خشک کردن گوجه فرنگی در خانه کار سختی نیست. چه اهل غذاهای ایتالیایی باشید و چه عاشق غذاهای سنتی مثل املت و آبگوشت و ته چین، گوجه فرنگی خشک شده می‌تواند خوشمزگی غذاهای شما را دو چندان کند. ایتالیایی‌ها استاد درست کردن غذاهای خوشمزه با گوجه خشک و گوجه خشک در روغن زیتون هستند. تابستان هم که فصل درست کردن رب گوجه فرنگی و گوجه خشک است. روش‌های مختلف برای طرز تهیه گوجه خشک و همچنین درست کردن پودر گوجه فرنگی را در این مقاله از سرویس آشپزی در مجله کوروش بخوانید.
طرز تهیه گوجه خشک در آفتاب (روش اول)
قدیمی‌ترین روش خشک کردن گوجه فرنگی مثل طرز تهیه انواع میوه خشک خشک کردن آن در آفتاب برای تهیه یک چیپس گوجه آفتابی است.
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را آماده کنید
برای درست کردن گوجه خشک در آفتاب قسمت سبز رنگ گوجه فرنگی را جدا کنید. سپس به صورت افقی هر گوجه فرنگی را سه یا چهار برش بزنید (ضخامت هر برش ۱ سانتی‌متر باشد). یادتان باشد به ورقه‌های گوجه فرنگی نمک نزنید چون آب می‌اندازد و گوجه فرنگی خشک نمی‌شود.
مرحله دوم: گوجه فرنگی‌ها را خشک کنید
کف یک سینی روحی یا آلومینومی یک پارچه ضخیم پهن کنید یا با کمی روغن مایع چرب کنید. سپس گوجه فرنگی‌ها را روی سینی بچینید و در آفتاب بگذارید تا خشک شوند. برای خشک کردن یک سمت گوجه فرنگی یک یا دو روز صبر کنید و سپس گوجه فرنگی‌ها را زیر و رو کنید. معمولا چهار روز زمان در صورت آفتابی بودن هوا کافی است. اگر گوجه فرنگی بعد از چهار روز خشک نشده بود بیشتر در آفتاب نگهدارید.
شما می‌توانید انواع خشکبار را به روش‌های حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش تهیه کنید.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه رب گوجه فرنگی فوری با مخلوط کن
طرز تهیه گوجه خشک روی بخاری یا شوفاژ (روش دوم)
یکی دیگر از روش‌های خشک‌کردن گوجه در پاییز و زمستان، استفاده از شوفاژ یا بخاری است. در این روش باید دمای شوفاژ و بخاری را روی حالت ملایم تنظیم کنید تا گوجه‌ها بدون اینکه بپزند، به صورت یکنواخت خشک شوند. طرز تهیه گوجه فرنگی خشک شده با کمک این روش بسیار راحت است. برای درست کردن چیپس گوجه فرنگی روی شوفاژ یا بخاری به روش زیر عمل کنید.
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را خرد کنید
در اولین قدم، گوجه‌ها را به‌دقت بشویید و بعد با یک دستمال تمیز خشک کنید. گوجه‌فرنگی‌ها را از طول نصف کنید یا اگر اندازه خیلی بزرگی دارند، باید به صورت ورقهای خرد کنید.
مرحله دوم: گوجه‌ها را خشک کنید
یک صفحه مشبک یا توری را روی بخاری قرار دهید. برای خشک کردن گوجه روی شوفاژ، یک کاغذ روغنی روی شوفاژ پهن کنید. سپس گوجه‌های حلقه‌ای یا ورقهای شده را روی آن قرار دهید. هر ساعت به آنها سر بزنید و گوجه‌فرنگی‌ها را برگردانید. این کار را تا وقتی گوجه‌ها کاملا خشک شوند، ادامه دهید.
طرز تهیه گوجه خشک در فر (روش سوم)
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را خرد کنید
گوجه فرنگی‌ها را بشویید، به خوبی خشک کنید و آنها را برش بزنید. گوجه فرنگی‌های برش زده را روی سینی مشبک و توری فر با فاصله بچینید. فر را روی دمای ۹۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید تا گرم شود. اگر گوجه فرنگی را دو نیم کرده‌اید، قسمت داخل گوجه فرنگی را ابتدا رو به بالا بگذارید.
مرحله دوم: گوجه فرنگی‌ها را در فر بگذارید
روی سینی یا توری فر یک کاغذ روغنی پهن کنید و گوجه‌ها را با فاصله از هم قرار دهید. البته خشک کردن گوجه‌ها روی توری فر بهتر است چون هوا به خوبی در فر جریان پیدا می‌کند و گوجه‌ها سریع‌تر خشک می‌شوند. بهتر است درب فر را با کمک یک کفگیر چوبی یا سیخ، کمی باز بگذارید تا رطوبت در فضای فر جمع نشود.
