جنین دارد.
به هر حال رنگ پوست نوزاد به هیچ وجه به زعفران مصرفی مادر در دوران بارداری بستگی ندارد. رنگ چهره کودک توسط عوامل و ژن‌های ارثی تعیین می‌شود و هر چیزی که بخورید یا بنوشید، هیچ تاثیری روی او نخواهد داشت. مصرف زیاد زعفران در دوران بارداری می‌تواند عوارض دیگر و حتی سقط جنین ایجاد کند.
فواید زعفران در بارداری
زعفران یک ادویه عجیب و غریب است که به طرق مختلف برای مادران باردار مفید است. مصرف مقدار کمی زعفران اضافه شده به شیر در دوران بارداری بی‌خطر است. باز هم شیر منبع عالی کلسیم است که در دوران بارداری به مقدار زیادی به آن نیاز دارید.
اضافه کردن یک یا دو رشته زعفران در لیوان شیر می‌تواند ماهیچه‌های بدن مادر را شل کند، اعصاب را التیام بخشد، هضم غذا را بهبود دهد و شما را آرام کند. همچنین می‌توانید از زعفران در غذاها، دسرها و نوشیدنی‌های خود استفاده کنید.
بهبود نوسانات خلقی بارداری با زعفران
جهش‌های هورمونی در دوران بارداری می‌تواند شما را بدحال و افسرده کند. خوردن زعفران در بارداری، با افزایش جریان خون به مغز و تولید سروتونین (هورمونی که روحیه شما را بالا می‌برد) به عنوان یک داروی ضد افسردگی عمل می‌کند.
فواید زعفران برای کاهش فشار خون
افزودن ۳ تا ۴ رشته زعفران به شیر می‌تواند به کاهش فشار خون در زنان باردار کمک کند. زعفران همچنین ماهیچه‌ها را شل می‌کند و به عنوان محرک رحم عمل می‌کند.
زعفران و کمک به هضم غذا در بارداری
عارضه یبوست، گاز و نفخ معده، از جمله مواردی هستند که مخصوصا در ماه‌های پایانی بارداری، بسیاری از خانم‌ها از آن شکایت می‌کنند. زعفران با افزایش جریان خون در دستگاه گوارش و افزایش متابولیسم، این مشکلات مربوط به دستگاه گوارش را رفع می‌کند.
فواید زعفران برای درمان تهوع صبحگاهی
چای زعفران می‌تواند به شما در مبارزه با حالت تهوع بارداری و سرگیجه در دوران بارداری کمک کند. معمولا این علائم به دلیل ضعف مادر اتفاق می‌افتد و به راحتی قابل درمان است.
مبارزه زعفران با کم خونی زنان بارداری
اکثر زنان در دوران بارداری کم خون هستند. به همین دلیل نیز کم خونی بارداری یکی از مشکلات رایج در بین زنان حامله است. اما مصرف منظم زعفران در غذا باعث افزایش هموگلوبین در خون می‌شود و کم خونی بدن شما را درمان می‌کند.
فواید زعفران برای قلب جنین در بارداری
زعفران سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، پتاسیم و کروستین بالا است و با کاهش کلسترول و تری گلیسیرید از شما و قلب جنین محافظت می‌کند.
خواص زعفران برای خواب آرام در بارداری
یک فنجان شیر زعفران گرم در شب و قبل از خواب در دوران بارداری و در شرایط عادی می‌تواند شما را به خوابی آرام و عمیق ببرد.
تسکین آلرژی با زعفران
شیر جوشیده با زعفران دم کرده، قدرت تسکین سرفه، عوارض آسم، آلرژی و رفع احتقان را دارد. علاوه بر این گفته می‌شود که خمیر چوب صندل و زعفران باعث کاهش تب می‌شود.
زعفران و کمک به تصفیه خون
زعفران خون را تصفیه کرده و به شما در مبارزه با عدم تعادل هورمونی، که باعث ایجاد جوش و تیرگی پوست می‌شود، کمک می‌کند.
زعفران و تحرک بیشتر جنین
بسیاری از مادران باردار می‌توانند حرکت کودک خود را در لحظه‌ای که یک لیوان زعفران و شیر می‌خورند، احساس کنند. با افزایش حرارت بدن با زعفران می‌توانید حرکت کودک را احساس کنید. با این حال، از مصرف مقادیر زیاد زعفران خودداری کنید و توجه داشته باشید که حرکات کودک تنها پس از چند ماه احساس می‌شود.