مرحله سوم: گوجه فرنگی‌ها را خشک کنید
هر یک ساعت گوجه‌ها را بررسی کنید تا لبه‌های آنها پیچ بخورد و مرکز گوجه‌ها شروع به جمع شدن کند. سپس هر نیم‌ساعت یک‌بار گوجه را چک کنید. تا وقتی که گوجه‌ها کاملا خشک شوند.
طرز تهیه گوجه خشک در مایکروویو (روش چهارم)
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را آماده کنید
در ابتدا برای طرز تهیه چیپس گوجه فرنگی، گوجه‌ها را بشویید و با دستمال خشک کنید. گوجه فرنگی‌ها را از به صورت طولی نصف کنید یا اگر درشت هستند، باید به صورت ورقهای خرد کنید. آب اضافی گوجه‌ها را دوباره با دستمال کاغذی بگیرید.
مرحله دوم: گوجه‌ها را در مایکروفر بچینید
سپس گوجه‌فرنگی‌ها را در سینی یا توری مشبک با فاصله از هم قرار دهید. برای مزه‌دار شدن گوجه‌ها، می‌توانید روی آنها نمک، پودر سیر یا سبزی خرد شده بپاشید. به مدت ۴۵ دقیقه مایکروویو را روی کمترین توان تنظیم کنید و هر ۱۵ دقیقه یک‌بار گوجه‌ها را بچرخانید تا به طور کامل خشک شوند.
طرز تهیه گوجه خشک در دستگاه خشک کن (روش پنجم)
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را آماده کنید
اگر دستگاه میوه خشک کن دارید از آن برای خشک کردن گوجه فرنگی استفاده کنید. برای این کار ابتدا گوجه فرنگی‌ها را بشویید و خشک کنید. گوجه‌ها را از وسط نصف کرده یا به صورت ورقهای خرد کنید.
مرحله دوم: گوجه‌ها را در دستگاه خشک کنید
سینی خشک کن را با کمی روغن زیتون چرب کنید. گوجه فرنگی‌های اسلایس شده را با فاصله روی سینی خشک کن بچینید. دمای دستگاه خشک کن را روی دمای ۶۰ درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید. ۸ الی ۱۲ ساعت طول می‌کشد که در دستگاه خشک کن گوجه فرنگی‌ها خشک شوند.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه و نکات طلایی املت خوشمزه با رب یا گوجه‌فرنگی
طرز تهیه گوجه خشک در هواپز یا ایرفرایر (روش ششم)
خشک کردن گوجه فرنگی در ایرفرایر مثل خشک کردن انواع میوه در ایرفرایر آسان است.
مرحله اول: گوجه فرنگی‌ها را آماده کنید
می‌توانید هم از گوجه فرنگی معمولی و هم از گوجه گیلاسی برای خشک کردن در هواپز استفاده کنید. گوجه‌ها را به چهار قسمت تقسیم کنید یا اگر گوجه‌ها درشت هستند، آنها را ورقه‌ورقه کنید. سپس آنها را در یک کاسه با یک قاشق چای‌خوری روغن زیتون، نمک و فلفل سیاه یا قرمز مخلوط کنید. البته این کار اختیاری است.
مرحله دوم: سرخ کن بدون روغن را گرم کنید
در ادامه می‌توانید از یک تابه گریل برای سرخ‌کن استفاده کنید. در غیر این صورت از قالب کیک یا قالب پیتزا برای تمیز نگه‌داشتن ایرفرایر خود کمک بگیرید. دستگاه سرخ‌کن خود را به مدت ۳ دقیقه در دمای ۲۴۰ درجه فارنهایت یا ۱۱۵ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۵ دقیقه گرم کنید.
مرحله سوم: گوجه فرنگی را در هواپز خشک کنید
گوجه‌فرنگی‌ها را به‌صورت یک لایه که روی هم قرار نگرفته باشد، روی تابه گریل قرار دهید به مدت ۴۵ دقیقه یا تا زمانی که خشک شوند، در دستگاه ایرفرایر قرار دهید. هر ۱۰ دقیقه یک بار، گوجه‌ها را بررسی کرده و آنها را زیر و رو کنید تا وقتی که گوجه‌ها خشک شوند.
طرز تهیه گوجه خشک در روغن زیتون (روش هفتم)
گوجه خشک با روغن زیتون هم یکی از انواع چاشنی غذا سنتی و کلاسیک ایتالیایی برای انواع اسنک، پاستا و پیتزا و در بسیاری موارد جایگزین رب گوجه فرنگی است. برای درست کردن این چاشنی خوشمزه و بی‌نظیر گوجه فرنگی خشک شده را به همراه چند حبه سیر، یک شاخه نعناع یا یک شاخه رزماری و کمی فلفل دلمه قرمز خشک یا پودر فلفل پاپریکا در یک شیشه روغن زیتون بریزید و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
در صورت تمایل می‌توانید روغن زیتون، انواع ادویه معطر غذا و انواع سبزی خشک معطر را به روش‌های خرید حضوری و اینترنتی از فروشگاه‌های افق کوروش خریداری کنید.
طرز تهیه پودر گوجه فرنگی در خانه
اگر هم قصد دارید با گوجه خشک «پودر گوجه فرنگی» آماده کنید، گوجه فرنگی‌های خشک شده را در آسیاب بریزید و آسیاب کنید. پودر گوجه فرنگی برای درست کردن انواع پاستا، انواع ساندویچ، انواع پیتزا، ماکارونی با گوشت چرخ کرده و حتی املت گوجه فرنگی و … بسیار لذیذ است.
برای نگهداری پودر گوجه فرنگی می‌توانید به آن کمی نمک اضافه و مخلوط کنید که کپک نزند. پودر گوجه را در ظرف شیشه‌ای خشک و تمیز در جای خنک نگهداری کنید.
نکات مهم در طرز تهیه چیپس گوجه یا گوجه خشک
- گوجه فرنگی‌های گوشتی، رسیده و قرمز که آب کمتری دارند، گزینه بهتری برای تهیه گوجه خشک هستند.
- گوجه فرنگی‌هایی را که برای خشک کردن استفاده می‌کنید، بهتر است به یک اندازه رسیده، تازه و در زمان خرد کردن، قطعات یا ورقه‌ها، هم‌سایز باشند.
- روی گوجه فرنگی‌هایی که می‌خواهید خشک کنید، نمک بپاشید. همچنین می‌توانید به دلخواه آنها را با انواع سبزی خشک معطر، پودر سیر و … مزه‌دار کرده و بعد آنها را خشک کنید تا گوجه فرنگی خشک طعم‌دار داشته باشید.
- در زمان خشک کردن گوجه‌ها، ورقه‌های گوجه فرنگی نباید روی هم قرار بگیرند. باید آنها را با فاصله کنار هم بگذارید تا هوا بین آنها به گردش دربیاید.
- گوجه‌ها را بدون پوست هم می‌توانید خشک کنید. برای کندن پوست گوجه فرنگی‌ها، بعد از شستن گوجه‌ها، روی آنها با چاقو، شیارهای کم‌عمق ایجاد کنید. سپس گوجه‌ها را بخارپز کنید یا به مدت ۳۰ ثانیه در آب جوش قرار دهید. بعد چند ثانیه‌ای در آب یخ قرار دهید و پوست بگیرید.
- برای طرز تهیه چیپس گوجه فرنگی در آفتاب، شب‌ها سینی حاوی گوجه‌ها را به داخل منزل بیاورید که رطوبت و شبنم و خنکی هوا گوجه‌ها را مرطوب نکند.
- برای اینکه گوجه فرنگی‌ها در زمان خشک کردن، به سینی یا صفحه مشبکی نچسبند، بهتر است سینی را با روغن زیتون کمی چرب کرده و بعد ورقه‌های گوجه فرنگی را روی آن بچینید.
- در طرز تهیه گوجه فرنگی خشک در مایکروفر و طرز تهیه گوجه خشک در فر، و حتی خشک کردن گوجه روی شوفاژ و بخاری، باید همیشه حرارت را روی کمترین حالت تنظیم کنید تا گوجه‌ها تغییر مزه ندهند و سیاه و تیره نشوند.
- بلافاصله بعد از خشک کردن گوجه‌ها، آنها را در پاکت نریزید. اجازه دهید به مدت چند ساعت یا یک شب تا صبح، در دمای محیط باشند.
- در زمان خشک کردن گوجه‌ها، با هر روشی که گوجه‌ها را خشک می‌کنید باید این موضوع را در نظر داشته باشید که تهویه به خوبی انجام شود. گرمای مداوم و گردش هوا، هم باعث سریع‌تر خشک شدن گوجه‌ها می‌شود و هم رنگ و طعم گوجه خشک‌ها بهتر می‌شود.
- وقتی هر دو طرف گوجه فرنگی‌ها کاملا خشک شد آنها را در کیسه پارچه‌ای یا پلاستیکی فریز و در تمام طول سال استفاده کنید.
- یادتان باشد گوجه خشک آفتابی بعد از خشک شدن کمی سیاه و تیره می‌شود که مشکلی ندارد.
- گوجه فرنگی‌های ریزتر و نازک‌تر زودتر خشک می‌شوند و می‌توانید آنها را جمع کنید تا بیش از حد شکننده و خشک نشوند.