بیشتر بخوانید: بهترین برندهای زعفران در بازار
شیر و زعفران در بارداری؛ آیا فوایدی دارد؟
«شیر زعفران» یا «کسار» یک نوشیدنی محبوب در سراسر هند است که با زعفران مرغوب، دانه هل، بادام و مقداری شیرین کننده درست می‌شود و می‌توان آن را به صورت گرم یا سرد، سرو کرد.
این نوشیدنی مخصوصا به خاطر خاصیت آرام‌بخشی زنان باردار و همچنین افزایش کلسیم و ویتامین D شیر برای حمایت از رشد استخوانی جنین بسیار محبوب است. با تمام این فواید، توصیه می‌شود زعفران مخلوط شده با شیر را در حد اعتدال، در رژیم غذایی خود طی دوران بارداری قرار دهید.
عسل و زعفران در بارداری
مصرف متعادل عسل و زعفران در بارداری می‌تواند به حرکات جنین و همچنین هضم بهتر غذا در دوران بارداری کمک کند. البته بهتر است خانم‌های باردار در سه ماهه اول بارداری از خوردن زعفران خودداری کرده و در طول دوران بارداری آن را با احتیاط و به‌اندازه مصرف کنند.
زرشک و زعفران در بارداری
علاوه بر زعفران، توصیه متخصصان این است که زرشک را هم در ماه‌های ابتدایی بارداری از رژیم غذایی خود حذف کنید. زرشک و ترکیب آن با زعفران مثلا در زرشک پلو، برای زنان باردار مخصوصا تا قبل از سه ماهگی بسیار مضر و خطرناک است.
خوردن زعفران در ماه اول بارداری
به گفته پژوهشگران، نباید در سه ماهه بارداری زعفران بخورید. مطالعات جدید دانشمندان نشان می‌دهد زنان باردار به هیچ وجه نباید در غذا‌های خود تا قبل از سه ماهگی و ماه‌های اول بارداری، از زعفران استفاده کنند. این ادویه برای زنان باردار خطرات جبران ناپذیری دارد. تا جایی که سقط کودکانشان را به دنبال داشته و ممکن است دچار زایمان زودرس شوند.
مصرف زعفران در دوران شیردهی
خوردن زعفران در دوران شیردهی باعث شیرین شدن شیر مادر می‌شود در نتیجه به تغذیه بهتر و بیشتر کودک کمک می‌کند. می‌توانید زعفران را با خیال راحت‌تری در دوران شیردهی هم برای سلامت خود و هم برای فرزندتان مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین مواد غذایی برای افزایش شیر مادر
برخی مضرات مصرف زیاد زعفران در دوران بارداری
ممکن است مصرف زیاد زعفران در بارداری، مادر را دچار مشکلات مختلفی کند که در صورت بروز هر یک از این موارد حتما باید مصرف زعفران را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
• بی حسی شدید در بدن
• سیاهی رفتن چشم‌ها
• سرگیجه و عدم تعادل
• وجود خون در مدفوع یا ادرار
• زردی
همچنین برخی خانم‌ها در این دوران ممکن است در نتیجه مصرف زعفران دچار استفراغ، سردرد و حالت تهوع شوند.
سوالات متداول
خوردن چه مقدار زعفران در بارداری خطرناک است؟
میزان مجاز مصرف زعفران در دوران حاملگی به توصیه پزشکان و متخصصان تغذیه، روزانه نباید بیش از ۲ تا ۳ رشته زعفران برای زنان باردار باشد. این میزان یعنی حدود ۲۵۰ میلی‌گرم. خوردن یک گرم زعفران یعنی ۴ برابر اندازه عادی که مصرف این مقدار زعفران در بارداری بسیار خطرناک است.
مصرف ریشه زعفران در بارداری مفید است؟
ریشه زعفران در واقع قسمت انتهایی زعفران است که رنگ آن بین نارنجی تا سفید است. این قسمت به خاطر نداشتن «کروسین» که عامل رنگ‌دهنده زعفران است، رنگ قرمز ندارد ولی دارای خواص بی‌شماری برای زنان باردار است. از دمنوش زعفران برای رفع اختلالات عصبی، کاهش اضطراب، سلامت کبد و کلیه، کمک به سلامت قلب و … استفاده می‌شود.
منابع: cloudninecare/pregnancyfoodchecker