خواص و فواید درمانی گوجه خشک
- گوجه خشک سرشار از ویتامین‌های گروه B مثل B5، B3، B2، B1، مواد معدنی از جمله کلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر، سدیم، گوگرد، آهن، مس و روی است. به همین دلیل هم احساس خستگی را از بین می‌برد و هم تقویت کننده قلب و اعصاب است.
- اگر نقرس دارید، از دردهای مفصلی و روماتیسمی رنج می‌برید یا مبتلا به چربی خون هستید حتما گوجه خشک را در رژیم غذایی روزانه خود جای دهید.
- گوجه خشک سرشار از ویتامین A است ویتامینی که برای بالا بردن سیستم ایمنی بدن به خصوص در برابر عفونت‌هایی مثل ویروس کرونا بسیار ضروری است.
- لیکوپن موجود در گوجه فرنگی باعث احساس سیری طولانی مدت می‌شود و برای افرادی که رژیم لاغری و کاهش وزن دارند بسیار مفید است.
- فواید گوجه فرنگی تازه و خشک شده برای پیشگیری از ابتلا به پروستات در مردان بسیار مورد توجه پزشکان در سرتاسر دنیاست.
- گوجه فرنگی به دلیل اینکه سرشار از آنتی اکسیدان است از بروز دردهای شکمی بعد از جراحی جلوگیری می کند. دلیل این امر این است که لیکوپن که رنگ قرمز گوجه فرنگی از آن است، از ترشح دسته‌ای از پروتئین‌ها که در تشکیل بافت‌های غیرطبیعی و چسبنده داخل شکم نقش دارند، جلوگیری می‌کند.
فوت و فن‌های خشک کردن گوجه فرنگی
گوجه فرنگی تا چه حد باید خشک شود؟
گوجه فرنگی‌ها را باید در حدی خشک کنید که کاملا شکننده نشوند و حالت انعطاف‌پذیر یا کشسانی مثل کشمش (طرز تهیه کشمش خشک) داشته باشند، یعنی طوری که وقتی گوجه فرنگی‌ها را فشار می‌دهید، نباید آب گوجه از آن خارج شود.
چرا گوجه خشک کپک می‌زند؟
دلیل کپک زدن گوجه خشک، کامل خشک نشدن گوجه‌ها است. نباید گوجه‌ها رطوبت اضافی داشته باشند. همچنین باید حتما روی گوجه‌ها، نمک بپاشید تا ماندگاری آنها بالا برود.
روش صحیح نگهداری گوجه خشک چیست؟
گوجه فرنگی‌ها را بعد از خشک شدن، در کیسه فریزر بریزید. آنها را وکیوم کنید و در فریزر یا در جایی خنک و تاریک (مثل کابینت آشپزخانه که زیر گاز با منبع گرما نباشد) نگهداری کنید. دقت کنید که هوای داخل کیسه‌های فریزر باید خارج شود تا گوجه‌های خشک نرم نشوند. گوجه‌های خشک را می‌توانید به مدت ۶ تا ۹ ماه استفاده کنید.
برای خوش رنگ شدن و تیره نشدن گوجه خشک چه کنیم؟
گوجه فرنگی بعد از خشک شدن، کمی تیره می‌شود اما اگر زمان خشک کردن گوجه‌ها و دمایی که گوجه فرنگی‌ها در آن، خشک می‌شوند، زیاد باشد، گوجه‌ها تیره و سیاه می‌شوند. مثلا گوجه خشک آفتابی بعد از خشک شدن کمی سیاه و تیره می‌شود. اگر می‌خواهید گوجه‌ها قرمزتر بمانند، آنها را در سایه و جایی که تهویه خوبی دارد، خشک کنید.
هر کیلو گوجه فرنگی چقدر گوجه خشک می‌دهد؟
از هر ۱ کیلوگرم گوجه فرنگی تازه، ۱۰۰ گرم گوجه خشک به دست می‌آید.
گوجه خشک در چه غذاهایی استفاده می‌شود؟
در تمام غذاهایی که رب یا گوجه فرنگی نیاز دارند، می‌توانید گوجه خشک یا پودر گوجه فرنگی را با گوجه تازه یا رب گوجه، جایگزین کنید. برخی از موارد استفاده گوجه خشک شامل موارد زیر می‌شود:
- استفاده در انواع خورش مثل تاس کباب
- استفاده در انواع قاطی پلو مثل لوبیا پلو
- برای روی انواع سالاد
- برای تهیه انواع سوپ
- برای تزیین روی انواع غذا
- استفاده در انواع ماکارونی و پاستا
- استفاده در انواع آش مثل آش گوجه و آش ترخینه
- برای تهیه سس طعم‌دهنده مرغ و ماهی
- برای استفاده روی انواع پیتزا
- استفاده از پودر گوجه برای افزودن رنگ به انواع غذاها
- ترکیب پودر گوجه با سایر ادویه‌ها و به کار بردن به عنوان چاشنی غذا
محصولات مرتبط
